Durum Zarfları
Fiilin durumunu yani nasıl yapıldığını bildiren sözcüklerdir. Fiile sorulan “nasıl” sorusuna cevap verir.
Tanımı: Hâl ve tavır ifade eden zarflardır.
Örnekler:
O, hızlı koşardı. (Nasıl koşardı?)
Çok tatlı gülümsüyor. (Nasıl gülümsüyor?)
Bu günler zor geçecek. (Nasıl geçecek?)
cümlelerinde altı çizili sözler durum bildiren zarflardır. Bu sözcüklerden sonra isim gelseydi sözcükler sıfat olacaktı.
Kurallar:
Zarfın mutlaka fiillerden önce gelmesi şart değildir. Zarfla fiil arasına başka sözcükler girebilir.
“Dışarıdan kesik kesik köpek havlamaları geliyordu.” cümlesinde “kesik kesik” zarfıyla onun nitelediği fiil arasına başka öğe girmiştir. Elbette bu zarfın özelliğini değiştirmez.
Durum zarfı özellikleri ve örnekler
Eylemin nasıl yapıldığını ve ne durumda olduğunu; kimi zaman da zarfların durumunu gösterir. Bu zarflar da kendi içinde sınıflandırılabilir:
Zarflar fiillerin anlamını durum bakımından tamamlayan sözcüklerdir. Bu zarflar fiillere sorulan “nasıl” sorusunun cevabıdır. Ancak durum zarfları niteleme sıfatları ile karıştırılmamalıdır. Niteleme sıfatları da isimlere sorulan “nasıl sorusunun cevabıdır.
Aşağıdaki cümlelerde kelimelerin ilk kullanımı durum zarfı ikinci kullanımı ise niteleme sıfatıdır.
- Yaşlı adam gençlerle çok güzel konuştu.
- Ona güzel bir hediye alacağız.
- Yaşı genç olmasına rağmen oldukça yaşlı görünüyordu.
- Yaşlı kadın derdini anlatacak bir insan arıyordu.
- Gökyüzü bu saatlerde masmavi görünürdü.
- Masmavi gökyüzü odamıza ışık saçardı.
- Makine bugün her zamankinden daha iyi çalışıyordu.
- İyi insanlar kimsenin arkasından konuşmaz.
- Bugün her zamankinden daha verimli çalıştık
- Verimli tarlalar burada köylülerin yüzünü güldürürdü.
- Hızlı hareket edersen sana kimse yetişemez.
- Bu hızlı araba her gün hayallerini süslüyordu.