Öznenin içinde bulunduğu durumu anlatan fiillerdir. Eylem öznenin kendi iradesi ile gerçekleşmiştir; ancak yapılan işten etkilenen herhangi bir nesne yoktur, nesneye ihtiyaç duyulmaz. Dolayısıyla nesne alamadıkları için geçişsiz fiillerdir, “neyi, kimi” sorularına cevap veremezler, başına “onu” sözcüğü getirildiğinde anlamsız olur.
Örneğin; Bebeğimiz doğduğundan beri ilk kez güldü.
“Gülmek” eylemi bebeğin içinde bulunduğu durumu ifade etmiştir. Gülme eylemi bebeğin kendi iradesi ile meydana gelmiş ancak bu gülme eyleminden etkilenen bir nesne yoktur. Gülme eylemini gerçekleştirmek için herhangi bir nesneye ihtiyaç duyulmaz. Geçişsiz fiil olduğunu sözcüğün başına onu kelimesi getirerek anlayabiliriz. Onu güldü.
Durum fiillerine örnekler nelerdir
Uyu(mak), dinlen(mek), otur(mak), sus(mak), gül(mek), ağla(mak), dur(mak), uzan(mak), çık(mak), yürü(mek), gel(mek), koş(mak), bak(mak), yüz(mek), kork(mak), dur(mak), bulun(mak).
Durum fiillerine örnekler
- Odaya girdiğimde televizyonun karşısında gülüyordu.
- Gece geç yattığı için sabah erken uyanamadı.
- Bir an önce annesine kavuşmak için merdivenleri hızlıca çıktı.
- Her saba okula otobüsle gidiyor.
- Misafirler gider gitmez hemen yattı.
- Bulaşıkları yıkadıktan sonra koltuğa uzandım.
- Teyzem her akşam sahil boyunca yürür.
- Sibel, yarışmayı kazanamadığı için ağlıyormuş.
- Rıza her sabaha derse geç geliyor.
- Borçlarını ödeyemediği için arabasını satacakmış.
- Kerem şu an evde bilgisayar oyunu oynuyordur.
- Tatilde iyice dinlenin.
- Başkanın uyarısıyla tüm salon bir anda sustu.
- Otobüs durmaması gereken yerde durdu.
- Birkan’a artık teyzesi bakacak.
- Çocuk, birden elektrikler kesilince çok korktu.
- Ağaçtaki meyvelere ulaşmak için durmadan zıplıyor.
- Eve girer girmez mutfağa doğruldu.
- Neden sabahları geç kalkıyorsun.
- Kedi birden önüme çıkınca çok korktum.