İnternet dünyasının en hareketli sektörlerinden olan e-ticaret, bugün artık kişilerin alışveriş alışkanlıklarını tamamen değiştirmiş durumda. Gerek fiziksel maliyetlerinin olmaması, gerekse hedef kitleye ulaşabilmeleri sebepleriyle e-ticaret sektörünü seven birçok firma da bu sektörün meyvelerini toplamaya devam ediyor. Peki bu sektörün en iyileri hangileri?
1. Amazon
Amazon.com, Inc. merkezi Seattle (Washington, ABD)’de bulunan Amerikan elektronik ticaret ve bulut bilişim firmasıdır. ABD’nin internet tabanlı en büyük perakendecisidir. Kurucusu olan Jeff Bezos, “Amazon” ismini “egzotik ve farklı bir yer” olmasından dolayı seçmiştir. Ayrıca Amazon Nehri’nin de dünyanın en büyük nehri olması isim seçiminde etkili olmuştur.
- Ülkesi: ABD
- Merkezi: Seattle, Washington, ABD
- Kurucusu: Jeff Bezos
- Kuruluş tarihi: 1994
- Başlangıç: Kitap satışı
- Rakipleri: Alibaba, Google, Ebay
- Net değeri: 50.3 milyar dolar
- Çalışan sayısı: 154,100
Önemli bilgiler:
➞ Amazon.com çalışanları iki yılda bir toplam iki gün boyunca şirketin müşteri hizmetleri bölümünde çalışmaktadır. Buna CEO da dahildir. Bu uygulama, tüm çalışanların müşteri hizmetleri işleyişini daha iyi anlamalarını sağlamak için yapılmaktadır.
➞ Amazon.com 2013 yılında 49 dakikalığına kapalı kalmıştır. Bu durum şirketi yaklaşık 5.7 milyon dolarlık satıştan mahrum bırakmıştır.
2. Alibaba
Alibaba Group Holding Limited şirketi C2C, B2C ve B2B hizmetleri veren Çin merkezli bir e-ticaret şirketidir. Bunların yanı sıra, elektronik ödeme servisleri, alışveriş arama motoru ve veri-merkezli bulut bilişim servisleri bulunmaktadır.
Şirketin İngilizce sitesi Alibaba.com, ithalat ve ihracatçıları 240’dan fazla ülke ve bölgede buluşturmaktadır. Çince sitesi 1688.com ise daha çok ülke içinde B2B ticareti için geliştirilmiştir. Alibaba.com’un iş odaklı alışveriş yapısına sahip olmasının yanı sıra; Aliexpress.com da daha küçük müşteriler ve daha küçük satın almalar için geliştirilmiştir.
- Ülkesi: Çin
- Kurucusu: Jack Ma
- Kuruluş tarihi: 1999
- Merkezi: Hangzhou, Çin
- Rakipleri: JD.com, Tencent, Baidu
- Değeri: 145 milyar dolar (Eylül, 2015)
- Net değeri: 24.8 milyar dolar (Haziran, 2015)
- Çalışan sayısı: 34,985 (Mart, 2015)
Önemli bilgiler:
➞ Alibaba Jack Ma’nın ilk e-ticaret girişimi değildir. Ma ayrıca China Yellowpages’i de kurmuştur; ki bunun Çin’in ilk internet şirketi olduğu söylenmektedir.
➞ Alibaba isminin hikayesi ise şöyledir: Alibaba San Francisco’da bir kafeye oturur ve garson kızı çağırır. Garsona Ali Baba hakkında ne bildiğini sorar ve kız da “Açıl Susam Açıl” (Open Sesame) cevabını verir. Bu bağlamda Jack Ma, bu ismi şirketin fırsatlara açık olduğunu yansıtması bakımından seçtiğini belirtmektedir.
3. Ebay
eBay Inc., internet üzerinden C2C, B2C satışları gerçekleştiren e-ticaret odaklı çok uluslu bir Amerikan şirketidir. Ücretsizdir, ancak satışlarda kullanıcılardan fatura ücreti tahsis edilmektedir. İlk olarak AuctionWeb ismiyle 4 Eylül 1995 tarihinde Fransa doğumlu İran-Amerika asıllı bilgisayar programcısı Pierre Omidyar tarafından kurulmuştur.
- Ülkesi: ABD
- Kurucusu: Pierre Omidyar
- Kuruluş tarihi: 1995
- Merkezi: San Jose, California, ABD
- Başlangıç: Lazer cihazı satışı
- Rakipleri: Amazon, Alibaba
- Değeri: 68.9 milyar dolar
- Çalışan sayısı: 36,500
Önemli bilgiler:
➞ eBay’in ilk olarak 1997’de Auction Web ismiyle kuruldu. Daha sonra kurucusu olan Pierre Omidyar ismini EchoBay olarak değiştirmek istedi, ancak satın almak istediği domain, daha öncesinden Kanada merkezli bir maden şirketi tarafından satın alınmıştı. Omidyar da ismi “eBay” olarak kullanma kararı aldı (1997).
➞ NASA, uzay mekiklerinin emekli edilmesinden önce eBay ve benzer siteler üzerinden eski Intel 8086 çipleri ve daha üretimi yapılmayan floppy diskleri satın almıştır.
4. JD.com
JD.com veya diğer adıyla Jingdong Mall, Çin/Pekin merkezli bir elektronik ticaret şirketidir. Çin’deki işlem hacmi en büyük online B2C satıcılarından biridir. 2012 yılında açılan İngilizce versiyonu ile tüm dünyada satış yapmaya başlamıştır.
Şirket Liu Qiangdong tarafından 1998 yılında kurulmuş ve B2C platformu ilk olarak 2004 yılında online hizmete girmiştir. İlk olarak manyetik optik disk satışı yapan şirket, daha sonra elektronik ürünler, cep telefonları, bilgisayarlar gibi diğer ürünler ile ürün yelpazesini genişletmiştir. Jingdong Mall, 2007 yılında alan adını 360buy.com olarak; 2013 yılında ise JD.com olarak değiştirmiştir.
- Ülkesi: Çin
- Merkezi: Pekin, Çin
- Kurucusu: Liu Qiangdong (Richard Liu)
- Kuruluş tarihi: 1998
- Rakipleri: Alibaba
- Net değeri: 6.1 milyar dolar
- Çalışan sayısı: 62,061
Önemli bilgiler:
➞ 12 Ağustos 2015 tarihinde 118 milyon aktif kullanıcısı sayısı olduğu açıklanmıştır. 2013-2014 yılları arasında ise %104’lük bir büyüme göstermiştir.
➞ Mobil e-ticaretin en büyük oyuncularındandır. Ağustos 2014 tarihinde mobil uygulaması üzerinden 13 milyon 466 bin aylık aktif kullanıcı sayısına ulaşmıştır.
5. Walmart
Wal-Mart Stores, Inc. merkezi Bentonville, Arkansas, ABD’de bulunan indirim odaklı mağazaların yönetildiği çok uluslu bir Amerikan şirketidir. Sam Walton tarafından 1962 yılında kurulmuştur (online hizmet başlangıç yılı 2000’dir). Fortune Global 500 listesine göre WalMart, gelir bakımından dünyanın en büyük şirketidir. Aynı zamanda en fazla çalışan sayısına sahip şirkettir.
- Ülkesi: ABD
- Merkezi: Bentonville, Arkansas, ABD
- Kurucusu: Sam Walton
- Kuruluş tarihi: 1962
- Başlangıç: Perakende mağaza
- Rakipleri: Amazon
- Net değeri: 144.7 milyar dolar
- Çalışan sayısı: 1.4 milyon (ABD)
Önemli bilgiler:
➞ Dünyanın en zengin 10 Amerikalısından 4’ü Walton ailesindendir. Bloomberg Billionaires Index’e göre her birinin 30 milyar dolardan fazla serveti bulunmaktadır.
➞ Walmart ABD’nin -tabiri caizse- en büyük bakkalıdır. 279 milyar dolarlık gelirinin %56’sını toptancı mağazaları üzerinden elde etmektedir.
6. Otto Group
Otto Group (eski adıyla Otto Versand), posta yoluyla satış yapan dünyanın en büyük şirketi, e-ticaret sektörünün de en büyük oyuncularından biridir. Şirketin merkezi Almanya ve Fransa’da bulunsa da, 20’den fazla ülkede operasyonlarını sürdürmektedir. İlk olarak el yapımı ayakkabı katalogları ile başlayan şirket, 1963 yılından sonra telefon siparişlerine başlamış ve 1995 yılında online mağazasını açmıştır.
- Ülkesi: Almanya
- Merkezi: Hamburg, Almanya
- Kurucusu: Michael Otto
- Kuruluş tarihi: 1949
- Başlangıç: Ayakkabı satışı (28 çeşit)
- Ana ürün kategorileri: Moda ve yaşam stili
- Rakipleri: Amazon
- Net değeri: 16.6 milyar dolar (Haziran, 2015)
- Çalışan sayısı: 50,000+
Önemli bilgiler:
➞ Otto Group, moda ve yaşam stili kategorilerinde dünyanın en büyüğü olmasının yanı sıra, Amazon’dan sonra dünyanın en büyük ikinci satıcısıdır.
➞ “Trust for Trust” mottosuyla Otto Group, dünyanın ilk fatura üzerinden ödeme yaparak “posta yoluyla sipariş” yöntemiyle çalışan şirketidir.
7. Cnova N.V. (Groupe Casino)
Cnova N.V. 2014 yılında kurulan bir e-ticaret şirketidir. Fransa merkezli global perakende satış şirketi Groupe Casino’nun bir parçası olan Cnova, dört kıtada onlarca ülkede hizmet veren e-ticaret sitesi Cdiscount’u da kapsamaktadır.
İlk operasyonlar 1998 yılında Cdiscount’un kurulmasının ardından CD ve DVD satışlarıyla başlamıştır. Cdiscount daha sonra elektronik, bilgisayar, beyaz eşya ve şarap satışlarıyla ürün yelpazesini genişletmiştir.
- Ülkesi: Fransa
- Kurucusu: Jean Charles Naouri
- Kuruluş tarihi: 2014 (Cdiscount: 1998)
- Merkezi: Holanda
- Başlangıç: CD ve DVD satışı (1998’de Cdiscount ile)
- Gelir: 3.465 milyar euro (2014)
- Çalışan sayısı: 4,281 (2013)
Önemli bilgiler:
➞ 2014 yılında 9.3 milyar sayfa gösterim sayısı ve ortalama 49.8 milyon aylık tekil kullanıcı sayısına ulaşmıştır.
➞ Mobil e-ticaretin büyük oyuncularındandır. Mobil uygulamaları 2011-2014 yılları arasında 4.5 milyon indirme sayısına ulaşmış ve mobil üzerinden yapılan işlemler, satışları 44 kat arttırmıştır.
8. Tesco
Tesco PLC, daha çok gıda satışı yapan marketler zinciri olan İngiltere merkezli çok uluslu bir şirkettir. Dünyanın en fazla kar sağlayan üçüncü ve en fazla geliri olan ikinci perakendecisidir.
- Ülkesi: İngiltere
- Kurucusu: Jack Cohen
- Merkezi: Cheshunt, Hertfordshire, İngiltere
- Ana ürün kategorisi: Gıda ve genel satış
- Net değeri: 7.071 milyar euro (2015), online geliri 83 milyon euro (2015)
- Çalışan sayısı: 500,000+ (2015)
Önemli bilgiler:
➞ Tesco’nun toplamda 12 pazarda bulunan 6,800 mağazasında 500 binden fazla çalışanı vardır. Bu da yaklaşık olarak Lüksemburg’un nüfusu kadardır.
➞ 2007 yılında İngiltere’de harcanan her 7 pound’dan 1’i Tesco’ya harcanmıştır.
9. Rakuten
Rakuten Inc. Tokyo merkezli Japon elektronik ticaret firmasıdır. Şirketin Rakuten Ichiba adındaki B2B2C e-ticaret platformu, Japonya’nın en büyük e-ticaret sitesidir. İlk olarak 1997 yılında Scott Blum tarafından Buy.com adı ile kurulan platform, 2010 yılında Rakuten tarafından satın alınmış ve Rakuten.com üzerinden hizmetine devam etmiştir.
- Ülkesi: Japonya
- Kurucusu: Hiroshi Mikitani
- Kuruluş tarihi: 1997
- Merkezi: Setagaya-ku, Tokyo, Japonya
- Başlangıç: Bilgisayar satışı
- Rakipleri: Yahoo Japonya, Amazon, Ebay
- Net değeri: 7.7 milyar dolar (Ekim, 2015)
- Çalışan sayısı: 11,723
Önemli bilgiler:
➞ 2014 yılında, Rakuten Ichiba üzerinden 64 petabayt’lık hafıza kartı satılmıştır. (1 Petabayt = 1024 Terabayt)
➞ 2014 yılında, Rakuten Ichiba üzerinde satılan noodle’lar, dünyanın etrafını 87 kere sarabilecek uzunluktadır.
10. Best Buy
Best Buy Co., tüketici elektroniği kapsamında satış yapan çok uluslu bir Amerikan şirketidir. Operasyonlarını ABD, Meksika ve Kanada’da yürüten şirket, Richard M. Schulze ve Gary Smoliak tarafından 1966 yılında kurulmuştur. İlk başta ses sistemleri üzerine satışlar gerçekleştiren şirket, 1983 yılında isim değiştirerek ürün çeşitliliğini tüketici elektroniği kapsamında genişletmiştir.
- Ülke: ABD
- Kurucusu: Richard M Schulze ve Gary Smoliak
- Kuruluş tarihi: 1966
- Merkezi: Richfield, Minnesota, ABD
- Başlangıç: Ses sistemleri satışı
- Ana ürün kategorileri: tüketici elektroniği
- Değeri: 13.5 milyar dolar (Mayıs, 2015)
- Çalışan sayısı: 125,00
Önemli bilgiler:
➞ Best Buy, ticari olarak kullanıma sunulan ilk optik disk depolama ortamı LaserDisc’leri ilk satan şirket olmuştur.