Yusuf Ziya Paşa, Gazi Ahmed Muhtar Paşa, Vidinli Hüseyin Tevfik Paşa, Sakızlı Ahmet Esat Paşa ve Ali Naki Efendi tarafından “Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye” adlı dernek, 30 Mart 1863 tarihli Sultan Abdülaziz Han'ın fermanıyla kuruldu. Amacı; yoksul ve yetim çocukların eğitim-öğretimine destek olmaktı. Pek çok Osmanlı paşası ve aydınının üyesi olduğu Dernek, Türkiye tarihinin eğitim alanındaki ilk sivil örgütlenme örneğini oluşturdu.
Darüşşafaka, 1873 senesinde İstanbul’da kurulan bir karma eğitim veren okuldur. Darüşşafaka, “Şefkat yuvası” anlamına gelmektedir.
Darüşşafaka’da, annesini ya da babasını kaybeden herhangi bir alanda yetenekleri olan çocuklara eğitim vermektedir. Darüşşafaka’da “eğitimde fırsat eşitliği” ilkesi benimsenmektedir.
Darüşşafaka, 1863 senesinde Ali Naki Efendi, Sakızlı Ahmet Esat Paşa, Gazi Ahmet Muhtar Paşa, Vidinli Hüseyin Tevfik Paşa ve Yusuf Ziya Paşa adında beş adamın girişimleri sayesinde kurulmuştur.