1. Örnek
Dilek her zaman olduğu gibi okula gidecektir. Annesi ona poğaçalar hazırlamıştı beslenme çantasına koydu yanına meyve suyu da koymuştur. Dilek bugün çok sevinçliydi en sevdiği poğaçalar ile birlikte okula gidecekti. Sınıfında fakir ve aç olan Erhan Dilek’in iyi arkadaşlarından birisidir.
Dersler bittikten sonra beslenme zamanı gelmişti masasına sofra bezini sererek çantasının içinden poğaçalarını çıkartır. Meyve suyunu da masaya koyduktan sonra Erhan’ın öyle masasında oturduğunu görünce çok üzülür. Uzun zamandır aynı şekilde bir şey yemezdi okul çıkışında belki evde yiyecekti ne zaman sorsa sabah kahvaltı yaptığını söylüyordu. Dilek dayanamadı karnının aç olduğunu anlamıştı büyük bir cömertlikle kendisini çağırdı poğaçaların çok olduğunu söylemesi ile davet etti. İştahla yemeye başlayan Erhan çok mutlu olmuştu Dilek’in yaptığı bu cömertliğine karşı her zaman en iyi dostu olacağını söyledi. Dilek’te olanlara çok sevinmişti.
2. Örnek
Cömertliği dillere destan olan Hatim-i Tai’ye sorarlar: Kendinden daha cömert birini gördün mü ? Evet gördüm. Kimmiş o… Bir gün, yetim bir gence misafir olmuştum. Bana bir koyun kesip ikram etti. Koyunun bir yeri çok hoşuma gitti. Burası çok lezzetliymiş dedim. Bunun üzerine genç, bir müddet dışarı çıktı. On koyunu varmış. Birisini daha önce kesmişti. Geri kalan dokuzunu da keserek, benim sevdiğim kısımları pişirip önüme getirdi. Ben olanların farkında değildim.
Giderken kapının önündeki kanları görünce sitemle sordum: On koyunun onu da kesilir mi..? Sübhanallah, bunda şaşılacak ne var. Bir şey sizin hoşunuza gitmiş. Bunu yapmak da benim gücüm dahilindedir. Bunu sizden esirgemem hiç uygun olur mu..? Bunu dinleyen arkadaşları tekrar sorarlar: Yetim gencin ikramına karşılık sizde ona bir şey verdiniz mi..? Hatim-i Tai der ki: Verdim ama pek mühim sayılmaz… Ne verdiniz..? Üç yüz deve ile beş yüz koyun. O halde sen ondan daha cömertsin..! Hayır o genç benden daha cömerttir. Zira o koyunlarının tamamını verdi. Ben ise malımın çok azını verdim. Bir fakirin, yarım ekmeğinin tamamını misafire vermesi mi mühimdir, yoksa bir zenginin sürüsünden bir deveyi misafirine ikram etmesi mi?
Cömertlik ile ilgili atasözleri
- Cimrinin zararı, cömerdin karından fazla olur.
- Cömert ile nekesin harcı birdir.
- Parası (akçesi) ucuz olanın kendisi kıymetli olur.
- Cömert derler, maldan ederler, yiğit derler candan ederler
- Mürüvvetsiz adam, suyu çekilmiş değirmene benzer
- Dilenci bir olsa şekerle beslenir
- Cennetin kapısını cömertler açıklar
- Cömertle cimrinin harcı birdir