Çitlembik Metni Sayfa 172 Cevapları
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
1. İlk yardım ile ilgili araştırmalarınızı arkadaşlarınızla paylaşınız.
Konu ile ilgili yazımızı buradan okumak için tıklayınız
2. İlk yardımın önemli olduğunu düşünüyor musunuz? Neden?
İlk yardım çok önemlidir. İlk yardım yapılacak kişiye yapılan ilk müdahale onun hayatını kurtarabileceği gibi yanlış müdahale sonucu kişinin ölümüne de neden olabilir. Bu nedenle ilk yardım yaparken çok dikkatli olunmalı, bilinçlice yapılmalıdır. Eğer ilk yardım hakkında bilgimiz yoksa hiçbir şekilde müdahale edilmeden 112 aranmalıdır.
Çitlembik Metni Sayfa 175 Cevapları
1. ETKİNLİK
Okuduğunuz metinde geçen bazı kelimeler ve kelimelerin anlamları verilmiştir. Bu kelimeleri, anlamlarıyla eşleştiriniz.
Daha çok ürün almak veya düzgün bir biçim vermek amacıyla ağaç, asma vb.nin dallarını kesmek, kısaltmak. (budamak)
Olgun duruma gelmek. (olgunlaşmak)
Bir emek karşılığı hakkı olan şeyi elde etmek, hak kazanmak. (hak etmek)
Aldırış etmek, önem vermek. (umursamak)
Hücre yenilenmesini hızlandıran, deriyi besleyen, su kaybını, cildin solunumunu ve doğal savunmasını kuvvetlendiren sıvı. (serum)
2. ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.
1. Süleyman niçin ağaca çıkmıştır?
Cevap: Ağacın meyvelerini toplamak için çıkmıştır.
2. Hasan, Süleyman’ı nasıl uyarmıştır?
Cevap: “Süleyman, bastığın dala dikkat et!” diyerek uyarmıştır.
3. Süleyman ağaçtan niçin düşmüştür?
Cevap: Dalın sağlamlığını göstermek isterken dalın kırılması sonucu düşmüştür.
4. Süleyman’a Hasan ve yazar nasıl müdahale etmiştir?
Cevap: Kanamayı durdurmak için gömlekten yaptıkları ipi bacağın üst kısmına bağlıyorlar.
5. Doktorun “Yarayı kalp seviyesinin üstünde tutup taşısalarmış doktor diploması bile hak edeceklermiş.” ifadesiyle anlatmak istediği nedir?
Cevap: Yaptıkları ilk yardımın çok doğru olduğunu anlatmak istiyor.
6. Süleyman, Hasan ve yazara niçin teşekkür ediyor? Siz böyle bir durum karşısında neler düşünürdünüz?
Cevap: Kendisini kurtardıkları için teşekkür ediyor. Ben böyle bir durumda bir hayat kurtardığımız için çok mutlu olurdum.
3. ETKİNLİK
a) Turnike kelimesi size neyi çağrıştırıyor?
Cevap: İnsanların teker teker geçmesini sağlamak amacıyla bazı yerlere konulan kapı benzeri düzenekleri çağrıştırıyor.
b) “www.eba.gov.tr/video/…/9014df3f7c2c058d14885980132e0ae2.” adresinden turnike ile ilgili videoyu seyrediniz.
Cevap: İzlemek için aşağıdaki bağlantıya tıklayınız:
c) Okuduğunuz metinde yapılan ilk yardım bir turnike midir? Sebebiyle açıklayınız.
Cevap: Evet turnikedir. Çocuklar gömlek parçaları dallar ile kanamayı durdurmak için turnike uygulamışlardır.
ç) Videoyu izlerken dikkatinizi en çok çeken bölümü yazınız.
Cevap: Hastanın görülebilecek bir yerine turnike yapıldığını belirtmek için ruj ile T harfi yazılması.
Çitlembik Metni Sayfa 176 Cevapları
4. ETKİNLİK
Metinden “sevinç, mutluluk” duygularını ifade eden iki cümle yazınız.
Ağabeyime sarılıp deliler gibi yanaklarından öpüyorum.
Hiç unutmayacağım. Teşekkür ederim. Beni siz kurtardınız.
5. ETKİNLİK
Metni okurken işaretlediğiniz bölümlerden hareketle metni defterinize özetleyiniz.
ÇİTLEMBİK METNİ ÖZETİ
Hasan, Süleyman ve yazar çitlembik toplamak Çıtlık ağacına giderler. Süleyman ağaca çıkar. Hasan’ın uyarılarına rağmen dikkatsizce davranıp ağaçtan düşer. Bacağı kırılır. Yazar ve Hasan yardım çağırırlar fakat etrafta kimse yoktur. Yazar kanamayı durdurmak için gömleğini parçalayıp ip yapar. İp ve dallarla Süleyman’ın bacağına turnike uygularlar. İkisi beraber Süleyman’ı köye taşırlar. Süleyman hastaneye götürülür. Hasan ve yazarın yaptığı ilk yardım sayesinde Süleyman kurtulur. Hasan ve yazara teşekkür eder.
6. ETKİNLİK
a) Aşağıdaki görseli inceleyiniz. Bu kamu spotu reklamının içeriği ne ile ilgili olabilir?
Cevap: Bilinçsiz ilaç kullanımı ile ilgili olabilir.
b) “http://www.sggm.saglik.gov.tr/TR,13138/akilci-antibiyotik-kullanimi-kamu-spotuizlemek-icin-tiklayiniz.html” internet adresinden reklam videosunu izleyiniz.
Videoyu izlemek için buraya tıklayınız.
c) Reklamın verdiği mesaj nedir? Bu reklamın topluma yararları nelerdir? Açıklayınız.
Cevap: Reklam, gereksiz yere antibiyotik kullanmamamız gerektiği mesajını veriyor. Toplumumuz en ufak rahatsızlıkta antibiyotik kullanıyor. Bu yanlıştır. Bu ilacın gereksiz ve yanlış kullanımı sağlığımıza zarar verir. Bu reklamın topluma yararı, antibiyotik konusunda toplumun bilinçli olmasını sağlamaktır.
7. ETKİNLİK
a) Aşağıdaki kelimeleri inceleyiniz.
his + etmek → hissetmek
af + etmek → affetmek
hak + ı → hakkı
b) Yukarıdaki kelimeler ünlü ile başlayan ek aldığında ya da başka bir kelime ile birleştiğinde kelimelerde nasıl bir değişiklik olmuştur?
Cevap: Ünsüz türemesi meydana gelmiştir.
8. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde ünsüz türemesinin olduğu kelimelerin altını çiziniz.
• Davanın reddine karar verildi.
• Konuşmak benim en doğal hakkım.
• Alın teriyle kazanmanın hazzını anlatamam.
• Beni ikizin zannettiler.
• Bu hissi daha önce hiç yaşamamıştım.
Çitlembik Metni Sayfa 177 Cevapları
9. ETKİNLİK
a) İlk yardımın önemini anlatan bilgilendirici bir metin yazınız. Yazınıza başlık koymayı unutmayınız.
İLK YARDIM
İlk yardım, herhangi bir kaza ya da yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması ya da durumun daha kötüye gitmesini önleyebilmek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır.
İlk yardımın öncelikli amaçları hastanın yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak, durumunun kötüleşmesini engellemek, iyileştirmeyi kolaylaştırmaktır.
Olay yerinde hasta ve yaralılara müdahale, hızlı ancak sakin ve bilinçli bir şekilde yapılmalıdır. Hastanın durumunun değerlendirilmesine bağlı olarak ilk yardım yapılmalıdır. Eğer ilk yardım bilinmiyorsa asla hastaya dokunulmamalı ve kımıldatılmamalıdır. En hızlı şekilde gerekli yardım kuruluşlarına ( 112 ) haber verilmelidir.
b) Yazma süreci tamamlandıktan sonra aşağıdaki ölçeğe göre kendinizi değerlendiriniz.
Değerlendirmenizi siz yapabilirsiniz.
BİR SONRAKİ DERSE HAZIRLIK
1. Sağlık ve spor konularını yansıtan haber yazısı, afiş, poster vb. bulunuz. Bulduğunuz bu dokümanlarda anlatılmak istenenleri arkadaşlarınızla paylaşınız.
Kış aylarında tüketilmesi gereken meyve ve sebzeler
Havaların soğumasıyla üst solunum yolu, grip ve bronşit gibi hastalıklar artış gösterirken, hastalıklardan korunmak için taze sebze ve meyve tüketimi önem kazanıyor. Soğuk kış günlerinde besinlerle vücuda gerekenden fazla enerji alınması kilo alımına neden olurken, sağlıklı beslenmek için her renkten mevsim sebze ve meyvelerinin tercih edilmesi gerekiyor. Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Merve Kaplan, kış aylarında tüketilmesi gereken sebze ve meyvelerle ilgili bilgi verdi.
Havaların soğumasıyla metabolizma hızı yavaşlar, vücudun bağışıklık sistemi zayıflar. Bağışıklık sistemini güçlendirmek, metabolizma hızını arttırmak için beslenme programında küçük değişiklikler yapılması gerekir. Tüketilen besinlerle yapılacak bu değişiklikler sayesinde daha sağlıklı olunabilir.
Kışın metabolizma hızının azalması nedeniyle harcanandan fazla enerji tüketimi kontrolsüz kilo alımına da zemin hazırlamaktadır. Üşüme, enerjiye ve besine olan ihtiyacı artıracağından, kış aylarında karbonhidrattan ve yağdan zengin gıdalar yani yüksek enerjili gıdalar tüketilmesi sorun haline gelir. Soğuk havanın etkisiyle alınan besinler depolanıp, yağ hücresine çevrilebilir. Bu durumdan kurtulmak için yeterli ve dengeli besinler tüketmek gerekir.
Kansere karşı etkili kırmızı pancar: Soğuk algınlığına iyi gelen pancarın, yapılan çalışmalarda kansere karşı etkili olduğu belirlenmiştir. Ayrıca folik asit, lif, protein, C ve B vitamini ile potasyum zengini olan pancar, bağışıklık sistemini güçlendirmektedir.
Vücut savunmasını güçlendiren mor lahana: Mor lahana vitamin bakımından zengin sebzelerden biridir. Lahanada, beta-karoten, C vitamini ve potasyum ile magnezyum ve demir mineralleri bulunmaktadır. Vücudun savunmasını güçlendiren lahana, vücuda kalsiyum sağladığı için kemik oluşumunu artırmakta ve dişleri güçlendirmektedir.
Antioksidan etkili yeşil pırasa: Pırasa, sindirimi sistemini ve iştahı uyaran bir sebzedir. İçeriğindeki A vitamininin öncül maddesi olan beta-karoten, çinko, flor açısından zengindir. Çok güçlü bir antioksidan olan polifenol içeren pırasanın koyu yeşil yapraklarında beta-karoten miktarı çok fazladır.
Magnezyum ve çinko zengini ıspanak: İçeriğinde iddia edilenden çok daha az demir olan ıspanak, magnezyum ve çinko gibi minerallerin yanı sıra birçok hayati vitamin açısından zengin bir sebzedir. Mide, karaciğer ve pankreasın salgılarını uyarır, magnezyum, fosfor, iyot ve vücudun dengesini koruyan mineraller içerir.
Lif oranı yüksek brokoli: Vitamin deposu olan brokoli, mineral ve demir eksiliğini gideren önemli bir sebzedir. Lif oranı yüksek olan brokoli, vücudu kanserden ve kemik erimesinden korur.
Tokluk hissi veren atıştırmalık elma: Harika bir atıştırmalık olan elma, içeriğindeki pektin sayesinde uzun süreli tokluk sağlar, sağlıklı bir insanda kan şekerini düzenler. Aynı zamanda kolesterol düşürücü etkisi olan elma, içeriğinde bir dizi antioksidan bulunur. Spordan önce tüketilmesi ideal olan elmanın ağızda iyi çiğnendikten sonra yutulması daha sağlıklıdır.
Diğer narenciyelere göre çok daha fazla C vitamini içeren kivi, vücudu ve bağışıklık sistemini güçlendirir. Grip ve üst solunum yolu enfeksiyonlarına iyi gelir. Lif açısından da zengin bir besin olan kivi, bağırsakları çalıştırarak sindirimi kolaylaştırır ve kabızlığı önler.
Nar antioksidan içeriği nedeniyle kansere karşı etkilidir. Kardiyovasküler hastalıklara iyi gelen nar, potasyum içeriği nedeniyle kasları, kalbi ve sinirleri korur. Yapılan araştırmalarda nar suyunun antioksidan ve damar sertliğini engelleyici etkisi olduğu belirlenmiştir.
Klasik bir C vitamini zengini olan portakal, aynı zamanda folik asit bakımından güçlü bir içeriğe sahiptir. Portakaldaki folik asit, B6 ve B12 vitaminleriyle arteriyoskleroz (damar sertliği) ve miyokard enfarktüsüne (kalp krizi) karşı korur. İçerdiği potasyum, kalsiyum ve magnezyum ile kandaki kolesterol seviyesinin düşmesini ve tansiyonun dengelenmesini sağlar.
Armut, bir yetişkinin günlük C vitamini ihtiyacının % 7'sini karşılar. Cilt yaşlanmasını ve saç dökülmesini önleyen A vitamini ile lutein ve zeaksantin gibi antioksidanlar içerir. Armuttaki yüksek vitamin içeriği hastalıklara karşı vücudu korur. İçeriğindeki potasyum sayesinde yüksek tansiyonun yanı sıra böbrek ve mesane sorunlarına karşı ilaç gibidir.
Grip ve üst solunum yolu hastalıklarında iyileşme sürecini hızlandıran ayva, ishale iyi gelir. Vücudu zinde tutan ve ağız kokusunu önleyen ayva, kalp ve damar hastalıklarına iyi gelir, varisi önler.