ANADOLU SELÇUKLU CAMİİLERİ
Konya Alâeddin Camii – 1155-1219 Niğde Alâeddin Camii – 1223 Malatya Ulu Camii – 1224 Sivas Ulu Camii Konya, Sahip Ata Camii Afyon Ulu Camii – Ağaç direklidir. Sivrihisar Ulu Camii – Ağaç direklidir
BEYLİKLER DÖNEMİ CAMİİLERİ
Manisa Ulu Camii Antalya Yivli Minare Camii Aksaray Ulu Camii Niğde Sungur Bey Camii Kütahya Kurşunlu Camii Kütahya Hisarbey Camii
Külliyeler (Cami Merkezli Kompleks Yapılar)
Mengücekliler
Divriği Külliyesi (ilk külliye)
Anadolu Selçuklu Devleti
• Kayseri Hunad Hatun Külliyesi
• Kayseri Hacı Kılıç Külliyesi
• Konya Sahip Ata Külliyesi
Medreseler
Danişmentliler
Tokat Yağıbasan Medresesi (ilk)
Artuklular
• Diyarbakır Mesudiye Medresesi
• Mardin Hatuniye Medresesi
DİVRİĞİ ULU CAMİİ VE DARÜŞŞİFASI / SİVAS
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Anadolu’daki tek cami unvanına sahip külliye 1228-1243’te inşa edilmiş. Caminin güney duvarında darüşşifa, kuzey duvarında ise türbe konumlandırılmış. Ahlatlı ve Bitlisli ustaların zarif işçilikleriyle taş işçiliğinin en nadide izlerine sahip motifleri burada göreceksiniz.
KARATAY MEDRESESİ / KONYA
Medrese taş işçiliğinin şaheserleri arasında gösteriliyor. Kapısı yazı ve desenlerle ince ince işlenmiş. 1251’de hizmete açılan medrese 19. yüzyılın sonlarına kadar eğitim için kullanılmaya devam etmiş. Özellikle kubbenin iç yapısını kaplayan turkuaz renkli çiniler oldukça etkileyici.
ALANYA KALESİ VE TERSANESİ / ANTALYA
Kale, Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubat tarafından 13. yy’da yaptırılmış. Ertuğrul Günay, “6.5 kilometrelik sur duvarları, 83 kulesi ve 140 burcu ile Asya içlerinden gelen Türklerin, denizlere ulaşan egemenliğinin görkemli bir simgesi gibidir” yorumunu yapıyor. Beş kemerden oluşan tersane ise Selçukluların Akdeniz’deki ilk tersanesi olma özelliğini sahip.
EŞREFOĞLU CAMİİ / KONYA
13. yy sonunda Eşrefoğlu Süleyman Bey tarafından yaptırılan cami, Anadolu’da ahşap direkli Selçuklu camilerinin en büyüğü. Sedir ağacından 46 ahşap sütunu, tümü ahşap ve işlemeli tavanı, çinili mihrabı ve kar havuzu yapıyı özgün kılıyor. Kışın karlar çatının ortasındaki boşluktan havuza atılarak oluşturulan nemle, ahşap sütunların kuruması engellenmiş.
ÇİFTE MİNARELİ MEDRESE / ERZURUM
Şehrin simgesi olan medresenin yapımı 38 yıl sürmüş ve 1291’de açılmış. Her biri 26 metre yüksekliğindeki rengârenk çinilerle süslü çift minaresi yapıya adını vermiş. Rusların Erzurum’u işgali sırasında paha biçilmez çini ve oyma taş motiflerin büyük kısmı sökülerek ne yazık ki Rusya’ya götürülmüş. Bugün bu eserler Leningrad Müzesi’nde sergileniyor.
GÖKMEDRESE / SİVAS
Çifte minareli taç kapısı ve kapının üzerindeki süslemeler medresenin en görkemli kısımlarını oluşturuyor. Süslemelerde 12 hayvan, yıldız ve ağaç motifleri kullanılmış. Yapı 1271’de Selçuklu Veziri Sahip Ata Fahreddin Ali tarafından yaptırılmış. İç avlusundaki havuz, Anadolu’da bilinen en büyük Selçuklu havuzudur.