Bazı mikroplar ve tahriş edici maddeler tarafından vücut dokularında iltihabi reaksiyon sonucu meydana getirilen, kıvamlı, yeşilimtrak-beyaz sıvı. Cerahatın (irinin) görüldüğü iltihap şekline "irinli iltihap" denir.
Vücudun bir yerine mikrop veya tahriş edici maddelerden birisi girdiği zaman, vücut savunmak için akyuvarlarını o bölgeye yollar. Ayrıca o bölgenin kanlanması da artar. doku içine damarlardan sıvı ve akyuvar sızması olur. Böylece burası kızarır, şişer ve ağrı yapar. Cerahat; başlıca iltihabın amili olan mikroplar (ekserisi öldürülmüş olarak), serum, ölü doku hücreleri ve beyaz kan hücrelerinden (akyuvarlardan) meydana gelir. İltihabı yapan mikroorganizmanın cinsine göre cerahatin rengi ve kıvamı da değişir.
Cerahat, vücutta bulunduğu yerlere göre çeşitli isimler alır: akciğer zarı, kalp zarı gibi yerlerde olunca ampiyem, deride kabarcıklar şeklinde olursa piyodermi, bir boşluğu doldurur şekilde olursa apse adını alır. Cerahat, vücudun dış sathına yakınsa, kendiliğinden açılarak patlayabilir. Derinlerde olan apseleri yararak dışarı boşaltmak gerekir. Cerahat temizlenmeyecek olursa, kana mikrop karışması ve sepsis denilen kan zehirlenmesi ortaya çıkabilir. (Bkz. Abse)
Sözlükte "cerahat" ne demek?
1. Yara.
2. İrin.
Cerahat kelimesinin ingilizcesi
n. pus, matter, purulent matter, fester, ichor, sanies, suppuration
Köken: Arapça