Mikroskobik bakterilerden, insana tüm canlılar doğrudan ya da dolaylı olarak toprak oluşumuna etki eder. Toprak oluşumunda canlı organizmaların rolünü dört ana grup altında inceleyebiliriz:
- Bitkiler,
- Hayvanlar,
- Mikroorganizmalar
- İnsan.
Bitkiler toprak oluşumundaki etkileri bakımından en çok öne çıkan canlılardır. En basit açıklamayla toprak bileşiminin en önemli maddesi olan humus, mikro ve makrofloranın birlikte yer aldığı süreçler ile meydana gelir.
Hayvanlar özellikle toprağın karıştırılması ve gübrelenmesi yoluyla organik madde oluşumuna etki ederler. Tavsan, tarla faresi, köstebek gibi memeli hayvanlar üst toprağı derinlere
taşırken, derinlerdeki toprağı ise yukarı doğru taşırlar.
Mikroorganizmalar kökler ve toprak arasındaki kimyasal değişime ve organik maddenin ayrışmasına etki ederler.
İnsanın ise toprağın oluşumuna yaptığı en büyük etki tarım yoluyladır. Tarıma açılan topraklar sürülme faaliyetleri ile iyice alt üst olur. Bunun dışında insanlar mera ve orman oluşturmak için de toprağı pek çok yönden değişikliğe uğratır.