Soru : BURSA’DA ZAMAN
Bursa’da bir eski cami avlusu,
Küçük şadırvanda şakırdayan su;
Orhan zamanından kalma bir duvar...
Onunla bir yaşta ihtiyar çınar
Eliyor dört yana sakin bir günü.
Bir rüyadan arta kalmanın hüznü (...)
İçinde gülüyor bana derinden.
Yüzlerce çeşmenin serinliğinden
Ovanın yeşili, göğün mavisi
Ve mimarilerin en ilahîsi.
(...)
Yeşil türbesini gezdik dün akşam,
Duyduk, bir musiki gibi zamandan
Çinilere sinmiş Kur’an sesini.
Fetih günlerinin saf neşesini
Aydınlanmış buldum tebessümünle.
Ahmet Hamdi TANPINAR
Mehmet Kaplan, Cumhuriyet Devri Türk Şiiri s. 64-65
Bursa'da Zaman şiirinden hareketle fetih sonrası Türk-İslam kültürünün Bursa’ya yansımaları neler olmuştur, belirtiniz
Ödev cevabı kısaca : Fetih sonrası Türk-İslam kültürünün Bursa'ya yansımaları şunlar olmuştur: Cami ve türbelerin inşası, su yapıları ve şadırvanların kullanımı, çini sanatının gelişimi, Kur'an okumaları, tarih ve zaman kavramlarının önemi, yeşil ve mavi renklerin sembolizmi gibi unsurlar Bursa'da görülen kültürel yansımalar arasındadır. Bu yansımalar, Bursa'nın Osmanlı İmparatorluğu'nun önemli bir kültürel ve dini merkezi olduğunu gösterir.
Şiirdeki betimlemeler ve ifadeler, fetih sonrası Türk-İslam kültürünün Bursa'ya yansımalarını göstermektedir. Fetih sonrası Türk-İslam kültürünün Bursa'ya etkileri şunlar olabilir:
- Cami ve türbeler: Şiirde geçen Yeşil türbesi, Bursa'nın fetih sonrası önemli dini ve kültürel yapılarından biridir. Bu türbeler, Osmanlı İmparatorluğu'nun İslam kültürünü ve mimari tarzını yansıtır. Fetih sonrası inşa edilen cami ve türbeler, Türk-İslam sanatının örneklerini barındırır.
- Su yapıları ve şadırvanlar: Şiirde küçük şadırvanın bahsedilmesi, suyun fetih sonrası Bursa'ya getirilen ve kullanılan önemli bir öğe olduğunu gösterir. Su, hem İslam kültüründe hem de Osmanlı mimarisinde büyük bir rol oynar. Bu, Bursa'da su yapılarının ve şadırvanların varlığını yansıtır.
- Çini ve Kur'an Sesleri: Şiirde geçen çiniler, İslam sanatının önemli bir yönünü temsil eder. İslam kültüründe çini sanatı, cami ve türbelerin süslemelerinde kullanılır. Kur'an seslerinin duyulması, İslam'ın Bursa'da yaygın olduğunu ve camilerin önemli bir rol oynadığını gösterir.
- Zaman ve tarih: Şiirde Orhan zamanı ve fetih günlerine atıflar bulunur. Bu, Bursa'nın fetih sonrası Osmanlı İmparatorluğu'nun önemli bir şehri olduğunu ve tarih boyunca birçok önemli olayın şahitliğini yaptığını gösterir.
- Yeşil ve mavi: Yeşil türbesi ve gökyüzünün mavi olması, doğanın ve renklerin İslam sanatında ve kültüründe önemli simgeler olduğunu yansıtır. Yeşil İslam'da bereketi, mavi ise göksel öğeleri temsil eder.
Bu nedenle, şiirdeki göndermeler fetih sonrası Türk-İslam kültürünün Bursa'ya yansımalarını anlatır ve şehirdeki dini, kültürel ve sanatsal etkileşimin izlerini taşır.