Belirtili Nesne:
Belirtme (“ –ı, -i; -u, -ü ”) hâli ekinini almış olan nesnedir.
»”İhtiyar adam seni sordu.”
Cümlesinin nesnesini bulalım.
1-Önce yüklem bulunur:
Cümlede “sor(mak)” fiili görülen geçmiş zamanda çekimlenmiştir. Yani bu cümlenin yüklemi “sordu” çekimli fiilidir.
2-Sonra özne bulunur:
Sor-an kim?→İhtiyar adam
Gerçek Özne
3-Şimdi nesneyi bulalım:
Neyi sordu? →seni
(Nesnemiz “sen” zamiridir. “-i” hâl ekini aldığı için “seni” kelimesi belirtili nesnedir.)
»Kitabı sana getirdim.
B’li Nesne
»Seni çok özlemişim.
B’li Nesne
Neyi? Kimi? soruları sorulur.
Belirtisiz Nesne:
Yalın halde bulunan nesnedir. Belirtisiz nesne-ler hâl eki almazlar.
»”Efe top oynuyor.”
Cümlesinin nesnesini bulalım.
1-Önce yüklem bulunur:
Cümlede “oyna(mak)” fiili şimdiki zamanda çekimlenmiştir. Yani bu cümlenin yüklemi “oynuyor” çekimli fiilidir.
2-Sonra özne bulunur:
Oyna-yan kim?→Efe
Gerçek Özne
3-Şimdi nesneyi bulalım:
Ne oynuyor? →top
(Nesnemiz “top” sözcüğüdür. Bu sözcük hiçbir hâl eki almadığı için belirtisiz nesnedir.)
»Bana çiçek al.
B’siz Nesne
Ȃocuklar sevgi ister.
B’siz Nesne
Ne? Kim? soruları sorulur.