Bayram ile ilgili atasözleri
Arife günü yalan söyleyenin (oruç yiyenin) bayram günü yüzü kara çıkar (olur); bir sözün yalan olduğu çabuk anlaşılır ve söyleyen toplum içinde utanılacak bir duruma düşer.
At ölür, itlere bayram olur; değerli kimselerden birinin ölümü veya görevden ayrılması, kimi zaman aşağılık kimselerin işine yarar.
Ayı görmeden bayram etme; bir iş gerçekleşmeden ona oldu gözüyle bakılıp sevinilmemelidir.
Bayramda borç ödeyene ramazan ağır (kısa) gelir; vadesi yaklaşan bir borcu ödemek zorunda olan kimseye günler çok çabuk geçer.
Deliye göre her gün bayram; her fırsattan yararlanarak bayrammış gibi davrananlara ve her şeyi eğlenceli yönden alanlara söylenen bir söz.
Dilenciye borçlu olma, ya düğünde ister ya bayramda; çıkarından başka bir şey düşünmeyen kimse ile ilişki kurma, seni nerede rahatsız edeceği belli olmaz.
El ile gelen düğün bayram; herkese birden gelen sıkıntı ve felakete katlanmak, yalnızca bir kişiye gelene katlanmaktan daha kolaydır.
Meyhanecinin yüzünü bayram topu güldürür; yasak yüzünden işi aksamış kimse yasağın kalkmasına sevinir.
Ramazanda yalan söyleyenin (oruç yiyenin) bayramda yüzü kara olsun; bir sözün yalan olduğu, bir ödevin yapılmadığı bir süre sonra gerçekleşen olaylarla anlaşılır.
Bayram ile ilgili deyimler
Arifeyi gösterip bayramı göstermemek; bir işi sonuna kadar başarılı götürüp, sonunda olumlu sonuca ulaşamamak.
Bayram değil, seyran değil (eniştem beni niye öptü); gösterilen bu ilginin, bu yakınlığın bir sebebi olacak anlamında kullanılan bir söz.
Bayram etmek (yapmak); çok sevinmek: Sabaha kadar tepindiler.
Bayram ediyorlar. - N. F. Kısakürek.
Bayram haftasını mangal tahtası anlamak; şaka sözü, konu ile hiçbir ilgisi olmayacak biçimde ters anlamak.
Bayram havası esmek; ortam neşeli, sevinçli bir duruma gelmek:
Ziyaret günleri hapishanelerde bir bayram havası eser. - P. Safa.
Bayram koçu gibi; gösterişli görünmek amacıyla aşırı biçimde süslenmiş olan.
Bayramlık ağzını açmak; kaba konuşmak, küfretmek.
Ciğerleri bayram etmek;
1) Her zamankinden daha iyi cins sigara içmek;
2) Temiz havaya çıkmak.
Düğün bayram etme çok sevinmek, çok sevinç duymak.
Düğün değil bayram değil, eniştem beni niye öptü; gösterilen yakınlığın, iltifatın gizli bir nedeni olduğu düşünüldüğünde söylenen bir söz.