Fen alanında büyük önem taşıyan bağımlı ve bağımsız değişkenler konusu, başka bir ifadeyle insanların kontrolü altında yaşanması söz konusu olan değişkenlik olarak da öne çıkmaktadır. Gerçekleştirilmekte olan pek çok farklı deney ve örnekler üzerinden de bu konuyla alakalı olarak bilgi sağlanabilmesi söz konusudur.
Bağımlı ve bağımsız değişken nedir
Bağımlı ve bağımsız değişkenler birbirlerine paralel olarak devam eder. Başka bir deyişle bağlantılı şekilde ortaya çıkar. Buna göre:
Bağımsız değişken; İnsan kontrolü altında yaşanması söz konusu durumda olan değişkenliktir.
Bağımlı değişken; İnsan kontrolü altında yaşanması söz konusu olan değişkenlikten etkilenen ve buna bağlı şekilde değişen değişkenlik olarak tabir edilir.
Burada bağımlı değişken ile birlikte herhangi bir durumu insan kontrolü altında değiştiği düşünülmektedir. Daha sonra da bu değişkenlik üzerinde daha farklı etkilerin ortaya çıkıyor olması durumunda, o vakit bu da bağımlı değişkenlik olarak tabir edilmektedir.
Bağımlı ve bağımsız değişken nasıl bulunur
Bağımlı ve bağımsız değişken birbirine paralel biçimde bulunur. Bunun anlamı öncelikle ele alınan bir durum karşısında insanın bilinçli bir şekilde yapmış olduğu değişkenliğin sonrasında, durum tetiklenir ve bunun sonucu olarak bağımsız değişkenlerin getirmiş olduğu etkiyle bağımlı değişkenlik meydana gelir.
Özellikle de bağımlı ve bağımsız değişkenliği bulmak doğrultusunda belli başlı bazı deneyler ve örneklerin gerçekleştirilmesi söz konusudur. Bu sayede uygulamalı bir şekilde bağımsız değişkenlerin üzerinden bağımlı değişkenliğin nasıl oluştuğu anlaşılır bir nitelik kazanmaktadır.
Bağımlı bağımsız değişken örnekler ile konu anlatımı
Bağımlı ve bağımsız değişkenlikleri anlamak için verilecek örnekler durumun daha iyi idrak edilmesine olanak tanıyabilmektedir. Özellikle bu konuda lamba deneyi doğrudan bağımlı ile bağımsız değişkenlikleri anlatabiliyor. Örneğin bir devre üzerinden tek bir lamba yanmış olsun. Daha sonra bu lambalar 2 ya da 3 gibi farklı sayılara çıkarılsın. Böylece insan kontrolü altında bağımsız değişkenlik ortaya çıkar. Yani lamba sayısı insan kontrolü altında arttırılır.
Bağımsız değişkenlik bu şekilde yaşandıktan sonra, lambanın sağladığı aydınlık otomatik olarak artış gösterir. İşte yaşanan bu aydınlık ise bağımlı değişkenlik olarak bilinmektedir. Yani lamba sayısının artışı ile beraber, yaşanan mecburiyetten doğan durum eşliğinde Işık artış göstermiştir. Bu da bağımlı değişkenlik olarak nitelendirilir. Bu şekilde daha birçok farklı örnek ile beraber hem bağımlı hem de bağımsız değişkenlikleri anlatmak mümkün. Ancak temelinde birbirini tetikleyen bir etki olduğu dile getirilebilir. Deneysel bir çalışma ile beraber fen alanında önemli bir uygulamadır.