Ziyaretçilerimiz için Ayakkabı Teknisyeni Mesleği ile ilgili bilgileri paylaştık.
Ayakkabı Teknisyeni Mesleği
TANIM
Teknolojik gelişmelere ve modaya uygun olarak çeşitli malzemelerden (doğal deri, suni deri, kadife, keten vb.) ayakkabının belirli modellerini geliştiren, kalıplarını hazırlayan ve üretimin diğer aşamalarını düzenleyerek üretimde bulunan kişidir.
GÖREVLER
- Değişik yaş ve cinsiyetteki kişiler için model belirleyerek kalıp çıkarır,
- Üretilecek ayakkabıya uygun malzemeyi seçer, (deri, keten, kadife vb.)
- Kullanılacak malzemeyi, astarını keser, malzemeyi ve astarı birbirine diker,
- Sayayı kalıba monte eder, dikiş kanalı açar, ökçeleri yapar, takar,
- Gerekli boya işinden sonra ayakkabıyı kalıptan çıkararak bağ ve tokasını takar,
- Üretim sırasındaki işin kalitesini denetler.
Bir ayakkabı fabrikasında çalışan teknisyen bu aşamaların birinde çalışarak ustalaşabilir.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Doğal deri, suni deri, kadife, keten vb.,
- Yapıştırıcılar ve boya maddeleri,
- Kesim bıçağı, masat, aksesuarlar,
- Makas, dikiş iğnesi, sayacı bıçağı, freze bıçağı, zımparalar, ön monta, arka monta,
- Tablalı ve sütunlu saya makinesi, zımparalı freze makinesi, kalıp çıkartma makinesi, gerdirme makinesi,
- Kesim presi, taban yapıştırma presi (havle),
- Çekiç, örs, danalya (pense), falçata (bıçak), limaki (eğe), kerpeten, kanca, fora kaşığı,
- Kıvırma ve yapıştırma makinesi, ön ve arka monta makinesi, şoklama makinesi, kapsül basma, şerit kesme ve kıvırma, ökçe çakma, buharlı fırın, pistorizma, fort ve bombe takma makineleri, mekanik ve otomatik pantograt veya CAD-CAM, buhar makinesi, ütü makinesi (finisaj için).
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Ayakkabı Teknisyeni olmak isteyenlerin;
- El ve parmaklarında herhangi bir özürü olmayan, el ve parmaklarını eşgüdümle kullanabilen,
- Yeniliklere ilgi duyan,
- Şekil ilişkilerini görebilen,
- Renk ve şekil algılama yeteneği gelişmiş,
- Göz, el ve ayaklarına aynı anda dikkatli ve uyumlu kullanabilen,
- Toz, gürültü ve kimyasal madde kokularına allerjisi olmayan,
- Yaratıcı,
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Ayakkabı Teknisyenleri, genellikle ayakkabı üreten fabrika ve atölyelerde, kapalı ortamlarda çalışırlar. Ortam gürültülü, kimyasal madde ve rahatsız edici koku içerir. Kullanılan kimyasal maddeler ve ortam akciğer rahatsızlıkları (astım, bronşit vb.), sağırlık ve cilt hastalıklarına neden olabilir. Çalışırken yöneticilerle, işçilerle ve meslektaşlarıyla iletişim halindedirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Bu meslekte çalışma alanları; küçük ayakkabı atölyeleri ile ayakkabı fabrikalarıdır. Bunun yanında kişi kendi işyerinide açabilir. Sektörde modern araç ve gereçlerin kullanılması eleman ihtiyacını azaltmaktadır. Ancak yetişmiş nitelikli meslek mensupları her zaman iş bulabilmektedirler. Yeterli sermaye ve deneyime sahip meslek mensupları kendi işyerlerini açabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, Meslek Liselerinin Ayakkabı Teknolojisi alanının Ayakkabı Üretimi ve Ayakkabı Tasarımı dallarında verilmekte iken Meslek liselerinde bu bölümün ismi Ayakkabı ve Saraciye alanı olarak değişmiş olup, Ayakkabı Modelistliği, Ayakkabı Üretimi, Saraciye Modelistliği, Saraciye Üretimi dallarında eğitim verilmektedir. Bu dallara ilişkin olarak bakınız:Genel eğitim öğretim dosyaları. Bu dosyadaki eğitime ilişkin bilgiler değişiklikten önceki dönemi kapsamaktadır.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
– Meslek liselerine giriş için en az ilköğretim okulu mezunu olmak,
- Anadolu Meslek Liselerinde öğrenim görmek için ortaöğretim kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavını kazanmak,
Kız Meslek Liselerinde, endüstri meslek liselerinde mesleğin eğitimini alabilmek için ise ilköğretim okul mezunu olmak ve okulca belirlenen giriş koşullarına uygun olmak gerekmektedir.
EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi Anadolu Meslek Liselerinde, Kız Meslek ve Endüstri Meslek Liselerinde 4 yıldır. Öğrenciler teorik eğitimlerini okulda, pratik eğitimlerini işletmelerde görürler.
Öğrenciler eğitim süresince genel kültür derslerinin yanında temel sanat eğitimi, insan ilişkileri ve iletişim, araştırma teknikleri, girişimcilik, bilgisayar, ayakkabı endüstrisi, model etüdleri, deri teknolojisi, ayakkabı üretim teknolojisi, bilgisayarlı ayakkabı tasarımı, model ve ıstampa çıkarma, ayakkabı üretim planlama, moda ve ayakkabı, estetik dersleri almaktadırlar.
Ayrıca, 9. sınıfta genel kültür derslerinin yanısıra tanıtım ve yönlendirme dersi de ilave edilmiştir.
MESLEKTE İLERLEME
İşletmelerde işe başlayanlar belirli bir deneyimden sonra, işletmenin büyüklüğüne ve yapısına göre bant şefi, modelist, kalite kontrol şefi ve üretim müdürü gibi görevlere gelebilirler.
Meslek liselerinin ayakkabıcılık bölümünden ve Ayakkabı ve Saraciye alanından mezun olanlar, istedikleri taktirde, Ayakkabı Tasarımı, Deri İşleme Teknolojisi, Dericilik, önlisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
İşletmelerde mesleki eğitim süresince yaşlarına uygun asgari ücretin % 30’ undan az olmamak üzere ücret alırlar.İşletmenin sağladığı diğer sosyal imkanlardan faydanırlar,Hastalık, iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta edilirler,Eğitimleri süresince muayene ve tedavi masrafları Sosyal Güvenlik Kurumunca karşılanır.Eğitimini tamamlayıp işe başlayan meslek mensupları ilk etapta asgari ücretten iş bulurlar. Tecrübe kazandıktan sonra işletmenin yapısı, sendika durumu ve kendi pozisyonuna göre kazançları tespit edilir.Kendi işletmelerini açanların kazancı ise aldıkları siparişe göre değişkendir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
-İlgili eğitim kurumları,
-Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
-Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri,