Cevap: Nefes almakta zorluk çeken astımlının boğazına pompaladığı özel karışımlı hava orucu bozmaz!
Çünkü bu bir hayati ihtiyaçtır. Ayrıca yutulan özel hava zerrecikleri içeriye gittiği doğru olsa bile akciğerden ileriye geçmediği, mideye ulaşmadığı ve susuzluk ihtiyacını karşılamadığı da ileri sürülmektedir. Bu sebeple astımlının nefes almayı kolaylaştıran oksijenli hava pompalamasının orucu bozmayacağı yolunda Diyanet’in de fetvası vardır.
Soru: Oruç tutan şeker hastalarının mecbur oldukları iğneyi yaptırmaları orucu bozar mı?
Cevap: Belli aralıklarla enjeksiyon yoluyla ilaç almaları gereken şeker hastalarının oruç tutmalarında tıp bakımından bir sakınca bulunmazsa, oruçlu iken (insülin) iğnelerini yaptırmaları oruçlarını bozmaz. Çünkü şeker hastaları bunu yaptırmadan yaşayamaz. Hayati bir tehlikenin olduğu anlarda iğne yasağı yoktur zaten. Ancak hastalığın şiddetlenmesi gibi ciddi bir mahzur yoksa iğneler iftardan sonraya bırakılırsa daha sağlamı tercih edilmiş olunur.
Soru: Oruçlu iken morfinli morfinsiz diş çektirmek doldurtmak, kaplatmak orucu bozar mı?
Cevap: Diş tedavisi sırasında boğazdan aşağıya, bedenden içeriye bir şey gitmezse, mesela kan ve ilaç yutulmazsa oruç bozulmaz. Bununla beraber, şüpheden kurtulmak için bu gibi acil olmayan tedavileri iftardan sonraya tehir etmekte isabet olduğu unutulmamalıdır.
Soru: Göze, burun ve kulağa damlatılan ilaç orucu bozar mı?
Cevap: Göze ve zarı delik olmayan kulağa damlatılan ilaç orucu bozmaz. Ancak buruna damlatılan ilacın (yemek borusu ve mideyle bağlantısı bulunduğundan dolayı mideye doğru akacak kadar çok olması halinde) orucu bozabileceği görüşü ağırlık kazanmaktadır. Bu itibarla, buruna akıtılan ilaç, bulaştığı burun içi cidarlarda kalır da karın boşluğuna akacak kadar çoklukta olmazsa orucu bozmaz. Diyanet ilmihaline de bakılabilir.
Soru: Kadın, özel halinin başlayacağı günü de oruca niyet etmeli midir? Yoksa adet görme ihtimali olan günde oruca niyet etmese de olur mu?
Cevap: Adet göreceğini sandığı günü de oruca niyet etmesi uygun olur. Özel hal başlamazsa orucunu tamamlar. Başlarsa hemen bırakır. Bir karışıklık söz konusu olmaz. Hatta iftar saatine yakın da olsa özel halin başlamasıyla orucun bozulması uygun olur. O halde iken oruç tutulmayacağı ifade edilmektedir.
Soru: İlaç alarak adeti Ramazan’dan sonraya tehir ettirmek uygun olur mu?
Cevap: Uygun olsa da sıhhi açıdan mahzur ihtimali akla gelmektedir. En iyisi, oruç tutulmalı, özür başlayınca bırakılmalı, yenen günleri de sonra kaza ederek borçtan kurtulma yolu tercih edilmeli, ilaç alarak zorlamaya gerek duyulmamalıdır.
Çünkü ‘tut’ emri de dini emirdir. Adet başlayınca ‘ye’ emri de... Bu sebeple tutunca itaat etmiş de tutmayınca isyana yönelmiş olunmaz. Belki her iki halde de Rabb’imizin emrine uyulmuş, ikisinden de sevap kazanılmış olunur. Bundan dolayı bir maneviyat büyüğünün hanımlara şu hitabı düşünülmeye değer görülmüştür. Demiş ki:
- Hanımefendiler, sizler Allah’ın ne bahtiyar kullarısınız!.. Orucunuzu tutar sevap alırsınız, tutmaz yine sevap alırsınız. Çünkü her iki halde de emre uymuş olursunuz. Emre uyan sevap alır, günaha maruz kalmaz.
Soru: Sahur yemeğini erken yeyip de uyuyan insan uyanır da su içme ihtiyacı duyarsa niyet ettiği orucunu bozmuş mu olur? Yoksa imsak girmeden yeme içmeler (niyet etmiş olsa dahi) orucu bozmaz mı?
Cevap: Oruç imsak girince başlar, imsak girmeden niyet etmiş olsa dahi oruç başlamaz ki yenip içmeler orucu bozmuş olsun.
Soru: Sahurda yıkanması gereken kimse, yıkanmadan yemeğini yeyip sonra yıkanması caiz olur mu?
Cevap: Vaktin darlığından dolayı yıkanmaya fırsat bulamayan kimse, yemeğe değen elini ağzını yıkar, sahurunu yapar, sonra da bulduğu ilk fırsatta guslünü yapar, orucuna devam eder, bir sıkıntı söz konusu olmaz.
Ahmed ŞAHİN