Aşık Veysel Kimdir
Ünlü halk ozanı Aşık Veysel’in soyu Avşar Türkmenlerinin Şatırlı kabilesinden gelir. Soyadı Şatıroğlu’da bu kabileden kaynaklıdır. Ünlü Türk halk ozanı Veysel Sivas ili Şarkışla ilçesinin Sivrialan köyünde dünyaya gelmiştir. 21 Mart 1973’te yine memleketi Sivrialan’da vefat etmiştir. Yedi yaşlarında geçirdiği çiçek hastalığı yüzünden sol gözünü, ardından da geçirdiği kaza nedeniyle sağ gözü işlevini yitirmiştir.
Babası sayesinde bağlamayla tanışmıştır. Evlerine daima aşıklar gelir ve onlar türkü söylediği esnada Veysel’inde türküyle ve bağlamayla ilgilendiğini anlayan babası Veysel’e bir bağlama almıştır. O günden bu yana bağlama Veysel’in elinde şekillenmiştir. İlk bağlama eğitimini babasının arkadaşı Çamşıhılı Ali’den alan Veysel daha sonralarda ise Yunus Emre, Karacaoğlan, Pir Sultan Abdal, Dertli, Dadaloğlu, Erzurumlu Emrah gibi aşıklardan da ilham almıştır.
Aşık Veysel’in ünlü olmasını sağlayan kişi o dönemde Sivas Lisesi edebiyat öğretmenliğinde bulunan Ahmet Kutsi Tecer’dir. 1931 yılında Tecer’in gayretleri sayesinde Veysel adını ülkeye duyurmuştur. 1933 yılında Atatürk için söylediği bir türkünün ardından Ahmet Kutsi Tecer’in de katkısıyla Aşık Veysel tüm Türkiye’de tanınan biri haline geldi. Bu tarihe kadar köyünden dışarıya adımını atmamış Aşık Veysel Türkiye’nin birçok yöresini gezerek türküler söylemiş, ününe ün katmıştır. İstanbul Radyosu’nun ilk yayınlarında türkü söylemiş, 1941-46 yılları arasında ise Köy Enstitüleri’nde halk türküleri ve bağlama eğitimi vermiştir.
Türkçe’yi özenle diline yansıtan Veysel, yapıtlarınsa sade bir dil tercih etmiştir. Bu sistemi başarısının bir nedenidir. Daima ülkenin bütünlüğü için kardeşlik için mesajları vermiş, bilim ve teknolojiyi hedef tutmuş Veysel, bunları samimi bir şekilde eserlerine yansıtmıştır. Bazı eserlerinde ise doğa, toplumsal olayları anlatmış ve siyasete ince eleştiriler göndermiştir. Eserleri; Deyişler (1944), Sazımdan Sesler (1950), Dostlar Beni Hatırlasın (1970). Vefatının ardından tüm şiirleri 1984 yılında Bütün şiirler adındaki eserde toplanmış ve yayınlanmıştır.
Aşık Veysel’e 1952 yılında İstanbul’da büyük bir jübile yapılmıştır. 1965 yılında ise Türkiye Büyük Millet Meclisinin özel bir kararıyla “Anadilimize ve Milli Birliğimize yaptığı hizmetlerden ötürü” Aşık Veysel’e aylık bağlanmıştır. Her yıl Şarkışla’da adına şenlik yapılır.
Aşık Veysel'in Eserleri
- Anlatamam Derdimi
- Arasam Seni Gül İlen
- Atatürk'e Ağıt
- Beni Hor Görme
- Beş Günlük Dünya
- Bir Kökte Uzamış
- Birlik Destanı
- Çiçekler
- Cümle Âlem Senindir
- Derdimi Dökersem Derin Dereye
- Dost Çevirmiş Yüzünü Benden
- Dost Yolunda
- Dostlar Beni Hatırlasın
- Dün Gece Yar Eşiğinde
- Dünya'ya Gelmemde Maksat
- Esti Bahar Yeli
- Gel Ey Âşık
- Gonca Gülün Kokusuna
- Gönül Sana Nasihatim
- Gözyaşı Armağan
- Güzelliğin On Para Etmez
- Kahpe Felek
- Kara Toprak
- Kızılırmak Seni Seni
- Küçük Dünyam
- Murat
- Ne Ötersin Dertli Dertli
- Necip
- Sazım
- Seherin Vaktinde
- Sekizinci Ayın Yirmi İkisi
- Sen Bir Ceylan Olsan
- Sen Varsın
- Şu Geniş Dünya'ya
- Uzun İnce Bir Yoldayım
- Yaz Gelsin
- Yıldız (Sivas Ellerinde)
- Çırpınıp İçinde Döndüğüm Deniz
Âşık Veysel’in hayatı hakkında bir araştırma yapınız.
25 Ekim 1894 tarihinde Sivas’ın Şarkışla ilçesinde doğan Aşık Veysel Şatıroğlu, Türk halk ozanlarının son temsilcilerindendir. Şarkışla’nın Sivrialan köyünde doğan ünlü ozan, çiftçi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. 7 yaşında iken geçirdiği çiçek hastalığı sebebiyle sol gözünü kaybeden Aşık Veysel, yaşadığı talihsiz bir kaza sebebiyle de sağ gözünü kaybetti. Eserlerinde Türkçesi yalındır. Dili ustalıkla kullanır. Yaşama sevinciyle hüzün, iyimserlikle umutsuzluk şiirlerinde iç içeydi. Doğa, toplumsal olaylar, din ve siyasete ince eleştiriler yönelttiği şiirleri de vardır. Şiirleri, Deyişler (1944), Sazımdan Sesler (1950), Dostlar Beni Hatırlasın (1970) isimli kitaplarında toplandı. 21 Mart 1973 tarihinde akciğer kanseri sonucunda vefat etti. Ölümünden sonra Bütün Şiirleri (1984) adıyla eserleri tekrar yayınlandı.