Bildirdikleri eylemin hangi hedefe, amaca yönelik gerçekleştirildiğini belirten cümlelere amaç-sonuç cümlesi denir. Yani bir cümle içerisinde hem amaç hem de amacın sonucu yer almaktadır. Amaç-sonuç cümlesinde bulunan iki yargıyı daha detaylı açıklayalım. Birinci yargı cümledeki amacı, ikinci yargı ise o amaçla yapılan sonucu ifade eder.
Amaç sonuç ile ilgili cümleler:
- Antrenman yapmak için önce ısınma hareketleri yaptı. (Hangi amaçla ısınma hareketleri yaptı? = Antrenman yapmak amacıyla)
- Ablasını görmek için Kars'tan Niğde'ye kadar geldi. (Hangi amaçla geldi? = Kardeşini görmek amacıyla)
- Unuttuğu çantasını geri alabilmek için Adana'ya geri geldi. (Hangi amaçla geri geldi? = Çantasını almak amacıyla)
- Yoğun kar yağışına rağmen okuluna gitti. (Hangi amaçla gitti? = Okumak amacıyla)
Amaç sonuç cümleleri ile neden sonuç cümleleri arasındaki fark nedir
Amaç-sonuç ve neden-sonuç cümleleri birbirine karıştırılmaktadır. Cümlede anlam konusunun belki de en fazla karıştırılan iki unsurdur. Bunun nedenine bakacak olursak, sorulan soruların aynı olması yüzünden. Her iki cümlenin yüklemine:
- Niçin?
- Neden?
- Ne diye?
Sorular sorduğumuzda cevap alırız. Buradaki en önemli fark; amaç-sonuç cümlelerinde birinci yargının (amacın) gerçekleşip gerçekleşmediği belli değildir. Ama neden-sonuç cümlelerinde her iki yargı da gerçekleşmiştir.
Amaç-sonuç örneği:
Fransızcayı öğrenmek için Fransa'ya gitti.
(Niçin Fransa'ya gitti? = Fransızcayı öğrenmek için)
(Sonuç = Fransa'ya gitti: gerçekleşmiştir)
(Amaç = Fransızcayı öğrenmek için: Fransızcayı öğrendi mi? Belli değil)
Neden-sonuç örneği:
Fransızcayı iyi öğrendiği için Fransa'da rahat etti.
(Sonuç = Fransa'da rahat etti: gerçekleşmiştir)
(Neden = Fransızcayı iyi öğrendiği için: Fransızcayı öğrenmiş mi? Evet)