Dinin emir ve yasaklarından sorumlu olan kişilere mükellef denir. Mükellef olmanın şartı: Akıllı olmak, Ergenlik çağına girmek İnsanı diğer varlıklardan ayıran en temel özellik akıldır. İslam dinine göre akıl, dini sorumluluğun ön şartıdır. İnsan akıllı bir varlık olması nedeniyle ilahi emirlerden sorumlu tutulmuştur.
Aklı olmayanın dini sorumluluğu da yoktur. Çünkü bir şeyden sorumlu olmak için onu anlamak ve kavramak gerekir. Bir şeyi anlamak ve kavramak da ancak akılla olur. İnsan aklıyla düşünür; iyiyi, güzeli, doğruyu bilir. Yanlış ve kötü olan davranışları değerlendirebilir. Bu nedenle yalnızca akıllı ve düşünebilen insanlar, dinin ilkelerine uymakla yükümlüdürler. “ Aklı olmayanın dini de yoktur.” Hadisi Şerif