9. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Tutku Yayıncılık Ders Kitabı 7. Ünite İslamiyet ve Türkler Sayfa 109 Hazırlık Çalışmaları Cevapları
9. Sınıf Din Kültürü Tutku Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 109 Cevabı
1. Türklerin İslamiyeti kabul etme süreci hakkında ansiklopedilerden bilgi edininiz.
Türk-Arap mücadeleleri Abbasiler döneminde şiddetini kaybetti. Çin ve Abbasi orduları arasında 751 yılında Talas savaşı Karluk Türklerinin Müslümanların yanında mekan almasından dolayı Abbasilerin üstünlüğü birlikte sonuçlandı. Bu savaştan sonraları Türk-Arap ilişkileri müspet yönde gelişti. Bu hadise Orta Asyanın kaderini değiştirirken, Türklerin İslamiyeti kabul etmelerinde de etken oldu. Talas savaşında Çinlilere karşı Arapların yanında mekan alan Karluklar 10. yy dan itibaren kalabalık gruplar halinde İslamiyeti kabul ettiler.
2. Yunus Emre’nin bir şiirini bularak defterinize yazınız.
Canım kurban olsun senin yoluna,
Adı güzel, kendi güzel Muhammed,
Şefâat eyle bu kemter kuluna,
Adı güzel, kendi güzel MuhammedMü’min olanların çoktur cefâsı,
Ahirette olur zevk-u sefâsı,
On sekiz bin âlemin Mustafâ’sı,
Adı güzel, kendi güzel Muhammed
Yedi kat gökleri seyrân eyleyen,
Kûrsûnün üstünde cevlân eyleyen.
Mi’râcda ümmetin Hak’dan dileyen,
Adı güzel, kendi güzel Muhammed
Ol çâriyâr anın gökler yâridir,
Anı seven günahlardan beridir,
On sekiz bin âlemin serveridir,
Adı güzel, kendi güzel Muhammed
Aşık Yunus neyler iki cihânı sensiz,
Sen Hak Peygambersin şeksiz, gümânsız
Sana uymayanlar gider imânsız,
Adı güzel, kendi güzel Muhammed.
3. Ebu Hanife ve İmam Şafii hakkında İslam ansiklopedisinden bilgi edininiz.
Ebu Hanife Kimdir: Dört büyük imamdan biri olan Ebu Hanife asıl adı Numan bin Sabit olup 699 yılında Kufe’de doğup, 767’de Bağdat’ta öldü. Ehl-i sünnet itikadının lideri kabul edilir. Hanefi Mezhebinin kurucusudur. Müslüman inancında olanların % 45-50’i Hanefi mezhebindedir. Küçük yaşta Kuranıkerim’i ezberlemiş ve Arapça’nın inceliklerini öğrenmiştir. Gençliğinin ilk yıllarında başta Enes bin Malik olmak üzere birçok sahabiyi görmüş, onlardan hadis dinlemiştir. Hocası Hammad’ın dersine devam ettiği sırada sık sık Hicaz’a gidip Mekke ve Medine’de çoğu Tabiinden olan âlimler ile görüşür, onlardan hadis rivayeti dinler ve fıkıh müzakereleri yapardı. Ehlibeytten Zeyd bin Ali ve Muhammed Bakır’dan ilim öğrendi. Tasavvuf bilgilerini Muhammed Bakır, ondan sonra da İmam Cafer-i Sadık’tan öğrendi.
İmam Şafii Kimdir: Asıl adı Muhammed ibni İdris’tir. Büyük dedesi Şâfi, gençliğinde Rasûlullah sallallahu aleyhi ve selleme ulaşmıştır. Annesi Fatıma ise Hz. Hüseyin radıyallahu anhın torunlarından Abdullah’ın kızıdır. 150. hicret yılında Gazze’de diğer bir rivayete göre Askalan’da doğmuş, 204. hicret yılında Mısır’da vefat etmiştir. Daha iki yaşında iken annesi onu Mekke-yi Mükerreme’ye götürmüş ve orada ilim tahsiline başlamıştır. Mekke-yi Mükerreme müftüsü Ebu Halid Müslim’den fıkıh öğrenmiş, bir ara Medine-yi Münevvere’ye giderek İmam-ı Malik’ten fıkıh, hadis tahsil etmiştir. Daha sonra Irak’a gitmiş ve orada İmam-ı Âzam’ın talebesi büyük müctehid Muhammed Şeybânî’den fıkıh tahsil etmiştir. İmam-ı Şafi daha yirmi yaşında iken İmam-ı Malik’in Muvatta kitabındaki bütün hadisleri ezberlemiş ve İmam-ı Malik’in huzurunda bunları okumuş ve İmam’ın büyük takdirlerini almıştır.
İmam-ı Şâfî’nin fıkıh ve hadis ilimlerindeki büyük kudreti yanında, tıpta, şiir ve edepte ve atıcılıkta da büyük bir iktidarı vardı. Rivayete göre attığı okların onda dokuzu, bazen hepsi isabet ederdi.
İmam-ı Malik daha genç yaşında iken ondaki yüksek istidadı görmüş, takdir etmiş ve: “Allah Teâlâ senin kalbine bir nur koymuştur. Sakın onu masiyetle söndürme.” diye nasihatta bulunmuştur.
İmam Ahmet ibni Hanbel’in oğlu Abdullah babasına, Şâfî nasıl bir zattır ki ona hep dua ediyorsun? diye soruyor:
Babası İmam Ahmed şöyle diyor:
– Oğlum Şâfî dünya için güneş, insanlar için afiyet mesabesindedir. Hiç bunların yerine konulacak bir şey var mıdır?
4. Mevlânâ’nın hayatı ve eserleri hakkında araştırma yapınız.
Mevlana Celaleddin Rumi, 1207 yılında Afganistan’ın Belh şehrinde doğmuş bir sufi ve din bilginidir. Anadolu’nun ünlü evliyalarından sayılan ve hoşgörü felsefesiyle tanınan Mevlana Celaleedin Konya’da yaşamıştır.Lakabı olan Mevlana “efendimiz” anlamına gelir, ismindeki “Rumi” ise Anadolu’da yaşayan kişi demektir. Şemsi Tebriz’i ile olan manevi dostluğuyla da tanınmaktadır. Dönemin İslam kültür merkezlerinden Belh kentinde hocalık yapan ve Sultan-ül Ulema (Bilginler Sultanı) lakabıyla anılan Mevlânâ, babası Bahaeddin oğlunun ölümünden bir yıl sonra, 1232 yılında Konya’ya gelen Seyyid Burhaneddin’in manevi terbiyesi altına girmiş ve dokuz yıl O’na hizmet etmiştir. Mevlana, 17 Aralık 1273‘te ölmüştür. Mevlânâ’nın 800.doğum yılı olan 2007 UNESCO tarafından dünya Mevlânâ yılı ilan edilmiştir. Bu karar Mozart yılı olan 2006’nın mart ayında alınmıştır.
Eserleri:
- Mesnevi
- Büyük Divan “Divan-ı Kebir”
- Fihi Ma-Fih “Ne varsa İçindedir”
- Mecalis-i Seb’a “(Mevlana’nın 7 vaazı)”
- Mektubat “(Mektuplar)”
5. Hacı Bektaş Veli’nin hayatı ve görüşleri ile ilgili bilgi toplayınız.
Hacı Bektaş-ı Veli, 1209 yılında doğdu. Anadolu’ya Horasan’dan gelen Hacı Bektaş-ı Veli, Horasan Erenleri olarak bilinen Hoca Ahmet Yesevi‘nin yolunu izleyen erenlerdendir. Hocası, Ahmet Yesevi’nin talebelerinden olan Lokman Perende‘dir.
Kırşehir’e yerleşip orada kurar dergahını. Onun dergahından yetişen birçok veli, Anadolu’nun ve Balkanlar’ın İslamlaşmasında öncü vazifeler ifa eder. Sarı Saltuk Rumeli’de, Geyikli Baba Bursa’da, Karaca Ahmet İstanbul’da kilitli gönülleri, kapalı kapıları açan birer anahtar gibidirler.
Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluş ve yayılışında ilham kaynağı velilerden olan Hacı Bektaş-ı Veli,yeniçerilerin de piriydi aynı zamanda. Yeniçeriler törenlerde Gülbank çeker, bu duada pirin adını zikrederdi.
Anadolu’daki halktan İstanbul’daki tebaaya kadar birçok gönüle girmeyi başarmış bu velinin yolu, Bektaşilik adı altında yaşadı yıllarca.
Eserleri
- Velayet-name-i Hacı Bektaş-ı Veli
- Makalat
- Kitabu’l Fevaid
- Şerh-i Besmele
- Şathiyye
- Makalat-ı Gaybiyye ve Kelimat-ı Ayniyye