3. Ünite Sonu Değerlendirme Soruları
A. Aşağıda verilen soruların cevaplarını altındaki boşluklara yazınız.
Çankaya durağından Basmane durağına doğru saat 09:40’ta harekete başlayan metro 2 m/s2lik ivme ile 10 s boyunca hızlanarak A noktasına ulaşıyor. Metro A noktasından sabit hızlı bir şekilde B noktasına kadar gidiyor. B noktasında ise sabit bir ivme ile yavaşlamaya başlıyor ve 200 m sonra duruyor.
Aşağıda verilen soruların yanıtlarını altındaki boşluğa yazınız.
a. Metro A noktasında hangi hıza ulaşır?
Cevap: 20 m/s
b. Metronun Çankaya-A noktası arasındaki hareketine ait aşağıdaki grafikleri çiziniz.
Cevap:
c. Metronun Çankaya – A arasında aldığı yol kaç m’dir?
Cevap: 100 m
ç. Metro A – B arasını kaç s’de alır?
Cevap: 150 s
d. Metronun A-B arasındaki hareketine ait aşağıdaki grafikleri çiziniz
Cevap:
e. Metronun B-Basmane arasındaki hareketine ait aşağıdaki grafikleri çiziniz.
Cevap:
f. Metro B-Basmane arasını kaç s’de gider
Cevap: 20 s
g. Metronun B-Basmane arasındaki ivmesinin büyüklüğü kaç m/s2dir?
Cevap: g. (-) 1 m/s2
ğ. Metro saat kaçta Basmane Durağına varır?
Cevap: 9.43’te
h. Metronun hareketi süresince yaptığı yer değiştirme kaç m’dir?
Cevap: 3300 m
2. Ahmet Bey uzun süredir kullandığı arabasının eskisi gibi çabuk hızlanmadığını ve fren yaptığında daha uzun mesafede durduğunu belirterek servise başvurmuştur. Servis görevlisi Ahmet Bey’e çözüm olarak araç lastiklerini değiştirmeyi tavsiye etmiştir.
a. Ahmet Bey aracın lastiklerini değiştirdiğinde ne değişecek? Fren yaptığında arabayı durduran kuvvet yer ile tekerlekler arasında oluşan sürtünme kuvvetidir. Yeni lastikler neyi değiştirmektedir?
b. Sürtünme kuvvetini etkileyen başka faktörler var mıdır?
c. Aracın daha çabuk hızlanmasının sürtünme kuvveti ile ilişkisini belirtiniz.
ç. Sürtünme kuvvetinin sağladığı avantaj ve dezavantajlar nelerdir?
B. Aşağıda parantez içindeki boşluklara, verilen cümle doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
1. (Y) Salıncakta sallanan çocuk sadece öteleme hareketi yapmaktadır.
2. (D) Alınan yol kavramı skaler bir büyüklüktür.
3. (D) Radar cihazının ölçtüğü hız anlık hız değeridir.
4. (Y) Düzgün doğrusal hareket yapan bir cismin hızı düzgün olarak artmaktadır.
5. (Y) Yavaşlayan bir cismin ivmesi yoktur.
6. (Y) Temas gerektirmeyen kuvvetlerin şekil değiştirme etkisi yoktur.
7. (D) Yatay zeminde duran bir cisme etki eden sürtünme kuvveti cismin ağırlığına bağlıdır.
8. (D) Dengelenmiş bir kuvvet etkisindeki bir cisim hareket ediyor olabilir.
9. (D) Bir cisme etki eden kuvvet arttırılırsa cismin ivmesi de artabilir.
10. (Y) Sünger üstünde duran bir cisme tepki kuvveti etki etmez.
C. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere, kutucuklarda verilen sözcüklerden uygun olanı yazınız.
1. Dünya’mızın kendi ekseni etrafındaki hareketini hissetmememiz hareketin göreceli olduğunu kanıtlar.
2. Atlı karıncanın hareketi dönme hareketine örnek olarak verilebilir.
3. Bir cismin birim zamandaki yer değişimine hız denir.
4. Yeşil dalga sistemi araçların ortalama hız değerine göre düzenlenmiştir.
5. Hız-zaman grafiğinden yararlanarak cismin yer değişimi bulunur.
6. Bir cismin birim zamandaki yavaşlama ya da hızlanma miktarına ivme denir.
7. Yokuş aşağı bırakılan bir cismin hareketi kuvvetin hızlanma etkisine örnek olabilir.
8. Bir cisme etki eden statik sürtünme, kinetik sürtünmeden daha büyük bir değerdedir.
9. Bir cismin dış etki bulunmadığı sürece, değişmeme eğilimi, özelliğine eylemsizlik denir.
10. Sabit bir kuvvet etki eden bir cismin ivmesi kütlesi ile ters orantılı bir şekilde değişir.
C. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere, kutucuklarda verilen sözcüklerden uygun olanı yazınız.
statik-sürat-yavaşlama-alınan yol-yer değişimi-göreceli-doğru-eylemsizlik-hızlanma-kinetik-dönme-öteleme-ters-ortalama hız-ivme-hız
1. Dünya’mızın kendi ekseni etrafındaki hareketini hissetmememiz hareketin göreceli olduğunu kanıtlar.
2. Atlı karıncanın hareketi dönme hareketine örnek olarak verilebilir.
3. Bir cismin birim zamandaki yer değişimine hız denir.
4. Yeşil dalga sistemi araçların ortalama hız değerine göre düzenlenmiştir.
5. Hız-zaman grafiğinden yararlanarak cismin yer değişimi bulunur.
6. Bir cismin birim zamandaki yavaşlama ya da hızlanma miktarına ivme denir.
7. Yokuş aşağı bırakılan bir cismin hareketi kuvvetin hızlanma etkisine örnek olabilir.
8. Bir cisme etki eden statik sürtünme, kinetik sürtünmeden daha büyük bir değerdedir.
9. Bir cismin dış etki bulunmadığı sürece, değişmeme eğilimi, özelliğine eylemsizlik denir.
10. Sabit bir kuvvet etki eden bir cismin ivmesi kütlesi ile ters orantılı bir şekilde değişir.
Ç. Dinamometre ve cisimlerle oluşturulan şekildeki düzeneklerle ilgili verilen soruları, aşağıdaki boşluklara numaralarını yazarak cevaplandırınız. (Tahta ve betondan oluşan zeminler sürtünmelidir.)
1. Statik sürtünmenin cismi yere bastıran kuvvete bağlı olup olmadığını bulmak için hangi deneyler yapılabilir? (1 – 3 ve 4 – 7)
2. Statik sürtünmenin zeminin cinsine bağlı olup olmadığını bulmak için hangi deneyler yapılabilir? (1 – 4)
3. Kinetik sürtünmenin cismi yere bastıran kuvvete bağlı olup olmadığını bulmak için hangi deneyler yapılabilir? (2 – 9)
4. Kinetik sürtünmenin zeminin cinsine bağlı olup olmadığını bulmak için hangi deneyler yapılabilir? (2 – 5 ve 6 – 9)
5. Statik sürtünmenin zeminin pürüzlülüğüne bağlı olup olmadığını bulmak için hangi deneyler yapılabilir? (4 – 12)
6. Cismin ivmesinin kütleye bağlı olup olmadığını hangi deney düzeneklerini kullanarak bulabiliriz? (10 – 11)
7. Cismin ivmesinin, etki eden kuvvete bağlı olup olmadığını hangi deney düzeneğini kullanarak bulabiliriz? (8 – 11)
8. Kaç numaralı düzenekte tepki kuvveti cismin veya cisimlerin ağırlığına eşittir? (hepsi)
Ç. Dinamometre ve cisimlerle oluşturulan şekildeki düzeneklerle ilgili verilen soruları, aşağıdaki boşluklara numaralarını yazarak cevaplandırınız. (Tahta ve betondan oluşan zeminler sürtünmelidir.)
1. Statik sürtünmenin cismi yere bastıran kuvvete bağlı olup olmadığını bulmak için hangi deneyler yapılabilir? (1 – 3 ve 4 – 7)
2. Statik sürtünmenin zeminin cinsine bağlı olup olmadığını bulmak için hangi deneyler yapılabilir? (1 – 4)
3. Kinetik sürtünmenin cismi yere bastıran kuvvete bağlı olup olmadığını bulmak için hangi deneyler yapılabilir? (2 – 9)
4. Kinetik sürtünmenin zeminin cinsine bağlı olup olmadığını bulmak için hangi deneyler yapılabilir? (2 – 5 ve 6 – 9)
5. Statik sürtünmenin zeminin pürüzlülüğüne bağlı olup olmadığını bulmak için hangi deneyler yapılabilir? (4 – 12)
6. Cismin ivmesinin kütleye bağlı olup olmadığını hangi deney düzeneklerini kullanarak bulabiliriz? (10 – 11)
7. Cismin ivmesinin, etki eden kuvvete bağlı olup olmadığını hangi deney düzeneğini kullanarak bulabiliriz? (8 – 11)
8. Kaç numaralı düzenekte tepki kuvveti cismin veya cisimlerin ağırlığına eşittir? (hepsi)
D. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru seçeneğini işaretleyiniz.
1. Aşağıda verilen cisimlerden hangisi sadece öteleme hareketi yapar?
A) Saatin yelkovanı B) Kızakla kayan çocuk C) Arabanın tekerleği
D) Salıncaktaki çocuk E) Tahterevallideki çocuk
Cevap: B
2. Aşağıda hareketle ilgili bazı kavramlar vektörel ve skaler olarak sınıflandırılmıştır. Hangi sınıflandırma doğrudur?
A) Konum Alınan yol B) Hız Sürat C) Yer değiştirme Konum
D) Sürat Yer değiştirme E) Alınan yol Sürat
Cevap: D
3. Resimdeki telefon üzerindeki karınca kesikli çizgi ile belirtilen yolu izleyerek telefonun diğer köşesine 2 s’de gitmektedir. Karıncanın ortalama hızı kaç cm/s’dir?
A) 1 B) 1,5 C) 2 D) 2,5 E) 3,5
Cevap: D
4. Bir cisme ait konum-zaman grafiği yandaki gibidir. Cisimle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
A) III aralığında daha fazla yer değiştirmiştir.
B) II aralığında sabit hızlı hareket yapmıştır.
C) III aralığında yavaşlamıştır.
D) I aralığında hızlanmıştır.
E) Cisim başladığı noktaya geri gelmiştir.
Cevap: A
5. Bir cisme ait konum-zaman grafiği yandaki gibidir. Bu cismin hız-zaman grafiği aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap: E
6. Bir cismin hareketine ait hız-zaman grafiği yanda verildiği gibidir. Cismin hareketi ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) 0 – 2 s aralığında yavaşlamıştır.
B) 2 – 4 s aralığında 4 m yer değiştirmiştir.
C) 0 – 2 s aralığında cisim geri gitmiştir.
D) 0 – 2 s aralığında cismin ivmesi vardır.
E) 2 – 4 s aralığında cisim düzgün doğrusal hareket yapar.
- Cevap: C
7. Aşağıdaki cisimlerden hangisinin ivme kazanmasının nedeni diğerlerinden farklıdır?
A) Yokuş aşağı hızlanan taş B) Düz yolda yavaşlayan tekerlek
C) Havaya atılarak yavaşlayan taş D) Daldan yere düşen elma
E) Binadan yere düşen tuğla
Cevap: B
8. Cisimlere etki eden kuvvetlerden bazıları aşağıdaki gibidir.
I. Balonu uçuran havanın kaldırma kuvveti
II. Ağaçtaki kediye etki eden yerçekimi kuvveti
III. Gemiyi yüzdüren suyun kaldırma kuvveti
Buna göre bu kuvvetlerden hangileri temas gerektiren kuvvetlere örnek verilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve III D) I, II ve III E) I ve III
Cevap: E
9. Aşağıda verilenlerden hangisi sürtünme kuvvetinin avantaj oluşturduğuna örnek olarak verilebilir?
A) İnen uçağın tekerlekleri ile yer arasında oluşan sürtünme kuvveti
B) Bisikletin dişlileri arasında oluşan sürtünme kuvveti
C) Denizaltının ilerlemesi sırasında oluşan sürtünme kuvveti
D) Uçağın havada ilerlemesi sırasında oluşan sürtünme kuvveti
E) Trenin rayda ilerlemesi sırasında oluşan sürtünme kuvveti
Cevap: A
10. Sürtünmeli bir zeminde belirli bir F kuvveti uygulanarak hızlandırılan bir cisme etki eden kuvvetler hangi seçenekte doğru bir şekilde çizilmiştir?
Cevap: E
11. Sürtünmeli bir düzlemde 4 kg’lık bir cismi şekildeki gibi 20 N’lık kuvvet etki etmektedir. Cismin ivmesi aşağıdakilerden hangisi olamaz?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Cevap: E
12. Aşağıda cisimlere ait bazı durumlar gösterilmiştir. Cisimlere ait serbest cisim diyagramları çizildiğinde hangi sistemde tepki kuvveti bulunur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) II ve III E) I, II ve II
Cevap: B