3. ÜNİTE BÖLÜM SONU DEĞERLENDİRME CEVAPLARI
A. Kutucukta verilen terimleri uygun boşluklara yerleştiriniz.
1. homolog
2. ikili-binominal
3. Aristo
4. ampirik
5. analog
6. cins-tamalayıcı
7. tür
8. doğal
9. takım
B. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Bilim insanları canlıları neden sınıflandırmıştır?
Bildiğimiz gibi bilim insanları hayvanları: Sahip oldukları özelliklere göre; Omurgalı,memeli gibi gruplar altında incelenir.
Bilim insanlarının böyle gruplar altında incelemesinin sebebi :
Bu gruplar altın da daha iyi incelenmesini sağlamak adına yapmışlardır.
Böylece hayvanlar kendi özellikleri altında incelenebilinmesi sağlanır.
Ve böylece hem kolaylık sağlanır,
hemde bilimsel çalışmalar daha rahat yapılır.
2. Doğal sınıflandırma yapılırken hangi kriterler esas alınmıştır?
Günümüzde canlıların orjin birliği (akrabalık derecesi ve vücut yapıları) esas alınarak yapılan sınıflandırmaya filogenetik (doğal) sınıflandırma denir. Bu sınıflandırmada kriter olarak a-lınan özellikler şunlardır :
1) Homolog Yapılar: Embriyonik kökenleri aynı olduğu halde farklı görev gördükleri için farklı şekil alan yapı ya da organlardır . Örneğin; insanın kolu ile balinanın yüzgeci, bitkilerde ise diken yaprak ile pulsu yapraklar
2) Analog Yapılar: Yapıları farklı görevleri aynı olan organlar ya da yapılardır. Örneğin; arının kanadı ile kuşun kanadı.
3) Protein Yapı Benzerlikleri: Proteinler canlılara özgü bileşiklerdir. Proteinlerdeki aminoasit sayısı ve dizilişi ne kadar benzerlik gösteriyorsa akrabalık derecesi de o denli kuvvetlidir.
4) Fizyolojik Benzerlik: Akraba olan canlılarda aynı görevi yapan organlar, yapı ve çalışma bakımından benzerdir.
5) Azotlu Boşaltım Ürünlerindeki Benzerlik: Akraba canlılarda fizyolojik benzerlik gösteren canlı gruplarının boşaltım ürünlerinde benzerlik görülür. Örneğin; tatlı suda yaşayan tek hücrelilerle sölenterelerde boşaltım maddeleri amonyak (NH3); kurbağa, sürüngen ve kuşlarda ürik asit; memelilerde ise üredir.
6) Embriyonik Gelişim Evreleri : Çok hücreli organizmaların zigottan başlayarak gelişip, tekrar gametler oluşturuncaya kadar geçirdiği evredir. Bu evreye ontogeni denir. Canlılar arasında ontogeni benzerlikleri ifade eder. Her canlı ontogenetik gelişim sırasında filogenisini (orijinini) tekrar eder. Örneğin; insan embriyosu gelişim basamaklarında solungaç yarıkları taşır. Gelişen bir embriyo önce anne-babanın girdiği şubenin (phylum), sonra sınıfın (clasis), sonra takımın (ordo), daha sonra familya, cins (genus) ve tür’ün (species) özelliklerini göstermektedir.
3. Yandaki grafikte sınıflandırma birimlerinin kapsadığı tür çeşitliliği verilmiştir.
Buna göre,
a. Grafikteki harfler hangi sınıflandırma birimlerinin karşılığıdır?
b. B ve C sınıflandırma birimlerinde yer alan canlı gruplarını protein yapı benzerlikleri açısından kıyaslayınız.
c. Hangi iki sınıflandırma birimi arasındaki gen benzerliği en azdır?
Açıklayınız.
C. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. A 2. E 3. E 4. C 5. B 6. E 7. D