1. Ocak adlı metinde zarfları bularak bu zarfların türlerini belirleyiniz. Belirlediğiniz zarfların metindeki işlevini değerlendiriniz.
| Zarf | Zarf Türü | Metindeki İşlevi |
|---|---|---|
| Bıktım artık bu martavallardan.. | artık: durum zarfı | Bundan sonra anlamı vardır. |
| Niçin bağırıyor bu adam? | niçin: soru zarfı | sebep, neden ilişki kurar. |
| Nasıl yoklarmış? | nasıl : soru zarfı | sebep, neden ilişki kurar. |
| Nasıl olur? | nasıl : soru zarfı | sebep, neden ilişki kurar. |
| .. o kadar yaklaşma bana | o kadar: miktar zarfı | çok anlamı kurar. |
| Niye kimse bakmıyor bana? | niye: soru zarfı | sebep, neden ilişki kurar. |
| Yürüdüğü zaman mahmuzları … ederdi | yürüdüğü zaman: zaman zarfı | zaman ilgisi kurar, ne zaman yapıldığı gösterir. |
| İçime öyle doğuyor | öyle: durum zarfı | tarz bildirir. |
| Öğleye misafir var diyordum demin | demin: zaman zarfı | zaman ilgisi kurar, ne zaman yapıldığı gösterir. |
| Babam yine anneanneme mi kızdı? | yine: durum zarfı | tekrarlama , yineleme anlamı vardır. |
| Hiç öyle şey olur mu? | hiç: durum zarfı | kesinlik anlamı vardır. |
| Böylesi daha rahat. | daha: miktar zarfı | çok , fazla anlamı vardır. |
2. Aşağıdaki parçada noktalama işaretlerinin kullanım amaçlarını belirleyiniz.
TURHAN (nefesini kesip kadehi göstererek):
Buna mı? Hem de mübarek bir günde!
(Ezan sesi. Turhan, Mehmet’e sarılıp)
Biraz daha sabret, oğlum.
SÜLEYMAN:
Bugünkü şerbeti başkası hazırladı, Sultanım,
Efendimiz güvende içip orucunu bozabilir.
TURHAN (nefesini kesip kadehi göstererek):
Yay Ayraç : Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda konuşanın hareketlerini, durumunu açıklamak ve göstermek için kullanılır
İki Nokta: Edebî eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur.
Buna mı? Hem de mübarek bir günde!
Soru İşareti: Soru eki veya sözü içeren cümle veya sözlerin sonuna konur
Ünlem İşareti: Sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşma gibi duyguları anlatan cümle veya ibarelerin sonuna konur.
(Ezan sesi. Turhan, Mehmet’e sarılıp)
Yay Ayraç: Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda konuşanın hareketlerini, durumunu açıklamak ve göstermek için kullanılır.
Virgül: Özne ile yüklem arasına başka sözcükler girmişse kullanılır.
Kesme İşareti: Özel isimlere gelen çekim ekini ayırmak için kullanılır.
Biraz daha sabret, oğlum.
Virgül: Alıntı sözler tırnak içine alınmamışsa kullanılır.
Nokta: Tamamlanmış , yargı bildiren cümlelerin sonuna konur.
SÜLEYMAN:
İki Nokta: Karşılıklı konuşmalarda, konuşan kişiyi belirten sözlerden sonra konur.