1. Ünite Ölçme ve Değerlendirme
A. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru sözcüğü yazınız.
1. Hz. Muhammed’in(s.a.v.) hayatını anlatan siyer ilmi İslam tarihi içinde yer alan özel bir ilim dalıdır.
2. Cahiliye Arapları arasında yaygın olan inanç putperestlik idi.
3. Peygamberimizin(s.a.v.) atalarından olan Kusay, halkın önemli işlerini görüşmek üzere Darünnedva adı verilen yönetim merkezini kurmuştur.
4. İslam tarihi açısından Arap Yarımadası’nın en önemli bölgesi Hicaz bölgesidir.
5. Yesrib’i yurt edinen Arap kabileleri Evs ve Hazrec’dir.
6. Mekke sınırları içinde bulunan yeryüzünün ilk mabedi olan Kabe bu şehrin Araplar arasında mukaddes kabul edilmesini sağlamıştır.
B. Aşağıdaki açık uçlu soruların cevabını ilgili alana yazınız.
7. Peygamberimizin(s.a.v.) hayatını öğrenmek bize neler kazandırır? Sorunun cevabına buradan ulaşabilirsiniz. Tıklayınız
8. İslam’ın doğuşundan önce Hıristiyanlık ve Yahudilik dünyanın hangi bölgelerinde yaygındır? Sorunun cevabı için tıklayınız
9. “Hanif” kime denir? Sorunun cevabı için tıklayınız
10. Hicaz bölgesinin İslam’ın doğuşuna kadar herhangi bir devletin hükmü altına girmeyip bağımsız kalmasının sebepleri nelerdir?
11. Bedevi olarak adlandırılan Arapların genel özellikleri nelerdir?
12. Arap Yarımadası’nın çeşitli bölgelerinde kurulan panayırların toplumda nasıl bir işlevi vardır? Sorunun cevabı için tıklayınız
13. Arap tarihinde çok önemli bir yeri olan “Fil Olayı” neye denir? Sorunun cevabına buradan ulaşabilirsiniz. Tıklayınız
C. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları okuyunuz ve doğru seçeneği işaretleyiniz.
14. Aşağıdaki ayetlerden hangisi Hz. Peygamber’in hayatını öğrenmemiz gerektiğine işaret etmektedir?
A) “(Rabbʼimiz!) Ancak sana kulluk ederiz ve yalnız senden medet umarız.” (Fatiha suresi, 5. ayet.)
B) “İnkâr edip Allah yolundan alıkoyanları ve sonra da kâfir olarak ölenleri Allah asla bağışlamaz.” (Muhammed suresi, 34. ayet.)
C) “(Resulüm!) De ki: Eğer Allah’ı seviyorsanız bana uyunuz ki Allah da sizi sevsin ve günahlarınızı bağışlasın…” (Âl-i İmrân suresi, 31. ayet.)
D) “Şüphesiz, iman edip de güzel davranışlarda bulunanlar için, nimetleri bol cennetler vardır.” (Lokman suresi, 8. ayet.)
E) “Ey iman edenler! Rükû edin, secdeye kapanın, Rabbʼinize ibadet edin, hayır işleyin ki kurtuluşa eresiniz.” (Hac suresi, 77. ayet.)
15. Risalet öncesi dünyanın dinî durumu ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Orta Asya’daki Türk devletleri Şamanizm’in etkisi altındaydı.
B) Sâbiîlik, Güney’deki Araplar arasında yaygınlaşmıştı.
C) Afrikalılar arasında Mecûsîlik yaygındı.
D) Dönemin en etkili devletlerinden Bizans, Hıristiyanlığı benimsemişti.
E) Yahudilik diğer milletler arasında yaygınlaşmamıştı
16. Başkenti Me’rib olan ve medeniyet eşiğinden adım atan ilk Arap devleti aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sebe Krallığı
B) Gassânî Devleti
C) Tedmür Krallığı
D) Main Devleti
E) Himyer Devleti
17. “Onlara ‘Allah’ın indirdiğine ve Resul’e gelin.ʼ denildiği vakit, ‘Babalarımızı üzerinde bulduğumuz (yol) bize yeter.ʼ derler. Ataları hiçbir şey bilmiyor ve doğru yol üzerinde bulunmuyor iseler de mi?” (Mâide suresi, 104. ayet.)
Yukarıdaki ayet-i kerimede Cahiliye Araplarının hangi özelliğine işaret edilmektedir?
A) Bedevi yaşam tarzını benimsemeleri
B) Kabilecilik anlayışları
C) Okuma yazma bilmemeleri
D) Toplumu sosyal sınıflara ayırmaları
E) Savaşçı bir topluluk oluşları
18. Mekke’nin bir yerleşim merkezi olması aşağıdaki gelişmelerden hangisiyle başlamıştır?
A) Cürhümîlerin şehre yerleşmesiyle
B) Kâbe’nin yeniden inşa edilmesiyle
C) Huzâalıların şehri ele geçirmesiyle
D) Kureyş’in Mekke’yi yurt edinmesiyle
E) Hz. Hacer’in zemzem suyunu bulmasıyla
Cahiliye gerek Kur’an gerekse hadislerde İslam’dan önceki inanç tutum ve davranışları İslami dönemden ayırt etmek için kullanılmıştır. Bununla birlikte cahiliyenin, yaşanmış ve bitmiş bir tarihî süreci değil, bir kültürü temsil ettiği de unutulmamalıdır. Nitekim gerek Kur’an-ı Kerim’de gerekse hadislerde bu dönemin belirgin davranışları kan davası, içki, kumar, kabilecilik gibi alışkanlık ve uygulamalar cahiliye davası olarak kabul edilmiş, bu yasak davranışlarda ısrar edenler hem vahiy hem de Resulullah’ın(s.a.v.) diliyle kınanmıştır. Kur’an’da insanlar “cahiliye zannından” (bk. Âl-i İmrân suresi, 154. ayet.) sakındırılmış, “cahiliye taassubuna” (bk.Fetih suresi, 26. ayet.) düşmemeleri için uyarılmıştır. Benzer şekilde Allah Resulü(s.a.v.) de “Cahiliye davası ile hak iddia eden bizden değildir.” (Buhârî, Cenaiz, 39.) demek suretiyle İslam’dan sonraki olumsuz tavırları da cahiliye anlayışı olarak tanımlamış ve ümmetini bu hususta uyarmıştır. (Mustafa Fayda, “Câhiliye”, DİA, C 9, s. 17-18.)
19, 20 ve 21. soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız.
19. Hz. Peygamber’in “Cahiliye davası ile hak iddia eden bizden değildir.” sözünü Müslümanın ahlaki sorumluluğu açısından değerlendiriniz.
Hz. Muhammed (s.a.v) Mekke'de Arabistan halkına gönderilen bir peygamberdir. Son peygamber olan efendimiz İslam dininin peygamberidir. Mekke'den Medine'ye hicret ederek oradaki halkı da İslama çağırmış ve onun sayesinde bir çok kıta İslam'ı tanımıştır. Ve peygamberimiz Kuran-ı Kerim (Allah'ın kelamıyla) ümmetini uyarmıştır.
20. Kur’an-ı Kerim ve hadislerde cahiliye kültürünün izlerini taşıyan tutum ve davranışlardan uzak kalınmasına dair yapılan uyarıları bireysel ve toplumsal faydalar açısından değerlendiriniz.
21. “Cahiliye anlayışı” olarak kabul edilen tavır ve uygulamaların her dönem için ortaya çıkma ihtimali taşımasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Cahiliye uygulamalarının yanlış ve kötü kabul edilmemesi.
B) İslam Öncesi Dönemdeki insanların yüksek bir ahlaka sahip olması.
C) İnsanın yanlış yapma potansiyeline sahip olması.
D) “Cahiliye davranışının” sonraki nesillere vasiyet edilmiş olması.
E) İnsanoğlunun atalarının yolundan gitme isteğine sahip olması.