ÖĞRENDİKLERİMİZİ UYGULAYALIM
1. Tarihte cıva zehirlenmesinin en yoğun görüldüğü bölge Japonya’nın Minamata bölgesidir. Minamata’da bir fabrika, cıva içeren atıklarını denize bırakmıştır. Zamanla insanların, kedi, köpek gibi hayvanların hastalandığı ve bunun nedeninin de cıva olduğu tespit edilmiştir. Birçok kişinin sakatlanmasına hatta ölmesine yol açan bu hastalık, daha sonraları “Minamata hastalığı” olarak adlandırılmıştır. Minamata hastalığına yol açan fabrikanın bıraktığı cıva, insanlara ve evcil hayvanlara nasıl ulaşmıştır? Bu hastalığın belirtileri neler olabilir?
Cevap: Minamata hastalığı, Japonya’nın Minamata Koyu’nda ortaya çıkan, balık ve kabukluların yenmesiyle oluşan bir tür cıva zehirlenmesi. Kedilerde, kanatlılarda ve insanlarda; iştah azalması, zayıflama, körlük, durgunluk, hâlsizlik ve eş güdüm bozukluğu ile etkisini göstermektedir.
2. Yandaki fotoğrafta, transfer tutkalı ambalajı ve ambalajın üzerindeki güvenlik uyarı işaretlerini görüyorsunuz. İşaretler madde ile ilgili hangi uyarıları veriyor? Bu madde ile çalışmak durumunda kalırsanız hangi güvenlik önlemlerini alırsınız?
3. Aşağıda resimleri verilen laboratuvar araçlarının adları nedir? Bunlar ne amaçla kullanılır? Resimlerin altlarına yazınız.
1- Beherglas: Laboratuvar ortamında gerçekleştirilen deneylerde kullanılan bir gereçtir. Her laboratuvarda bulunması gereken önemli bir malzemedir. Sıvı haldeki ürünlerin saklanması, ısıtılması ya da karıştırılması gibi işlemlerde beherglas kullanılmaktadır. Beherglas genellikle camdan üretilmektedir.
2- Büret: bir sıvı ya da gazın hacmini ölçebilmemize imkân tanıyan ve kimyasal analizlerde kullanılan hassas bir laboratuvar aletidir. Görünüş olarak bir ucunda vana bulunan ve üzerinde derecelerin yazılı olduğu cam bir tüp şeklindedir. Büret küçük hacimli ve hassas ölçümler yapmak için sıkça kullanılır.
3- Ayırma hunisi: yalnızca karışımların sıvıdan oluşması durumunda birbirinden ayırt edilmesini sağlayan araçtır. Ayırma hunisi, heterojen olan sıvı karışımın içinde yer alan ve farklı özelliklere sahip maddelerin birbirinden ayrışmasını sağlar. Birbirine karışmış olan sıvı maddeler bazen gözle bile ayırt edilemeyebilir.
4- Cam balon: laboratuvar ortamında çözelti hazırlamak için kullanılmaktadır. Cam balon, özel yapılarla tasarlanmıştır. Cam balonlar ile pek çok çözelti hazırlayabilirsiniz. Cam balonların alt bölümü küre şeklindedir. Alt bölümünün küre şeklinde olması, tabanının düz ve geniş olmasını sağlamıştır. Bu taban şekli, düz zeminlerde kullanıcıya çalışma kolaylığı sağlıyor.
5- Saat camı: bazı katı maddelerin ısıtma ve kurutma işlemlerinde kullanılan konkav yapılı cam malzemelerdir. Çökelme ve kristalleştirme sürecinin yakından izlenmesine olanak sağlar.