4. ÜNİTE SONUÇ DEĞERLENDİRME
A) Aşağıda verilen cümlelerdeki noktalı yerlere tabloda verilen ifadelerden uygun olanlarını yazınız.
1) 5 2) 7 3) 8 4) 1 5) 4 6) 2 7) 6 8) 9
1. Petrolün damıtılması sırasında elde edilen sıvılaştırılmış gazın adı LPG olarak bilinir.
2. 1 atm basıncının mmHg eş değeri 760 mmHg’dır.
3. Maddenin yüksek enerjili iyon hâli plazma hâldir.
4. Maddenin taneciklerinin en düzenli ve kararlı olduğu hâl katı hâldir.
5. Moleküller arası çekim kuvvetleri küçük olan sıvıların aynı sıcaklıkta denge buhar basınçları büyük olur.
6. Elmas ve grafit kovalent katılar olarak sınıflandırılır.
7. Saf sıvıların, sabit dış basınçta kaynamaları süresince ortalama kinetik enerjileri sabittir.
8. Ölçülen değil, algılanan sıcaklıktan hissedilen sıcaklık olarak bahsedilir.
B) Aşağıdaki cümlelerin sonundaki kutucuklara ifade doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
(D) 1. Gazların miktarı ve sıcaklıkları ne olursa olsun, hacimleri bulundukları kabın hacmine eşittir.
(D) 2. N2 ve O2 gazları sıvılaştırılmış havanın damıtılması ile elde edilebilir.
(Y) 3. 700 mmHg dış basınçta kaynamakta olan bir sıvının kaynama noktasına, normal kaynama noktası denir.
(D) 4. Termometre ile ölçülen sıcaklık gerçek sıcaklıktır.
(D) 5. Tanecikleri arasında etkileşimin olmadığı kabul edilen madde gaz hâldedir.
(Y) 6. Sıvıların akışkanlıklarına viskozite denir.
(Y) 7. Sıcaklık artışı sıvıların viskozitesini artırır.
(D) 8. Dış basınç bir sıvının kaynama noktasına etki ederken denge buhar basıncına etki etmez.
(D) 9. İyonik katıların sıvı hâlleri ve metalik katıların katı hâlleri elektrik akımını iletir.
(D) 10. Karbonun allotropu olan elmas bilinen en sert doğal maddedir.
C) Aşağıda verilen cümlelerdeki noktalı yerleri uygun ifadelerle tamamlayınız.
1. Gazlar düşük sıcaklık ve yüksek basınçlarda sıvı hâle geçebilir.
2. Gaz tanecikleri bulundukları kabın bütün yüzeylerine eşit basınç yaparlar.
3. Gazların sıcaklıkları celsius ve kelvin ölçeğinde ölçülebilir.
4. Bir gaz karışımındaki gaz türleri homojen yapıdadır.
5. 1 mol CH4 gazındaki molekül sayısı 6,02 x 1023 tanedir.
6. Belirli bir miktar gaza basınç uygulanırsa hacmi gözle görülür şekilde azalır.
7. Bir sıvının sıcaklığının azaltılması viskozitesini artırır.
8. Buharlaşma sıvının yüzeyinde, kaynama ise sıvının her yerinde olur.
9. En basit kristal yapıya sahip olan, en düzenli ve en kararlı katılar metalik katılardır.
10. NaCI iyonik katı, Na ise metalik katıya örnektir.
D) Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Doğada oluşan su döngüsünün sonuçlarını canlılar açısından değerlendiriniz.
Su döngüsü doğal bir damıtma işlemidir ve böylece sular temizlenir. İnsanların ve diğer bütün canlıların doğadaki her türlü kirleticiden göreceği zararı en aza inerek canlıların yaşamının devamlılığı sağlanır.
2. LPG ve LNG kısaltmaları hangi maddeleri ifade eder. LPG ve LNG maddelerinden hangisinin sıvılaştırılmasıdaha kolaydır? Açıklayınız.
3. Buzdolabı ve klimalarda kullanılan soğutucu akışkanların genel özellikleri nelerdir?
4. Amorf katıların genel özellikleri nelerdir? Bu katı türüne örnekler veriniz.
Sert bir yapıya sahiplerdir ve sıkıştırılamazlar. Belirli bir erime noktasına sahip değillerdir.
5. Kristal katıları sınıflandırarak her birine örnek veriniz.
6. İyonik katılarda kimyasal türleri bir arada tutan etkin çekim kuvveti nedir? İyonik bağların katı kristalinde iyonik örgü oluşturmasını açıklayınız.
“Elektrostatik çekim kuvveti” yani “iyonik bağ”dır.
7. Metalik katıların birbirinden çok farklı erime noktasına sahip olmalarının sebebi nedir?
Farklı sayıdaki değerlik elektronlarıdır.
8. Bir sıvının viskozitesine etki eden faktörler nelerdir? Açıklayınız.
Sıvıdaki viskozite, sıvı molekülleri arasındaki etkileşimin artmasıyla artış gösterir. Sıvılarında moleküller arası çekim kuvvetleri sıcaklığın artması ile azalır. Böylece viskozite azalırken, akışkanlık artış gösterir.
9. Denge buhar basıncı nedir? Sıvının sıcaklığının artışı denge buhar basıncını nasıl etkiler?
Denge buhar basıncı, sıvısıyla dengede olan buharın yaptığı basınçtır. (Sıvı-buhar dengesi)
Sıvının sıcaklığının artışı denge buhar basıncını da arttırır.
10. Plazma hâlin genel özellikleri nelerdir? Açıklayınız.
E) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız
1. Gazlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Gaz tanecikleri arasında çok büyük boşluk bulunur.
B) Hacimleri bulundukları kabın hacmine eşittir.
C) Yüksek sıcaklıkta basınçları azaltıldığında sıvılaşabilirler.
D) Tanecikleri gelişigüzel hareket eder.
E) Gaz taneciklerinin ortalama kinetik enerjileri sabit sıcaklıkta değişmez.
2. Gazların genel özellikleri ile ilgili;
I. Bütün gaz karışımları homojendir.
II. Elektrik akımını iletmezler.
III. Isıtıldıklarında genleşebilirler.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
3. Gazlar ile ilgili;
I. Bulundukları kabın hacmini ve şeklini alırlar.
II. Basınçları artırılarak sıvılaştırılabilirler.
III. Akışkandırlar.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
4. Sıvılar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Bulundukları kabın doldurdukları kadarının şeklini alır.
B) Tanecikleri titreşim ve öteleme hareketi yapar.
C) Viskozitesi büyük olan sıvının akışkanlığı da fazladır.
D) Sıcaklığı artırılan bir sıvının viskozitesi azalır.
E) Moleküller arası çekim kuvvetleri fazla olan
sıvının denge buhar basıncı küçük olur.
5. I. Su
II. Zeytinyağı
III. Bal
Aynı sıcaklıkta oldukları bilinen yukarıdaki sıvıların viskozitelerinin karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) III > I > II B) I > II > III C) II > I > III D) III > II > I E) I > III > II
6. Sıcaklığı azaltılan bir sıvının;
I. Viskozite
II. Moleküller arası etkileşim
III. Denge buhar basıncı
özelliklerinden hangisi ya da hangileri artar?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
7. Kaynama olayı ile ilgili;
I. Sıvının denge buhar basıncının dış basınca eşit olduğu durumdaki olaydır.
II. Dış basınç 760 mmHg ise sıvının normal kaynama noktasından bahsedilir.
III. Deniz seviyesinden yukarı çıktıkça sıvıların kaynama sıcaklıkları artar.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
8. Saf katı bir maddenin sıcaklık-zaman grafiği yukarıda verilmiştir.
Buna göre;
I. Erime noktası 45 °C’tur.
II. 20 – 70 °C aralığında kinetik ve potansiyel enerji artmıştır.
III. 70 °C sıcaklıkta sıvı hâldeki madde kaynamaktadır.
yargılarından hangisi ya da hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III
9. Saf bir katı, sabit dış basınçta bulunduğu kapta erimektedir.
Buna göre;
I. Sıcaklığı sabittir.
II. Potansiyel enerjisi artmaktadır.
III. Isı enerjisi almaktadır.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
10. Amorf katılar için;
I. Tanecikleri rastgele yığınlar hâlindedir.
II. Cam, tereyağı, plastik bu katılara örnektir.
III. Erime noktaları sabittir.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
11. Kristal yapıdaki katılar ile ilgili aşağıdakilerdenhangisi yanlıştır?
A) Serttirler, sıkıştırılamazlar.
B) İyonik, kovalent, moleküler ve metalik kristaller olarak sınıflandırılır.
C) Buz, kristal yapıdaki katı bir maddedir.
D) Sayıları amorf yapılı katılardan daha fazladır.
E) Polar kovalent bağ içeren bir madde kristal yapıdaki katı olamaz.
12. Aşağıda verilen katı madde ve kristal türü eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
Katı Madde Kristal Türü
–––––––––– ––––––––––
A) CaO İyonik
B) Grafit Kovalent
C) Cu Metalik
D) CO2 Kovalent
E) H2O Moleküler
13. Kristal yapılı katılarda kimyasal türleri bir arada tutan çekim kuvvetlerinden bahsedilir.
Bu çekim kuvvetleri için;
I. Metalik kristallerde metalik bağdır.
II. Moleküler kristallerde van der Waals veya hidrojen bağlarıdır.
III. Kovalent kristallerde kovalent bağdır.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
14. Aynı koşullarda bulunan X maddesi gaz, Y maddesi sıvı, Z maddesi ise katıdır.
Buna göre;
I. Z’nin tanecikleri öteleme hareketi yapar.
II. X maddesi akışkandır.
III. Y sıkıştırılabilir.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
15. Doğadaki su döngüsü için;
I. Oluşumu sırasında bir enerji alışverişi olmaz.
II. Donma olayı gerçekleşebilir.
III. Suyun temizlenmesinde etkilidir.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
16. Maddenin plazma hâli ile ilgili;
I. Yıldızların yapısında bulunur.
II. Kuzey ışıklarını oluşturabilir.
III. Gaz hâldeki gibi yüklü tanecik içermez.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
17. Maddelerin hâl değiştirmeleri ile ilgili;
I. Sıvılar her sıcaklıkta buharlaşabilir.
II. Saf maddelerin hâl değiştirme sıcaklıkları sabittir.
III. Saf buzun 1 atmosfer dış basınçtaki erime noktası 0 °C’tur.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
18. Yukarıda verilen ısınma grafiklerinden hangisi ya da hangileri saf bir sıvıya ait olabilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
19. Kaplarda verilen gazlarla ilgili;
I. Her ikisi de bulunduğu kabı tamamen doldurmuştur.
II. Molekül sayıları eşittir.
III. Tanecikler kabın sadece tabanına bir basınç oluşturur.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
20. Denge buhar basıncı ile ilgili;
I. Sıvının sıcaklığı değiştiğinde denge buhar basıncı da değişir.
II. Sıvı molekülleri arası etkileşim ne kadar büyükse denge buhar basıncı o kadar küçük olur.
III. Ağzı açık bir kaptaki sıvının denge buhar basıncından bahsedilemez.
yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III