Metni Anlama ve Çözümleme
1. Namık Kemal’in yazdığı mektubun giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinde nelere değinilmiştir?
Mektubun giriş, gelişme ve sonuç:
- Giriş bölümünde kızına hitap edip mektubunu ne zaman aldığını haber vermiştir.
- Gelişme bölümünde kızının imlaya dikkat etmesini söylemiş; bulunduğu yerdeki bir depremden ve hava olaylarından, kızını rüyasında gördüğünden ve oradaki bir kediden söz etmiştir.
- Sonuç bölümünde oradaki kedilerinin sormuş ve iyi dileklerini bildirmiştir.
2. Namık Kemal’in mektubunun yazılış amacını belirleyiniz.
Cevap: Namık Kemal mektubu kızıyla haberleşmek, kendisiyle ilgili haber vermek ve ona olan sevgisini dile getirmek için yazmıştır.
3. Ziya’ya Mektuplar adlı metin ile Namık Kemal’in mektubunu gönderici-alıcı ilişkisi bakımından karşılaştırarak bu durumun dil ve anlatıma etkisini değerlendiriniz.
Cevap: Ziya’ya Mektup bir edebi mektuptur ve her ne kadar iki dost arasında yazılmış olsa da bir özel mektup olan Namık Kemal’in kızına yazdığı mektuptaki samimiyet söz konusu değildir.
Tüm kitabın cevapları burada...
4. Namık Kemal’in mektubu karşılıklı konuşma hâline getirilirse metinde hangi değişiklikler olur?
Cevap: Bu mektup ancak kızının da Namık Kemal’e bir cevap yazmasıyla karşılıklı konuşma haline getirilebilir. Bu durumda eserdeki anlatım teknikleri ve anlatıcı türünde değişiklikler olabilir.
5. Namık Kemal’in mektubunu yazıldığı dönemin edebî, siyasi, toplumsal ve kültürel şartları bakımından değerlendiriniz.
Cevap: Mektubun yazıldığı dönemde dile ve yazım kurallarına önem verildiğini, gazetelerin imlaya olumsuz etkileri olduğunu anlayabiliyoruz. O dönemde de depremlerin meydana geldiğini, hava olaylarının hayatı olumsuz etkileyebildiğini görüyoruz. Ayrıca o dönemde baba ile çocuk arasında birbirlerine hitap etme şekillerinde günümüze farklılıklar olduğunu görüyoruz.
6. Şikâyetname ile Namık Kemal’in kızı Feride Hanım’a yazdığı mektubu tür, biçim, üslup, anlatım tekniği ve içerik bakımından karşılaştırınız.
Şikâyetname
- Tür: Edebi mektup (Devlet görevlisine yazıldığı için bir anlamda dilekçe gibi de kabul edilebilir.)
- Biçim: Düzyazı
- Üslup: Ağır bir dil ve resmi ifadeler
- Anlatım Tekniği: Öyküleme, söyleşmeye bağlı anlatım
- İçerik: Bir konudaki şikayetin ifade edilmesi
Namık Kemal’in Mektubu
- Tür: Özel mektup
- Biçim: Düzyazı
- Üslup: Sade bir dil ve samimi ifadeler
- Anlatım Tekniği: Öyküleme, betimleme
- İçerik: Bir babanın kızına bazı konuları haber vermesi
Namık Kemal (1840-1888)
Tekirdağ’da doğdu. Dedesi Abdullâtif Paşa tarafından büyütüldü. Arapça ve Farsçayı öğrendi. Din, tasavvuf ve edebiyat alanında eğitim gördü. Babıâli Tercüme Odasına memur olarak girdi. Fransızcayı öğrendi. Tasvir-i Efkâr gazetesinde yazmaya başladı. Yeni Osmanlılar Cemiyetine üye oldu. Meşrutiyetin ilanı için çalıştı. Kanun-i Esasi’yi hazırlayan komisyonda görev aldı. Sanat toplum içindir, ilkesine bağlı kaldı. Eserlerinde vatan, hürriyet, meşrutiyet, bağımsızlık gibi konuları işledi. Roman ve tiyatrolarında romantizmin etkisinde kaldı. Şiirlerinde biçim eski, öz yenidir. Eserlerinde yerli konuları işlemiştir. Başlıca eserleri: Celâleddin Harzemşah, Kara Belâ, Zavallı Çocuk, Akif Bey, Vatan Yahut Silistre, Gülnihal (tiyatro); İntibah, Cezmi (roman); Tahrib-i Harabat, Takip (eleştiri); Osmanlı Tarihi, Devr-i İstila (tarih)...