Metni Anlama ve Çözümleme
1. Peyami Safa’yı konu alan metnin tür özelliklerini belirleyiniz.
Metnin tür özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Bu türde kişi, kendi hayat hikayesini anlatır.
- Kişi, kendi hayatını kronolojik bir sıra gözetir.
- Otobiyografiler, tarih bilimine ışık tutar.
- Anlatım birinci ağızdan yapılır.
- Kişi kendi hayatını anlattığı için yer yer öznel davranır.
2. Peyami Safa adlı metinde yazara özgü dil ve anlatım özelliklerini belirleyiniz.
Cevap: Yazar, içten ve samimi bir dil kullanmıştır. Küçükken yaşadığı acıların etkisi yazarın dil ve anlatımında kendisini göstermekte ve bunların yazarın diliyle anlatılması anlatıma güç kazandırmaktadır.
3. Peyami Safa adlı metinde yazarın bakış açısını belirleyiniz.
Cevap: Metinde kahraman bakış açısı kullanılmıştır.
4. Peyami Safa adlı metinle ilgili tespitlerinizi, eleştirilerinizi ve beğenilerinizi metne dayanarak ifade ediniz.
Cevap: Yazar, metinde hayat hikâyesini bir arkadaşına anlatırcasına içten bir tarzda anlatmıştır, bu tutum metinle okur arasında bir bağ kurmaktadır. Yine yazarın kendisi ve eserleriyle ilgili alçak gönüllü ifadeleri de yazarın kendisiyle ne kadar barışık olduğunu göstermektedir.
5. Tarık Buğra adlı metinle Peyami Safa adlı metni tür, içerik, dil ve anlatım bakımından karşılaştırınız.
Bu iki metni tür, içerik, dil ve anlatım bakımından şu şekilde karşılaştırabiliriz:
- Tarık Buğra adlı metin bir biyografi, Peyami Safa adlı metin ise bir otobiyografidir.
- Tarık Buğra adlı metinde sanatçının hayatı başkası tarafından anlatılmaktadır. Peyami Safa adlı metinde ise sanatçı kendi hayatını kendisi anlatmaktadır.
- Tarık Buğra adlı metinde tamamen nesnellik söz konusudur, Tarık Buğra adlı metinde ise yer yer öznel ifadeler yer almaktadır.
- Tarık Buğra adlı metinde daha ciddi bir dil kullanılmışken Tarık Buğra adlı metinde ise daha içten ve samimi bir dil ve anlatım kullanılmıştır.
6. Cahit Sıtkı Tarancı’nın diğer önemli eserleri nelerdir?
Cahit Sıtkı Tarancı’nın diğer önemli eserleri şunlardır:
- Şiir: Ömrümde Sükut, Otuz Beş Yaş, Düşten Güzel, Sonrası
- Mektup: Ziya’ya Mektuplar
7. Biyografi ve otobiyografi türünün önde gelen temsilcileri ve eserleri hakkında bilgi veriniz.
– Biyografi: İstiklal Şairi Mehmet Akif Ersoy (Mithat Cemal Kuntay) , Yahya Kemal’e Veda (Abdülhak Şinasi Hisar) , Kudemadan Birkaç Şair ( Recaizâde Mahmut Ekrem) , Osmanlı Şairleri (Muallim Naci) , Namık Kemal Hayatı ve Eserleri (Mehmet Kaplan)
– Otobiyografi: Dokuzuncu Hariciye Koğuşu (Peyami Safa) , Suyu Arayan Adam (Şevket Süreyya Aydemir) , Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim (Nazım Hikmet) , Kafa Kâğıdı (Necip Fazıl Kısakürek) gibi eserler otobiyografi türünde yazılmış romanlardır.