3. Ünite Ölçme ve Değerlendirme
A. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. İbadet nedir? Tanımlayınız.
Cevap: İbadet, dini inançlara göre Yüce Varlık’a olan saygı ve bağlılığı ifade eden ritüel, dua, ibadet ve diğer manevi eylemlerdir.
Detaylı cevap...
2. İslam dinine göre ibadetlerin amacı nedir? Yazınız.
Cevap: İslam dinine göre ibadetlerin amacı, Allah’a itaat etmek, O’na yakınlaşmak, manevi bir bağ kurmak, günahları temizlemek ve ahlaki gelişimi teşvik etmektir.
Detaylı cevap...
3. İslam dininde ibadetlerin temel ilkeleri nelerdir?
Cevap: İslam dininde ibadetlerin temel ilkeleri, niyet, ihlas (samimiyet), düzenlilik, temizlik, özveri ve itaat içerir.
Detaylı cevap...
4. İbadet yükümlülüğü ile ilgili kavramlar nelerdir? Bu kavramları birer cümle ile açıklayınız.
Farz: Kesin olarak yerine getirilmesi gereken ibadetlerdir.
Vacip: Yapılması şiddetle tavsiye edilen, terk edilmesi hoş görülmeyen ibadetlerdir.
Sünnet: Peygamberin tavsiye ettiği, fakat farz veya vacip olmayan ibadetlerdir.
Müstehap: Sevap kazandıran önerilen ibadetlerdir.
Mübah: İslam’a aykırı olmayan, yapılması serbest eylemlerdir.
Detaylı cevap...
5. İbadetlerin, bireyin ahlaki gelişimi üzerindeki etkisi nasıldır? Kısaca anlatınız.
Cevap: İbadetler, ahlaki gelişime önemli katkılarda bulunur. İmanın güçlenmesini sağlar, sabır, özveri ve adalet gibi erdemleri teşvik eder ve kişinin kendini kontrol etmesine yardımcı olur. Aynı zamanda toplumsal dayanışma ve yardımlaşma duygularını güçlendirir, bu da toplumun daha sağlam bir temel üzerine inşa edilmesine yardımcı olur.
Detaylı cevap...
B. Aşağıdaki cümlelerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y” yazınız.
1. (D) İbadet; Allah’a (c.c.) kulluk etmek, saygı göstermek, O’nun emirlerini yerine getirmektir.
2. (Y) Namazın farz kılındığı ilk yıllarda Müslümanlar Kabe’ye yönelerek namaz kılıyorlardı.
3. (D) Yükümlü olan kişilerin taşıması gereken şartlar şunlardır: Müslüman olmak, akıllı olmak ve ergenlik yaşına gelmektir.
4. (Y) İbadetlerimizi insanların beğenisini kazanmak için de yapabiliriz.
5. (D) Bid’at sözlükte, İslam dininde Hz. Muhammed (s.a.v.) zamanından sonra ortaya çıkan değişik yargılar ve ilkeler, sonradan türeyen şey anlamlarına gelmektedir.
C. Aşağıdaki cümleleri verilen ifadelerden uygun olanıyla tamamlayınız.
(hem beden hem de mal ile yapılan ibadetler), (kulluk), (mükellef), (sünnete), (rızasını), (şart)
1. Akıllı, ergenlik yaşına gelen ve Allah’ın emir ve yasaklarından sorumlu Müslümanlara mükellef denir.
2. İbadetin temel amacı Yüce Allah’ın rızasını kazanmaktır.
3. İbadetler üç bölüme ayrılır. Bunlar; bedenle yapılan ibadetler, mal ile yapılan ibadetler ve hem beden hem de mal ile yapılan ibadetlerdir.
4. Hz. Peygamber (s.a.v.) “Namazı benden gördüğünüz şekilde kılın.” (Buharî, Ezan, 18.) ve “Hacda yapılması gereken uygulama ve davranışları benden öğreniniz.” (Müslim, Hac, 310.) buyurmuştur. Yukarıdaki hadisler ibadetlerde sünnete bağlı olmanın önemini anlatmaktadır.
5. “Ben cinleri ve insanları, ancak bana kulluk etsinler diye yarattım.” (Zâriyat suresi, 56. ayet) Ayete göre insanın yaratılış amacı Yüce Allah’a kulluk etmektir.
Ç. Aşağıdaki soruların doğru cevaplarını işaretleyiniz.
1. Aşağıdakilerden hangisi ibadetlerde kaçınılması gereken bir durumdur?
A) Kur’an ve sünnete uymak B) Niyet etmek
C) İhlaslı olmak D) Riya ve gösteriş E) Abdestli olmak
Cevap: D
2. İslam dininde ibadet kavramıyla ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) İbadet yalnızca Allah’a (c.c.) yapılır.
B) Namaz, oruç, hac ve zekât temel ibadetlerdir.
C) Hiçbir ibadet diğerinin yerine geçemez.
D) Çalışmak ibadet olduğu için insan çalışıyorsa namaz kılmasına gerek yoktur.
E) Allah’ın (c.c.) rızasına uygun her faydalı iş, ibadet kapsamında yer alır.
Cevap: D
3. Yüce Allah’ın kullarından kesinlikle yapmalarını istediği iş ve davranışlara ne denir?
A) Farz B) Vacip C) Sünnet D) Sevap E) Haram
Cevap: A
4. Aşağıdakilerden hangisi Allah (c.c.) tarafından emredilen farz ibadetlerden biri değildir?
A) Beş vakit namaz kılmak
B) Ramazan ayında oruç tutmak
C) Kurban kesmek
D) Hacca gitmek
E) Zekât vermek
Cevap: C
5. Aşağıdakilerden hangisi bid’at ile ilgili yanlış bir ifadedir?
A) Dinî bir delile dayanmayan inanç, ibadet, fikir ve davranışlardır.
B) İslam’la bağdaşmayan, İslam’ın özüne ters, sonradan uydurulan inanç ve düşüncelerdir.
C) Hz. Muhammed (s.a.v.) zamanından sonra ortaya çıkan değişik yargılar ve ilkelerdir.
D) Dinî bir özelliği olmasa bile insanın dünyalık işleriyle İlgili İslam’ın mübah dediği alana giren şeylerdir.
E) İnanç ve amellerde dine sonradan yapılan ekleme ve eksiltmelerdir.
Cevap: D
6. Aşağıdakilerden hangisi namaz ibadetinin farz olması için gereken şartlardandır?
A) Akıllı olmak B) Zengin olmak C) Sağlıklı olmak
D) Alim olmak E) Evli olmak
Cevap: A
7. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde verilen kavramla örtüşmemektedir?
A) Farz kadar kesin olmamakla birlikte yapılması gereken davranışlardır. (Vacip)
B) Allah’ın (c.c.) kesinlikle yapılmasını yasakladığı davranışlardır. (Haram)
C) Allah’ın (c.c.) kesin bir şekilde yapılmasını istediği davranışlardır. (Farz)
D) Peygamberimiz Hz. Muhammed’in (s.a.v.) yaptığı ve yapılmasını tavsiye ettiği davranışlardır. (Sünnet)
E) Sevgili Peygamberimizin (s.a.v.) dinî içerikli olarak söylediği sözlerdir. (Mübah)
Cevap: E
8. Aşağıdaki ibadetlerden hangisi hem mal hem de beden ile yapılır?
A) Namaz kılmak B) Oruç tutmak C) Zekât vermek
D) Hacca gitmek E) Dua etmek
Cevap: D
9. Aşağıdaki ayetlerden hangisi konusu bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) “Ben cinleri ve insanları, ancak bana kulluk etsinler diye yarattım.” (Zâriyât suresi, 56. ayet.)
B) “(Allah’ım!) Yalnız sana ibadet ederiz ve yalnız senden yardım dileriz.” (Fâtiha suresi, 5. ayet.)
C) “Şüphesiz biz seni hak ile; müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik…” (Bakara suresi, 119. ayet.)
D) “Şüphesiz iman edip salih ameller işleyen, namazı dosdoğru kılan ve zekâtı verenlerin mükâfatları Rableri katindadır. Onlara korku yoktur. Onlar mahzun da olmayacaklardır.” (Bakara suresi, 277. ayet.)
E) “Ey insanlar! Sizi ve sizden öncekileri yaratan Rabb’inize ibadet edin ki, Allah’a karşı gelmekten sakınasınız.” (Bakara suresi, 21. ayet)
Cevap: C
10. İbadetin amaçlarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) İbadet Allah (c.c.) rızası için yapılır.
B) İbadet Allah’a (c.c.) şükürdür.
C) İbadet ruhun gıdası ve ilacıdır.
D) İbadet diğer insanların güvenini kazandırır.
E) İbadetler insan hayatını disiplinli bir hâle getirir.
Cevap: D