5. Ünite Değerlendirme Çalışmaları Soruları ve Cevapları
A. Yukarıda verilen kelimelerden uygun olanları tablodaki tanımların karşısına yazınız.
1. Kültür ve medeniyet, yapılarda mimari ile kendini gösterir.
2. Abbasiler döneminde Halife Me’mun tarafından Beytü’l-Hikme adında bir çeviri akademisi kurulmuştur.
3. Müslümanlar eski ismi Yesrib olan şehri Medine’ye çevirmişlerdir.
4. Bağdat Abbasi halifesi Mansur tarafından kurulmuş ve ideal şehir anlayışının önemli bir örneği kabul edilmiştir.
5. İspanya’da kurulan Kurtuba, batı medeniyetinin oluşumunda önemli katkıları olmuş İslam şehirlerinden biridir.
B. Aşağıdaki sorulan dikkatle okuyunuz ve doğru seçeneği işaretleyiniz.
1. Aşağıdaki kavramlardan hangisi İslam medeniyetine ait değildir?
A) Cami B) Sivri Kemer
C) Enderun usulü teravih
D) İstavroz E) Tezhip
Cevap: D
2. OsmanlI’da her yıl hac döneminden önce Mekke ve Medine halkına dağıtmak için para, altın ve diğer eşyaların gönderilmesine ne isim verilir?
A) Surre Alayı B) İsra ve Miraç C) Beytü’l-Hikme
D) Mukaddime E) Ashab-ı Suffe
Cevap: A
3. Sorbonne Ünivesitesinde Felsefe hocalığı yapan Fransız düşünür Roger Caraudy, bir gün rektörün odasına girer ve yetersizliğini gerekçe göstererek Felsefe hocalığını bırakacağını söyler. Neye uğradığını şaşıran rektör, ünlü düşünüre bu kararının nedenini sorar. Garaudy, kendisinin felsefe hocalığı yaptığını ama İslam felsefesini bilmediğini söyler. İslam felsefesini bilmeyen birinin Felsefe dersine girmesinin büyük ayıp olduğunu belirtir. Bir daha asla Felsefe dersi vermeyeceğini, bundan sonra estetik ve sanat dersleri vereceğini açıklar. Öyle de yapar. Bu paragrafa göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) İslam felsefesi bilmeyen bir kişinin felsefe dersi vermesi doğru değildir.
B) Roger Garaudy, yirmi yıllık bir araştırmadan sonra Müslüman olmuştur.
C) Roger Garaudy Felsefe alanında kendini yetersiz görmektedir.
D) Garaudy Sorbonne Üniversitesinde estetik ve sanat dersleri vermiştir.
E) Üniversite rektörü Garaudy’nin isteğini şaşkınlıkla karşılamıştır.
Cevap: B
4. İslam’ın yayıldığı yerlerde Müslümanlar mimari ve kültürel açıdan önemli eserler yaparak yüzyıllar sonrasına kalacak bir miras bırakmışlardır. Buna göre aşağıdaki eşleşmelerden hangisi yanlıştır?
A) Şam Bölgesi Ümeyye Camisi
B) Hint Alt Kıtası Tac Mahal
C) Kuzey Afrika Kayravan Ulu Camisi
D) Balkanlar Mostar Köprüsü
E) Maveraünnehir Divriği Darüşşifası
Cevap: E
5. Mimari ve kültürel öğe olarak minare, Emeviler zamanında camiye eklenmiştir. Minarelerin sabit bir formu olmamış ve bölgelere göre değişiklik göstermiştir. Yapımında kullanılan malzemenin de farklılaştığı minareler, genel olarak yuvarlak ve dört köşe formlara sahiptir. Bezemeli veya sade olarak karşımıza çıkan minareler bazı bölgelerde kuleye benzeyen çok katlı şekildedir. Yuvarlak ve ince gövdeli minarelerde şerefeler başroldedir. Genellikle şerefelerin altında mukarnaslar bulunur. Bugün minareler yeni yapılan camilerle beraber yeni formlar kazanmaya devam etmektedir. Bu paragrafta minarelerle ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Mimarisine B) Tarihine C) İşlevine
D) Bölgesel farklılıklarına E) Kullanılan malzemesine
Cevap: C
C. Aşağıdaki açık uçlu soruları cevaplayınız.
1. Kültürle medeniyet arasında nasıl bir ilişki vardır? İzah ediniz.
Cevap: Kültür, bir toplumun yaşam biçimi, sanat, dil, gelenek ve değerlerini içerirken, medeniyet, bu kültürel ögelerin daha geniş bir coğrafi ve zaman diliminde etkileşimini ve evrimini temsil eder. Medeniyet, bir veya birden fazla kültürün birleşimini ve geniş kapsamlı teknolojik, sosyal ve politik yapıları içerir.
2. İslam medeniyetinin kendisinden önceki medeniyetlerden farkı var mıdır? Bir örnekle açıklayınız.
Cevap: İslam medeniyeti, kendisinden önceki medeniyetlerden farklı olarak, bilgiyi arama ve paylaşma, ahlaki değerler ve sosyal adalet vurgusu gibi birtakım temel ilkeler etrafında şekillenmiştir. Örneğin, İslam medeniyeti, antik Yunan ve Hint bilimini kucaklayıp geliştirirken, aynı zamanda kendi benzersiz bilimsel ve kültürel katkılarını da sunmuştur.
3. İslam dininin farklı coğrafyalara yayılmasında âlimler ve tüccarların rolü nedir? Yazınız.
Cevap: Âlimler ve tüccarlar, İslam’ın farklı coğrafyalara yayılmasında köprü işlevi görmüş, bilgi ve ticaretin yanı sıra dinî inançları ve pratikleri de taşımışlardır. Onların etkileşimleri sayesinde birçok bölgede İslam’ın temel öğretileri tanıtılmış ve kabul görmüştür.
4. Kudüs’ün Müslümanlar için kutsal kabul edilmesinin sebepleri nelerdir? Örneklerle açıklayınız.
Cevap: Kudüs, İslam’ın ilk kıblesi olması, Hz. Muhammed’in Miraç hadisesinin yaşandığı yer olması ve birçok peygamberin bu topraklarda yaşamış olması nedeniyle Müslümanlar için kutsal kabul edilir. Ayrıca, bu şehirde bulunan Mescid-i Aksa, İslam dünyası için büyük bir öneme sahiptir.
5. Hint Alt Kıtasında İslam’ın yayılması nasıl gerçekleşmiştir? Yazınız.
Cevap: Hint Alt Kıtası’nda İslam, hem tüccarlar hem de fetheden Müslüman hükümdarlar sayesinde yayılmıştır. Tüccarların ticari ilişkiler kurduğu ve İslam’ı tanıttığı bölgelerde, aynı zamanda Sufi şeyhlerin ve alimlerin dini etkileşimleri sayesinde İslam, bölge halkı arasında yaygınlaşmış ve kabul görmüştür.