1. ÜNİTE 2. BÖLÜM ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
A. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Ekvator’dan kutuplara gidildikçe gölgeler neden uzar?
Ekvator’dan kutuplara gidildikçe güneş ışınlarının düşme açısı küçüldüğü için gölgeler uzar.
2. Yerel saat farkları neden oluşur?
Dünya kendi ekseni etrafında döndüğü için her yer Güneş’i farklı saatlerde görür. Bu nedenle yerel saat farkları oluşur.
3. Dünya’nın ekseni yörünge düzlemine eğik olmasaydı hangi olgular bugünkünden farklı olurdu?
Dünya’nın ekseni yörünge düzlemine eğik olmasaydı mevsimler oluşmazdı. Gece ve gündüz süresi değişmezdi. Her iki yarım kürede farklı mevsimler yaşanmazdı.
4. Gece ile gündüz arasındaki zaman farkı kutuplara doğru gidildikçe neden artar?
Dünya’nın ekseni yörünge düzlemine eğik olduğundan gece ve gündüz süresi eşit değildir ve gece ile gündüz arasındaki zaman farkı kutuplara doğru gidildikçe artar.
5. Dönencelerin yerlerini belirleyen etmen nedir?
Dönencelerin yerlerini belirleyen etmen eksen eğikliğinin derecesidir.
6. 21 Haziran ve 21 Aralık’ta aydınlanma çemberi hangi enlemlerden veya paralellerden geçmektedir?
21 Haziran ve 21 Aralık’ta aydınlanma çemberi 66° 33l kuzey ve güney enlemlerinden geçmektedir.
7. 21 Mart ve 23 Eylül’de her iki yarım kürede hangi mevsimler yaşanmaktadır?
21 Mart’ta Kuzey Yarım Küre’de ilkbahar, Güney Yarım Küre’de sonbahar; 23 Eylül’de Kuzey Yarım Küre’de sonbahar, Güney Yarım Küre’de ilkbahar başlangıcıdır.
B. Aşağıdaki cümlelerin noktalı yerlerini uygun sözcüklerle tamamlayınız.
1. Gece ve gündüzün birbirini izlemesinin nedeni Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesidir.
2. Mevsimlerin oluşmasının nedeni Dünya’nın Güneş etrafında dolanması ve Dünya ekseninin yörünge düzlemine eğik olmasıdır.
3. Ekvator’daki yer çekiminin kutuplardan az olmasının nedeni Dünya’nın Ekvator’da şişkin, kutuplarda basık olmasıdır.
4. Dünya kendi ekseni etrafında batıdan doğuya doğru dönmektedir.
5. Kuzey Yarım Küre’de 21 Aralık’tan sonra gündüzler uzamaya başlar.
6. Güneş ışınları 23 Eylül ve 21 Mart tarihlerinde Ekvator’a dik düşer.
7. 21 Aralık’ta güneye doğru gidildikçe gündüz süresi uzar.
8. Türkiye’de 21 Haziran’dan sonra gündüzler kısalmaya başlar.
C. Aşağıdaki soruları haritaya göre yanıtlayınız.
1. II numaralı yerde yaz yaşanırken IV numaralı yerde kış yaşanmasının nedeni nedir?
2. Kaç numaralı yerde 21 Aralık’ta en kısa, 21 Haziran’da ise en uzun gündüz yaşanır?
3. Ekvator düzlemi ile ekliptik çakışık olsaydı kaç numaralı yerde gece ve gündüz süresi değişmezdi?
4. Gurup ve tan süresini uzun süre izlemek isteyen bir turist grubu kaç numaralı yere giderse başarılı olur?
5. 23 Eylül’de kaç numaralı yerde Güneş daha geç batar?
Ç. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları yanıtlayınız.
1. E 2. B 3. C 4. A 5. D 6. C 7. E 8. C 9. C