2022-2023 eğitim-öğretim yılında 9. sınıf Coğrafya konuları ve müfredatı belli oldu.
9. Sınıf Coğrafya 1. Dönem Konuları
- Doğa ve İnsan Etkileşimi
- Coğrafyanın Bölümleri
- Coğrafyanın Tarihi Gelişimi
- Coğrafyanın İlkeleri
- Coğrafyanın Yararlandığı Bilim Dalları
- Dünya'nın Şekli ve Sonuçları
- Dünya'nın Günlük Hareketi ve Sonuçları
- Dünya'nın Yıllık Hareketi ve Sonuçları
- Paralel ve Meridyenler
- Koordinat Sistemi
- Mutlak ve Göreceli Konum
- Türkiye'nin Özel Konumu ve Sonuçları
- Türkiye'nin Matematik Konumu ve Sonuçları
- Harita Bilgisi
- İzohips Haritası
- Atmosfer
- Hava Durumu ve İklim
9. Sınıf Coğrafya 2. Dönem Konuları
- Sıcaklık
- Basınç ve Rüzgarlar
- Nem ve Yağış
- Yeryüzündeki İklim Tipleri
- Türkiye'nin İklimini Etkileyen Faktörler
- Türkiye'de İklim Elemanları
- Türkiye'de Görülen İklim Tipleri
- Yerleşmelerin Gelişimi
- Yerleşme Doku Ve Tipleri
- Türkiye'de Yerleşmelerin Gelişimi ve Fonksiyonel Özellikleri
- Türkiye'den ve Dünya'dan Bölge türleri
- İnsanların Doğal Çevreyi Kullanma Biçimler
9. Sınıf Coğrafya Ünite, Kazanım ve Açıklamaları
9.1. DOĞAL SİSTEMLER
Ünite Açıklaması
Bu ünitede sırasıyla doğa-insan etkileşimi, coğrafyanın bölümlenmesi ve ilişkili olduğu disiplinler, coğrafya biliminin gelişimi, koordinat sistemini oluşturan unsurlar, mutlak ve göreceli konum, harita bilgisi , dünyanın şekli ve hareketlerinin etkileri, atmosferin ve iklim elemanlarının genel özellikleri, dünyada ve Türkiye'de görülen iklim tipleri ve özellikleri konularına yer verilecektir.
Kazanım ve Açıklamaları
9.1.1. Doğa ve insan etkileşimini örneklerle açıklar.
a) Dünyadan ve Türkiye'den örnekler verilir.
b) Doğa-insan etkileşiminde insanların doğaya karşı göstermesi gereken duyarlılığa yer verilir.
9.1.2. Coğrafyanın konularını ve bölümlenmesini açıklar.Coğrafyanın ilişkili olduğu disiplinlere yer verilir.
9.1.3. Coğrafya biliminin gelişimini açıklar.
a)Coğrafya biliminin önemine değinilir.
b) Coğrafya biliminin gelişimine katkı sağlayan Türk ve Müslüman bilim insanlarının çalışmalarına da yer verilir.
9.1.4. Koordinat sistemini kullanarak zaman ve yere ait özellikler hakkında çıkarımlarda bulunur.
a) Mutlak ve göreceli konum kavramlarına yer verilir.
b) Türkiye'nin konumuna yer verilir.
9.1.5. Haritayı oluşturan unsurlardan yararlanarak harita kullanır.
a) Projeksiyonlara yer verilir.
b) Farklı harita türlerine ve kullanım amaçlarına yer verilir.
c)Ölçek ile uzunluk ve alan ilişkilerinde basit örneklere yer verilir. Alan hesaplamalarında sadece gerçek alan hesaplamalarına yer verilir.
9.1.6. Bilgileri haritalara aktarmada kullanılan yöntem ve teknikleri açıklar.
a) Haritacılık tarihinde önemli olan Türk ve Müslüman bilim insanlarıve çalışmaları üzerinde durulur.
b) CoğrafiBilgi Sistemlerine (CBS) ve uzaktan algılama tekniklerine yer verilir.
c) Mekânsal verilerin haritaya aktarımında nokta, çizgi ve alansal gösterimlerden yararlanılması sağlanır.
9.1.7. Eş yükselti eğrileriyle çizilmiş haritalar üzerinde yer şekillerini ayırt eder.
a) Haritalarda yer şekillerinin gösteriminde kullanılan yöntemlere yer verilir.
b) Eş yükselti eğrilerinin özelliklerine yer verilir.
9.1.8. Dünya'nın şekli ve hareketlerinin etkilerini değerlendirir.Dünya'nın Güneş Sistemi içindeki yerine kısaca değinilir.9.1.9. Atmosferin katmanları ve özellikleri ile hava olaylarını ilişkilendirir.
9.1.10. Örneklerden yararlanarak hava durumu ile iklim özelliklerini etkileri açısından karşılaştırır.
9.1.11. İklim elemanlarının oluşumunu ve dağılışını açıklar.
a) İklim elemanlarına ait temel kavramlara ve iklimelamanlarınıetkileyen faktörlere yer verilir.
b) İklim elemanlarının günlük hayata etkilerine örnekler üzerinden yer verilir.
c)Yaşanılan yerdeki iklim elemanlarına ait verilerden yararlanılarak tablo ve grafikler çizilir ve günlük hayatla ilişkilendirilir.
9.1.12. Yeryüzündeki farklı iklim tiplerinin özellikleri ve dağılışları hakkında çıkarımlarda bulunur.
9.1.13. Türkiye'de görülen iklim tiplerinin özellikleri hakkında çıkarımlarda bulunur.
a) Türkiye'nin iklimini etkileyen faktörlere yer verilir.
b) Türkiye'deki iklim elemanlarının özellikleri üzerinde durulur.
c) Türkiye'de görülen iklim tipleri ve özelliklerine yer verilir.
Değerler
Doğa sevgii(kzm.9.1.1), Öz denetim(kzm.9.1.1)
Coğrafi Beceriler
Coğrafi gözlem(kzm. 9.1.1, 9.1.7, 9.1.9, 9.1.10)
Coğrafi sorgulama (kzm. 9.1.1, 9.1.2, 9.1.3, 9.1.10)
Değişim ve sürekliliği algılama (kzm. 9.1.8)
Harita becerisi(kzm. 9.1.4, 9.1.5, 9.1.6, 9.1.12, 9.1.13)
Kanıt kullanma (kzm. 9.1.1, 9.1.5, 9.1.6, 9.1.9, 9.1.10, 9.1.11, 9.1.12)
Tablo, grafik ve diyagram hazırlama ve yorumlama(kzm. 9.1.9, 9.1.10, 9.1.11)
Zamanı algılama(kzm. 9.1.3, 9.1.8)
9.2. BEŞERÎ SİSTEMLER
Ünite Açıklaması
Bu ünitede sırasıyla yerleşmelerin yer seçimini ve gelişimini etkileyen faktörler, yerleşme doku ve tiplerinin oluşumunda etkili olan faktörler, Türkiye'de yerleşmelerin dağılışını etkileyen faktörler ile yerleşmelerin fonksiyonel özellikleri konularına yer verilecektir.Kazanım ve Açıklamaları
9.2.1. Yerleşmelerin gelişimini etkileyen faktörleri analiz eder.Yerleşme yeri seçiminde etkili olan faktörlere yer verilir.
9.2.2. Yerleşme doku ve tiplerinin oluşumunda etkili olan faktörleri örneklerle açıklar.a) Toplu ve dağınık yerleşmelerin oluşumunda etkili olan faktörlere yer verilir. b) Kır ve şehir yerleşmelerinin oluşumunda etkili olan faktörlere yer verilir.
9.2.3. Türkiye'de yerleşmelerin dağılışını etkileyen faktörleri örneklerle açıklar.Türkiye'deki ilk yerleşme örneklerine (Göbeklitepe, Çatalhöyük, Alacahöyük) yer verilir.
9.2.4. Türkiye'deki yerleşim birimlerini fonksiyonel özellikleri açısından ayırt eder.
a) Fonksiyonel özelliklerine göre yerleşmelere yer verilirken Türkiye'nin idari yapısına değinilir.
b) Türkiye'nin idari yapısı verilirken ülkenin mevcut sınırlar dâhilinde bölünmez bütünlüğüne vurgu yapılır.
Değerler
Vatanseverlik (kzm.9.2.4)
Coğrafi Beceriler
Arazide çalışma(kzm. 9.2.1)
Coğrafi gözlem(9.2.1)
Coğrafi sorgulama(9.2.2, 9.2.3, 9.2.4)
Değişim ve sürekliliği algılama (kzm. 9.2.2, 9.2.3, 9.2.4)
Harita becerisi(9.2.3, 9.2.4)
Kanıt kullanma ((9.2.1, 9.2.2)
9.3. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER
Ünite Açıklaması
Bu ünitede sırasıyla bölge belirlemede kullanılan kriterler, Dünyadaki farklı bölge örnekleri, bölge sınırlarının amaca göre değişebilirliği, çeşitli coğrafi kriterlerle belirlenmiş bölgelerde bulunan ülkelere ilişkin konulara yer verilecektir.
Kazanım ve Açıklamaları
9.3.1. Dünyadaki farklı bölge örneklerini, özellikleri ve bölge belirlemede kullanılan kriterler açısından değerlendirir.
a) Türkiye'den de doğal ve beşerîbölge örneklerine yer verilir.
b) Türkiye'deki farklı bölge örneklerinin varlığından ve bu zenginlikten hareketle ülke sevgisine vurgu yapılır.
9.3.2. Bölge sınırlarının amaca göre değişebilirliğini örneklerle açıklar.
9.3.3. Harita kullanarak çeşitli coğrafi kriterlerle belirlenmiş bölgelerde bulunan ülkeleri sınıflandırır.
Coğrafi Beceriler
Coğrafi sorgulama (kzm. 9.3.1, 9.3.2, 9.3.3)
Harita b ecerisi(kzm. 9.3.1, 9.3.2, 9.3.3)
9.4. ÇEVRE VE TOPLUM
Ünite Açıklaması
Bu ünitede sırasıyla insanların doğal çevreyi kullanma biçimleri, doğal ortamda insan etkisiyle meydana gelen değişimler ile ilgili konulara yer verilecektir.
Kazanım ve Açıklamaları
9.4.1. İnsanların doğal çevreyi kullanma biçimlerini örneklendirir.Karadeniz Sahil Yolu, Maltepe Sahil Parkı, Avrasya Tüneli, Osman Gazi Köprüsü, Ordu-Giresun Hava Limanı, Marmaray ve BAE-Dubai Palmiye gibi örneklere değinilir.
9.4.2. Doğal ortamda insan etkisiyle meydana gelen değişimleri sonuçları açısından değerlendirir.
a) Örnek olaylardan hareketle doğa-insan etkileşiminden kaynaklanan risklere değinilir.
b) İnsanların doğal ortam üzerinde gerçekleştirdikleri değişimlerde,doğaya karşı duyarlı olmalarının gerekliliği vurgulanır.
Değerler
Öz denetim (kzm.9.4.2), doğa sevgisi (kzm.9.4.2)
Coğrafi Beceriler
Arazide çalışma (kzm. 9.4.1, 9.4.2)Coğrafi g özlem (kzm. 9.4.1)Coğrafi sorgulama (kzm. 9.4.1, 9.4.2) Kanıt kullanma (kzm. 9.4.2)