4. ÜNİTE SONU DEĞERLENDİRME CEVAPLARI
1. Peygamberimiz (s.a.v.), dünya ve ahiret dengesini sağlamak için nelere dikkat ederdi? Bilgi veriniz.
Cevap: Pek çok şeye dikkat ederdi. Örneğin; Şöyle bir söz söyleyerek buna dikkat etmiştir: Hiç ölmeyecekmiş gibi dünya için, yarın ölecekmiş gibi ahiret için çalış Yani hem dünya da denge hem de ahirette dengenin sağlanmasını amaçlamıştır.
2. İnfak ve sadaka ne anlama gelmektedir? Açıklayınız.
Cevap: Sözlükte “tükenmek, tamamlanmak, son bulmak” mânasındaki nefk kökünden türetilen infâk “bitirmek, yok etmek; yoksul düşmek” gibi anlamlara gelirse de daha çok “para veya malı elden çıkarmak” mânasında kullanılmaktadır. Sadaka ise zekâttan daha geniş olarak Allah (c.c.) için gönüllü olarak yapılan her türlü bağış ve infakı içermektedir.
3. Peygamberimizin (s.a.v.) sade yaşamına örnekler veriniz.
Cevap: Hz. Peygamber’in söz ve davranışlarında her zaman itidali tercih ettiği gibi hayatını sürdürürken de sade yaşamayı tercih etmiştir. Böylece O, diğer davranışlarında olduğu gibi bu konuda da Müslümanlara örnek olmuştur. O, yaşantısıyla da en güzel örnekleri vererek, maddeye kul olmayan örnek bir nesil yetiştirmeyi gaye edinmiştir. Rasûlullah (sav)’in hayatı daima hep aynı standart içinde olmuştur. Yani o daima mütevazı, sade ve basit bir hayat sürdürmüştür. Bu sade hayatı sırf kendisi yaşamamış, aile ve yakınlarına da öğretmiş, kendisinden sonra gelen bazı halifeleri O’nun yolunu takip etmiştir. Dolayısıyla Müslümanlar da, dünya ve ahiret mutluluğunu Kur’ân’a tabi olmak, Hz. Peygamber’e bağlanmak, O’nu örnek almak, izinden ve yolundan gitmekle elde edebilir.
4. Peygamberimizin (s.a.v.) şefkatli, merhametli ve affedici olmasının, İslam’ın yayılmasına nasıl etkisi olmuştur? Örneklerle açıklayınız.
Merhamet; canlılara sevgi ve şefkatle yaklaşmak demektir. Bu duyguyu en güzel yansıtan kişi olan Peygamberimiz, inanan ya da inanmayan herkese merhametle yaklaşırdı. O (s.a.v.) merhametli, hoşgörülü, affedici, kibar olduğu için insanlar kısa sürede O’nun etrafında toplanmış, Müslümanlığı kolayca kabul etmişlerdir. Artık sen onları affet. Onlar için Allah’tan bağışlama dile…”7 ayeti bu gerçeği açıklamaktadır. Başka bir ayette de “Size kendi içinizden öyle bir peygamber geldi ki, sizin sıkıntıya uğramanız ona ağır gelir. O size çok düşkün, müminlere çok şefkatli, çok merhametlidir.”8buyrularak Hz. Muhammed’in (s.a.v.) ümmetine karşı merhameti vurgulanmıştır. Kendisi de bir yetim olan Hz. Muhammed (s.a.v.) özellikle yetimlere karşı duyarlı davranmıştır. Onların haklarının yenmemesi ve onlara zulmedilmemesi konusunda insanları uyarmıştır. Yetimleri koruyup gözetmeye teşvik etmiştir. Allah’ın (c.c.) “Öyleyse sakın yetimi ezme! El açıp isteyeni de sakın azarlama.”9 emrine uygun davranmış, ümmetine de “Müslümanların evlerinin en hayırlısı içinde yetime bakılıp iyilik edilen evdir. En kötüsü ise içinde yetime kötülük edilen evdir.”10 hadisiyle yetimlere karşı merhametle davranılması gerektiğini öğütlemiştir. Merhamet, insanların birbirlerine zarar vermeyip yardımda bulunmalarını sağlayan çok önemli bir değerdir. İnsanların bütün yaratılmışlara şefkatle baktıkları, birbirlerine ve diğer canlılara merhametle davrandıkları toplumlarda barış, huzur ve sevgi gelişir.
B. Aşağıdaki soruların doğru seçeneğini işaretleyiniz.
1. Aşağıdakilerden hangisi Peygamberimizin (s.a.v.) dünya ve ahiret için çalışırken önem verdiği ilkelerden biri olamaz?
A) Hem dünya hem de ahiret için çalışmak.
B) Dünya ve ahiret hayatına ait işlerde ifrat ve tefritten kaçınmak.
C) Dünya hayatına ait işlere önem vermeyip daima ahiret için çalışmak.
D) Dünya ve ahiret işlerinde bir denge gözetmek.
Cevap: C
2. I. Peygamberimiz (s.a.v.) hayatında her türlü gösterişten kaçınmıştır.
II. Peygamberimiz (s.a.v.) muhtaçlara ve fakirlere yardım etmeye önem vermiştir.
III. Peygamberimiz (s.a.v.) evine temel ihtiyacı kadar eşya almıştır.
IV. Peygamberimiz (s.a.v.) az yemek yerdi, onun birkaç hurma ve su ile yetindiği günler de olurdu.
Yukarıdaki ifadelerden hangisi Peygamberimizin (s.a.v.) zekât, sadaka gibi ibadetlere önem verdiğini gösterir?
A) I B) II C) III D) IV
Cevap: B
3. I. “(Resulüm!) Sen………………..yolunu tut. İyiliği emret ve cahillerden yüz çevir.” (A’râf suresi, 199. ayet.) II. “Her iyilik ve…………………iş bir sadakadır.” (Buhârî, Edeb, 33.)
Yukarıdaki ayet ve hadiste boş bırakılan yerlere sırasıyla hangi kavramlar getirilmelidir?
A) rahmet – boş B) sadaka – faydalı C) merhamet – iyilik D) af – güzel
Cevap: D
4. Aşağıdakilerden hangisi Peygamberimizin (s.a.v.) dünya ve ahiret için çalışırken önem verdiği ilkelerden biri olamaz?
A) Faydalanılan ilim ve ilmî eserler
B) Kişinin arkasından dua eden hayırlı evlat
C) Yol, köprü, cami gibi sürekli sevap kazandıracak eserler yaptırmak
D) Çocuklarına ve ailesine iyi bir miras bırakmak
Cevap: D
5. “(Resulüm!) Sen af yolunu tut, iyiliği emret ve cahillerden yüz çevir.” (A’râf suresi, 199. ayet.)
Aşağıdakilerden hangisi ayette verilmek istenen mesajla ilgili değildir?
A) Affedici olmak
B) İyiliği emretmek
C) İbadet etmek
D) Cahillerden uzaklaşmak
Cevap: C
C. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan bölümleri doğru bir şekilde tamamlayınız.
1. Dinimizde yapılan her iyi, güzel ve faydalı davranış salih amel olarak nitelendirilir.
2. Peygamberimizi (s.a.v.) örnek alıp ihtiyacımız kadar giyecek ve eşya almalıyız. Hayatımızda her türlü israftan kaçınmalıyız.
3. Peygamberimiz (s.a.v.) insanlara şefkat ve merhametle yaklaşmış, onların kusurlarını ve hataların affetmiştir.
4. İslam’a göre bir konuda aşırı gitmek, sınırı aşmak ve ölçüsüz davranmak ifrat kavramıyla ifade edilir.
5. Yüce Allah, Hz. Peygamberi (s.a.v.) âlemlere rahmet olarak göndermiştir.
6. Hz. Peygamber (s.a.v.) vefat ettiğinde evinde sade, basit birkaç eşyadan başka hiçbir şeyi yoktu.