8. Sınıf Fen Bilimleri SDR Dikey Sayfa 153 Cevapları
A. Aşağıdaki soruların cevaplarını defterinize yazınız.
1) Periyodik tablonun oluşturulmasına neden ihtiyaç duyulmuştur? Açıklayınız.
Cevap: Element keşiflerinin artmasıyla birlikte elementlerin sınıflandırılmasına ihtiyaç duyulmuştur.
2) Periyot ve grup kavramlarını açıklayınız.
Cevap: Periyodik tablodaki yatay sıralara periyot, düşey sıralara ise grup adı verilmektedir.
3) Metallerin genel özelliklerini açıklayınız.
Cevap: Oda sıcaklığında cıva hariç katı hâlde bulunur. Yüzeyleri parlak görünümlüdür. İşlenebilir olduğundan tel veya levha hâline getirilebilir. Elektriği ve ısıyı iyi iletir. Kendi aralarında bileşik oluşturamazlar. “Alaşım” adı verilen homojen karışımları oluştururlar.
4) Yarımetallerin genel özelliklerini açıklayınız.
Cevap: Oda sıcaklığında katı hâldedir. Parlak veya mat görünümlü olabilir. Kırılgan değildir bu yüzden işlenebilir. Isı ve elektriği metallerden kötü, ametallerden iyi bir şekilde iletir.
5) Ametallerin genel özelliklerini açıklayınız.
Cevap: Oda sıcaklığında katı, sıvı ve gaz hâlde olabilir. Yüzeyleri mat görünümlüdür. Kırılgan oldukları için içlenemez. Bu yüzden tel ve levha hâline getirilemez. Isı ve elektriği iyi iletmez.
6) Fiziksel değişim nedir? Örnekler ile açıklayınız.
Cevap: Maddelerin sadece şekil, görünüm, renk gibi dış yapısını değiştiren olaylara fiziksel değişim adı verilir. Mumun erimesi fiziksel değişimdir.
7) Kimyasal değişim nedir? Örnekler ile açıklayınız.
Cevap: Maddelerin fiziksel yapısının yanı sıra iç yapısını da değiştiren olaylara kimyasal değişim adı verilir. Demirin paslanması kimyasal değişimdir.
8) Asit ve bazların genel özellikleri nelerdir? Açıklayınız.
Asitler:
- Tatları ekşidir.
- Sulu çözeltileri ortama H+ iyonu verir.
- Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
- pH değerleri 7’den küçüktür.
- Mavi turnusol kâğıdını, kırmızıya dönüştürür.
- Metil oranj damlatılınca kırmızı renk verir.
- Fenolftalein damlatıldığında renk değiştirmez.
- Kuvvetli asitler, yakıcı ve parçalayıcıdır.
- Bazlarla tepkime verir.
- Metal ve mermerlere etki eder.
Bazlar:
- Tatları acıdır.
- Sulu çözeltileri ortama OH- iyonu verir.
- Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir. pH değerleri 7’den büyüktür.
- Kırmızı turnusol kâğıdını, maviye dönüştürür.
- Metil oranj damlatılınca sarı renk verir.
- Fenolftalein damlatıldığında renkleri pembeye döner.
- Sulu çözeltileri, ele kayganlık hissi verir.
- Asitlerle tepkime verir.
- Cam ve porselenlere etki eder.
9) Kışın yollara tuz atılmasının sebebini açıklayınız.
Cevap: Suyun donma noktasını düşürerek buzlanmanın gecikmesini sağlamak için kışın yollara tuz atılmaktadır.
10) Geçmişten günümüze Türkiye’de kimya endüstrisi nasıl bir gelişim göstermiştir? Açıklayınız.
Cevap: Cumhuriyetin ilanından sonra temelleri atılan kimya sektörü, tam anlamı ile 1990’h yıllara kadar yapılan yatırımlarla gelişme göstermiştir. Günümüzde ise TÜBİTAK MAM Kimyasal Teknoloji Enstitüsü, MKE ve BOREN’in çalışmaları sonucu kimya sektöründe önemli gelişmeler kaydedilmiştir.
B. Aşağıda çerçeve içerisinde bazı ifadeler verilmiştir. Bu ifadelerden uygun olanları kullanarak cümlelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz.
1) Günümüzde kullanılan periyodik tablo elementleri artan atom numaralarına göre düzenlenmiştir.
2) Isı ve elektriği iyi ileten elementler metal olarak adlandırılır.
3) Periyodik tabloda toplam 7 tane periyot vardır.
4) Son katmandaki elektron sayısı bize A grubu elementleri için, o elementin grup numarasını verir.
5) Periyodik tablonun en sağında soygazlar bulunur.
6) Petrolün damıtılarak akaryakıta dönüştürülmesi fiziksel değişimdir.
7) Kimyasal tepkimelerde, tepkimeye girenlerin kütlelerinin toplamı, ürünlerin kütleleri toplamına eşittir ve kimyasal tepkimelerde kütle her zaman korunur.
8) Ph cetvelinde 7 ila 14 arasında değer alan maddeler bazik özellik gösterir.
9) Asit yağmurlarına neden olan gazlardan biri de NO2 dir.
10) Asit yağmurlarının oluşumuna engel olmak için.fosil yakıtkullanımı azaltılabilir.
11) Bir gram maddenin sıcaklığını 1 °C değiştirmek için gerekli olan ısıya öz ısı denir.
12) Donma noktasını düşürmek için kışın yollara tuz atılır.
13) Hâl değişimi sırasında sıcaklık sabit kalır.
14) Ülkemizde kimya endüstrisi alanında kurulan ilk fabrikalardan biri de Gemlik Suni İpek fabrikasıdır.
8. Sınıf Fen Bilimleri SDR Dikey Sayfa 154 Cevapları
C. Aşağıdaki bilgiler doğru ise yay ayraç içine “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
1) (Y) Periyodik tablo 7 gruptan oluşur.
2) (Y) Ametaller kırılgan değildir.
3) (D) Nötr hâlde elektron dağılımı yapılan elementin katman sayısı, bize o elementin periyot numarasını verir.
4) (D) Soygazların değerlik elektron sayısı 8 olabilir.
5) (Y) Demirin paslanması fiziksel bir değişimdir.
6) (Y) Kimyasal tepkime okunun sağ tarafı, tepkimeye girenleri ifade eder.
7) (D) Bileşikler kimyasal tepkimeler sonucu oluşur.
8) (Y) Asitlerin tatları acı, bazların tatları ise ekşidir.
9) (D) Kırmızı lahana suyu asit-baz ayracı olarak kullanılabilir.
10) (D) Asitler mermer ve kumaşa etki eder.
11) (D) Asit yağmurları doğal bitki örtüsüne ve tarihî eserlere zarar verir.
12) (D) Maddelerin sahip oldukları ısı miktarları direkt olarak ölçülemez.
13) (Y) Erime sıcaklığında bulunan 1 g katı maddenin yine aynı sıcaklıkta 1 g sıvı hâle geçebilmesi için gerekli olan ısıya donma ısısı adı verilir.
14) (Y) Kolonya dökülen elin serinlemesinin sebebi, kolonyanın elimize ısı vermesidir.
15) (D) Kimya sektöründeki girişimcilerin büyük bir bölümü İstanbul’dadır.
Ç. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru cevaplarını işaretleyiniz.
1- Bir öğrenciden, yukarıda verilen soruları doğru ise “D”, yanlış ise “Y” olarak cevaplar bölümüne cevaplaması istenmiştir. Öğrencinin vermiş olduğu cevapları değerlendiren öğretmen, öğrencinin doğru cevapları için yanlış cevapları için “X” işaretlemesi yapmıştır. Buna göre öğrencinin sorulara vermiş olduğu cevaplar hangi seçenekte doğru sıralanmıştır?
Cevap: A
8. Sınıf Fen Bilimleri SDR Dikey Sayfa 155 Cevapları
I. Ametallerin tümü periyodik tablonun sağında yer alır.
II. Bazı metal ve ametaller oda sıcaklığında sıvı hâlde bulunabilir.
III. Yarımetaller kırılgan oldukları için işlenebilir özellikte değildir.
2) Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III
Cevap: B
3) Z, E ve M harfleri karışık olarak metal, ametal ve soygazı temsil etmektedir. Buna göre Z, E ve M harfleri için aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur?
Cevap: D
4) Çeşitli etkenler sonucu maddelerin sadece dış yapısının değişmesini fiziksel değişim, dış yapısının yanı sıra iç yapısında da meydana gelen değişimleri ise kimyasal değişim olarak tanımlayan fen bilimleri öğretmeni Erhan, fiziksel ve kimyasal değişimlerle ilgili olarak sırası ile aşağıdaki örnekleri veriyor:
1) Ekmeğin kesilmesi
2) Yemeğin pişirilmesi
3) Camın kırılması
4) Kâğıdın yanması
5)
Mantık sırası göz önüne alınarak öğretmenin vereceği 5. örnek aşağıdaki seçeneklerden hangisi olamaz?
A) Buğdaydan un elde edilmesi
B) Demirin paslanması
C) Yoğurdun ekşimesi
D) Mum fitilinin yanması
Cevap: C
8. Sınıf Fen Bilimleri SDR Dikey Sayfa 156 Cevapları
5) Aşağıda verilen özelliklerden hangisi sadece asitlere ait bir özelliktir?
A) Elektrik akımını iletir.
B) Ayraçlara etki eder.
C) Sulu çözeltileri H+ iyonu verir.
D) Tatları acıdır.
Cevap: C
6) Yukarıda kalsiyum ve kükürt elementlerinin artansız tepkimesi sonucu kalsiyum sülfür bileşiğinin oluşumu gösterilmiştir.
Bu tepkime ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Toplam kütle korunmuştur.
B) Atom yapıları değişmiştir.
C) Atom sayıları korunmuştur.
D) Atom cinsleri korunmuştur.
Cevap: B
7) A -ı- B —► C kimyasal tepkimesinin oluşum grafiği şekildeki gibi verilmiştir. Buna göre;
I. C maddesinin, kütlesi 26 gramdır.
II. A ve B maddelerinin tamamı tepkimeye girmiştir.
III. C maddesi hem A hem de B maddesinin özelliğini gösterir.
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) İve III D) 1,11 ve III
Cevap: B
8) Saf bir X maddesinin ısıtılması sonucu oluşan sıcaklık-zaman değişimi tablosuna ait bir kesit yukarıda verilmiştir. Bu tabloya göre aşağıda verilenlerden hangisi kesinlikle doğrudur?
A) X maddesi başlangıçta sıvı hâldedir.
B) Erime sıcaklığı 59 °C’tur.
C) 7. dakikada madde gaz hâle geçmeye başlamıştır.
D) 8. dakikada madde tamamen gaz hâline geçmiştir.
Cevap: C
8. Sınıf Fen Bilimleri SDR Dikey Sayfa 157 Cevapları
9. Kütleleri eşit A, B ve C sıvılarının özdeş ısıtıcılar ile ısıtılması sonucu oluşan sıcaklık-zaman grafiği, şekildeki gibidir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) C sıvısının son sıcaklığı daha fazladır.
B) A sıvısına daha çok ısı verilmiştir.
C) B sıvısının sıcaklık değişimi en azdır.
D) Öz ısısı en büyük olan C sıvısıdır.
Cevap: C
Asit ve bazı temsil eden aşağıdaki öğrenciler, temsil ettikleri maddelerin özellikleri ile ilgili aşağıdaki açıklamaları yapmaktadır.
Enes: Benim temsil ettiğim maddenin pH değerinin artması etkilerinin azalmasına neden oluyor.
İhsan: Benim temsil ettiğim madde, kırmızı lahana suyuna ilave edilince renginin yeşil olmasına neden oluyor.
Ekin: Benim temsil ettiğim madde, portakal, limon gibi meyvelerin yapısında bulunuyor.
Cevap: D
10. Öğrencilerin bu açıklamaları doğrultusunda Enes, İhsan ve Ekin’in temsil ettiği maddeler aşağıdakilerden hangileridir?
11) I. Gaz hâldeki bir maddenin ısı vererek sıvı hâle geçmesi olarak adlandırılır.
II. Sıvı bir maddenin ısı vererek . hâle geçmesine donma olayı denir.
III. Katı bir maddenin sıvı hâle geçmeye başladığı sıcaklık değeri . olarak adlandırılır.
Yukarıdaki cümlelerde boş bırakılan yerler doğru bir şekilde tamamlandığında hangi seçenekteki ifade açıkta kalır?
A) Yoğunlaşma B) Erime C) Erime Sıcaklığı D) Katı
Cevap: A
8. Sınıf Fen Bilimleri SDR Dikey Sayfa 158 Cevapları
12) Aşağıda K ve L kaplarında eşit sıcaklıkta sıvılar bulunmaktadır. Kaplar özdeş ısıtıcılar ile eşit süre ısıtıldığında kaplardaki sıvıların son sıcaklıkları eşit olduğuna göre;
I. Sıvılardan eşit miktarda alınmış ise kaplardaki sıvılar aynı cinstir.
II. L kabındaki sıvının kütlesi, K kabındaki sıvıdan fazla ise L kabındaki sıvının öz ısısı daha küçüktür.
III. Sıvıların son sıcaklıklarının eşit olması, kütlelerinin kesinlikle eşit olmasından kaynaklanmaktadır.
Yukarıda verilen ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III
Cevap: C
13) Aşağıda verilenlerden hangisi buharlaşma ısısının birimidir?
A) g/cal B) J/cal C) cal/g D) g/J
Cevap: C
14) Aşağıda kimya endüstrisi ile ilgili verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) Ürün çeşitliliği oldukça fazladır.
B) Kullanılan ham maddelerin %70’i ithal edilmektedir.
C) Girişimcilerin çoğu büyük şehirlerdedir.
D) Genetik mühendisleri bu alanda çalışmaktadır.
Cevap: D
15) Petrokimya sanayisi dünya’da hızla gelişirken Türkiye bu gelişmelere biğâne (ilgisiz) kalamazdı. Türkiye’de bir petrokimya sanayisi kurulması lüzumunu ilk defa Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) duyurmuştur. Dünyadaki gelişmelerin yakından izlenmesi sayesinde konuya tam zamanında ilgi gösterilmiştir. 1963 yılı başlarında TPAO içinde bir petrokimya şubesi kurularak ön proje hazırlanmasına geçilmiş, 01.04.1965’te ise Türkiye’de bu sanayi ihtiyacını gerçekleştirmek üzere PETKİM Petokimya A.Ş. kurulmuştur. Daha dünyada bile 1950 yılında gelişmeye başlayan bir sanayinin 1963’te Türkiye’de ele alınmış olması çok önemli bir husustur. Türkiye’ye bazı sanayi dallarının 100 yılda bile gelemediği (soda sanayi gibi) unutulmamalıdır.
Yukarıda verilen paragrafa göre aşağıda verilenlerden hangisi söylenebilir?
A) Türkiye kimya sektörü alanındaki gelişmelerden uzak kalmıştır.
B) Türkiye bazı sanayi kuruluşlarının kurulmasında dünyaya öncülük etmiştir.
C) Dünyada kimya sektörünün gelişimi 1900’lü yılların başlarıdır.
D) Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, petrokimya alanında Türkiye’de öncü kuruluştur.
Cevap: D