3. Ünite Değerlendirme Çalışmaları
Yüce Rabbimiz Kur’an-ı Kerim’de, “Eksik ölçüp tartanların vay hâline! Onlar, insanlardan ölçerek bir şey aldıklarında tam ölçerler. Kendileri başkalarına vermek için ölçüp tarttıklarında ise haksızlık ederler. Onlar, o büyük günde -ki, işte o gün insanlar âlemlerin Rabbi’nin huzuruna çıkacaklar- diriltileceklerini akıllarına getirmiyorlar mı?” buyurmaktadır.
(Mutaffifin suresi,1-6. ayetler.)
A- İlk dört soruyu metne göre cevaplayınız.
1) Ayette “vay hâline” tabiri kimler için kullanılmıştır? Aşağıdaki boşluğa yazınız.
Cevap: Eksik ölçüp tartanlar için kullanılmıştır.
2) Yukarıdaki ayetlerde hangi konuya vurgu yapılmıştır? Kısaca yazınız.
Cevap: Adalet konusuna vurgu yapılmıştır.
3) Konu hakkında Kur’an’da ayet olması bize neyi gösterir? Kısaca açıklayınız.
Cevap: Bu konunun ve anlatılanların ne kadar çok önemli olduğunu gösterir.
4) Bu ayetlere göre bir Müslümanın alışverişte nasıl davranması gerektiği aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Ölçü ve tartıda adil olmalıdır.
B) Merhametli olmalıdır.
C) Evrensel ölçü birimlerini kullanmalıdır.
D) Herkese güvenmelidir.
B- Aşağıda verilen açık uçlu soruları cevaplayınız.
1) Adil yöneticinin özellikleri nelerdir? Aşağıdaki boşluğa yazınız.
Cevap: Adalet sahibi, adaletin hükmünü yerine getiren, yönetimin hangi kademesinde olursa olsun, yönetimindekileri adalet sınırları içinde sevk ve idare eden, her türlü hak ve ödevlerini insaf ölçülerine uygun bir tarzda tatbik eden, kısacası; adalet sıfatı ile nitelenmeyi hak eden yönetici.
2) Peygamberimizin (s.a.v.) çevreye verdiği önemi göz önünde bulundurarak çevremizi güzelleştirmek için neler yapabiliriz?
- Çöp atılmasının önüne geçilmeli ve yerlere tükürülmemelidir.
- Gelişen sanayi ile birlikte atıklar içme sularına ve kaynak sularına bulaşır. Bunların önlenmesi ve suların kurtarılması gerekmektedir.
- Atık kağıtların ve geri dönüştürülebilecek maddelerin geri dönüşümünün yapılması sağlanmalıdır, gelişigüzel yerlere atılmamalıdır.
- Kanalizasyon atıklarının denizlere ve içme sularına karıştırılmaması gerekmektedir.
- Piller çöpler ve doğa için çok büyük bir tehdittir. Bu nedenle özel pil atık kutusunda toplanmalıdır.
- Hava kirliliğine neden olan kömür, odun gibi yakıtlardan ziyade doğalgaz tercih edilmelidir.
3) Peygamberimiz (s.a.v.) toplumsal adaleti sağlamak için hangi yöntemleri kullanmıştır? Kısaca açıklayınız.
Cevap: Yerlilerle hicret edenleri kardeş yapmış, Fakirle zengini zekat ile malda ortak yapmış, Dinleri ayrı olan insanlar arasında sözleşmeler imzalatarak toplumsal huzuru sağlamış, Cami yaptırarak ibadet edenleri bir araya getirmiş ve kardeşliğin en zirvesini sağlatmıştır. Toplumdaki zengin, fakir, ırkçılığı ortadan kaldırmıştı.
4) Hz. Peygamberin (s.a.v.) ticaret ahlakıyla ilgili iki örnek davranışını yazınız.
Cevap: Peygamberimizin ahlâkı bir meleke halindeydi, öz olarak mevcuttu. Hz. Peygamber, hem satmış, hem satın almıştır, hem kiraya vermiş ve hem de kiralamıştır. O’ndan bize intikal eden yalnızca peygamber olmadan önce ücretle koyun sürüsü gütmesi ve bir yolculuğu esnasında Hz. Hatice’nin malını Şam’a götürmesi olaylarıdır.
C- Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru cevaplarını işaretleyiniz.
1) İşçi ve işveren arasındaki ilişkilerde aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) İşçiye ücreti tam verilmelidir.
B) İşçinin ücreti alın teri kurumadan verilmelidir.
C) İşçiye yapamayacağı zor işler de verilebilir.
D) Kendi yediğinden yedirmeli, giydiğinden giydirmelidir.
2) Çevrenin korunması için aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
A) Verilen nimetleri sınırsızca kullanabiliriz.
B) Kıyametin kopacağını bilsek de elimizdeki fidanı dikmeliyiz.
C) Irmak kenarında abdest alırken tasarrufa gerek yoktur.
D) Çöpleri yere atabiliriz.
3) “Çalışana ücretini, teri kurumadan verin!” (İbn Mâce, Rühûn, 4.) Bu hadiste vurgulanan ana düşünce aşağıda verilenlerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Çalışarak kazanmanın önemi vurgulanmıştır.
B) Başkasının kazancını yemenin daha hayırlı olduğu belirtilmiştir.
C) Emeksiz kazancın el ile kazanılandan daha iyi olduğu ifade edilmiştir.
D) Çalışanın hakkının bir an önce verilmesi vurgulanmıştır.
4) Medine Sözleşmesi ile ilgili bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Medineli ensar ile yapılmıştır.
B) Herkes dinini özgürce yaşama hakkına sahip olmuştur.
C) Medine’de sorunların nasıl çözüleceği karara bağlanmıştır.
D) Yaşanan anlaşmazlıkların çözümünde Peygamberimiz (s.a.v.) hakem tayin edilmiştir.
D- Aşağıdaki ifadelerin başına doğru ise (D), yanlış ise (Y) yazınız.
1) (D) Peygamberimiz (s.a.v.) istişareye önem vermiştir.
2) (Y) Suffe Okulu sadece eğitim verilen bir okuldur.
3) (D) Medine Sözleşmesi toplumda huzur ve adaleti sağlamıştır.
4) (D) Çalışana insanca davranmalı, emeğinin karşılığı verilmelidir.
E- Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun ifadelerle doldurunuz.
1) Medineli Müslümanlar ile Yahudiler arasında imzalanan sözleşmeye Medine Sözleşmesi denir.
2) Müslüman kardeşlerine yardım ettikleri için haklarında ayet gelen topluluğa Ensar denir.
3) Medine Pazarı’nda pazarı denetleyen kişilere Muhtesib denir.
4) Merhamet edin ki size de merhamet edilsin.