7. ÜNİTE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME CEVAPLARI
Soru: A. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru sözcükleri yazınız.
1. Atatürk yaşamının son döneminde dış politikada Hatay sorunu ile yakından ilgilenmiştir.
2. Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü olmuştur.
3. Türkiye’nin II. Dünya Savaşı yıllarında yürüttüğü dış politikaya Denge politikası adı verilir.
4. 1940’ta çıkarılan Millî Korunma Kanunu ile üretim, dağıtım ve tüketim faaliyetleri hükûmetin kontrolü altına alınmıştır.
5. Atatürk’ün vefatından sonra kurulan ilk muhalefet partisi Millî Kalkınma Partisidir.
B. Aşağıdaki soruların cevabını boş bırakılan alana yazınız.
Soru:1. Türkiye’nin çok partili siyasi hayata geçmesinde etkili olan dış etkenler nelerdir?
Türkiye’de cumhuriyetin ilan edilmesinden sonra tek partili bir rejim dönemi yaşanmıştır. Çok partili sistemlerin denenmesi ve başarısız olması tam anlamıyla demokrasiye geçişi güç kılmıştır. Türkiye’nin çok partili siyasi hayata geçmesinde etkili olan iç ve dış etkenler bulunmaktadır. Türkiye’nin çok partili siyasi hayata geçmesinde özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrasında yaşanan siyasi ve sosyal sorunlar nedeniyle demokratikleşme temayülünün gerçekleşmesi ve bütün dünyanın buna zorlanmasıdır. Böylece Türkiye Cumhuriyeti’nde 1946 yılında gerçekleşen çok partili sisteme geçiş olarak ilk seçim gerçekleşmiştir. Ardından 1950 seçimlerinde de çok partili sistemde iktidar değişikliği yaşanmıştır.
Soru:2. I. Dünya Savaşı’ndan sonra dünya barışını korumak için kurulan Milletler Cemiyetinin hangi tutumu, II. Dünya Savaşı’nın çıkmasında etkili olmuştur?
Çok ağır barış antlaşmaları imzalanmıştır. Bunun yanında kazanan galip devletlerin çıkarlarını korumak dışında bir şey yapmamıştır. Bundan dolayı çıkan sorunlar başka bir savaşa neden olacaktır.
Soru:3. II. Dünya Savaşı yıllarında yaşanan ekonomik sorunlara karşı hükûmet hangi tedbirleri almıştır?
- Enerji tasarrufuna gidilmiştir.
- Vergiler çıkarılmıştır
- Ekmek vs yaşamsal gıdalar ve ihtiyaçlar karneye bağlanmıştır.
Soru:4. II. Dünya Savaşı’ndan sonra demokratik yönetimleri güçlendirmeye ve yaygınlaştırmaya yönelik uluslararası politikaların hız kazanmasının nedeni nedir? Açıklayınız.
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra demokratik yönetimleri güçlendirmeye ve yaygınlaştırmaya yönelik uluslararası politikaların hız kazanmasının nedeni insani değerlerin ve milli egemenliklerin zarar görmesidir. Bunun önüne geçmek ve insana değer verilmesi için bu yönetim şekillerinin güçlendirilmesi gündeme gelmiştir.
Soru:5. 21 Temmuz 1946’da yapılan seçimlerin Türk siyasi tarihi açısından önemi nedir? Açıklayınız
İlk çok partili seçim olması ve artık siyasi hayatımızın çok partili sisteme uygun hale gelmesidir.
Soru:6. Atatürk’ün fikir ve eserlerinin evrensel olduğuna dair kanıtlar nelerdir?
Atatürk’ün fikir yapısı, hiçbir sistemle kalıplanacak nitelikte değildir. Kendisine özgü bir “hürriyet” anlayışı olsa da bütün dünyanın örnek aldığı evrensel bir liderdir.
Soru: 1. “Az zamanda çok ve büyük işler yaptık.” diyen Atatürk, aşağıdakilerden hangisini, yaptığı işlerin en büyüğü olarak tanımlamaktadır?
A) Boğazların yönetimini Türkiye’ye kazandırmayı
B) Türkiye Cumhuriyeti’ni kurmuş olmayı
C) Hatay’ın ana vatana katilması için gösterdiği çabayı
D) Türkiye’nin ilk cumhurbaşkanı seçilmiş olmayı
Soru:5. I. “Nutuk” eserinin birçok dile çevrilmesi
II. Kendisine “Asya’nın kurtarıcısı” unvanının verilmesi
III. Vefatinın dünya basınında geniş yer tutması
Yukarıdaki bilgiler Atatürk’ün hangi özelliğinin kanıtlarıdır?
A) Dünya çapında etkili bir yazar olduğunun
B) Fikir ve eserlerinin evrensel olduğunun
C) Farklı ülkelere geziler düzenlediğinin
D) Uzun bir süre cumhurbaşkanı olduğunun
Soru:2. 1945’te Türkiye’nin çok partili siyasi hayata geçmesinde aşağıdakilerden hangisinin etkisi olmamıştır?
A) Batilı devletlerle ilişkilerin geliştirilmek istenmesinin
B) Demokratik yapının güçlendirilmek istenmesinin
C) Millet iradesinin ülke yönetimine yansıtil- mak istenmesinin
D) Hükûmetin istifa etmesi ve yeni hükûme- tin kurulamamasının
Soru:3. Demokrasinin “çoğulculuk” ilkesinin uygulanabilmesi için aşağıdakilerden hangisine ihtiyaç vardır?
A) Çok partili siyasi hayata
B) Güçlü bir ekonomik yapıya
C) Meclis Hükûmetleri sisteminin uygulanmasına
D) Bütün vatandaşların okuryazar olmasına
Soru:4. Türkiye’nin II. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru kâğıt üzerinde de olsa- Almanya ve Japonya’ya savaş açması aşağıdakilerden hangisine zemin hazırlamıştır?
A) Türkiye’nin Almanya’dan aldığı ekonomik ve askerî yardımların kesilmesine
B) Savaşın bir süre daha uzamasına
C) Türkiye’nin Birleşmiş Milletler teşkilatinın kurucu üyeleri arasında yer almasına
D) Taraflar arasındaki güçler dengesinin bozulmasına
6 ve 7. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
“Türkiye’nin II. Dünya Savaşı’ndaki durumu, bulunduğu stratejik mevkisinin önemi dolayısıyla gerek Müttefiklerin gerek Mihverin Türkiye’yi kendi yanlarında savaşa girmesi için harcadıkları çabaların ve Türkiye üzerinde yaptikları baskıların hikâyesinden başka bir şey değildir. Savaşan tarafların bu faaliyetleri karşısında Türkiye’nin politikası ise savaşın dışında kalmak ve memleketi savaşın yıkıntilarından korumak olmuştur. Türkiye’nin idarecileri, bu gayenin gerçekleşmesinde gerçekten değerli bir başarı kazanmışlardır.” (Armaoğlu, s. 407)
Soru:6. Aşağıdaki soruların hangisinin cevabını metinden bulamayız?
A) Türkiye, dış baskılara boyun eğmiş midir?
B) Türkiye, II. Dünya Savaşı’nda izlediği dış politikada başarılı olmuş mudur?
C) Türk Hükûmetinin II. Dünya Savaşı’ndaki temel politikası ne olmuştur?
D) Türkiye’nin ekonomisi II. Dünya Savaşı’ndan nasıl etkilenmiştir?
Soru:7. Savaşan devletlerin Türkiye’yi yanlarına çekmek için yoğun çaba harcamalarında, Türkiye’nin hangi özelliği daha etkili olmuştur?
A) Coğrafi konumu B) Askerî gücü C) Kalabalık Nüfusu D) Gelişen ekonomisi