Sıra Sizde
Yanda, Topkapı Sarayında bulunan bir çini verilmiştir. Çinide kullanılan dönüşümleri belirleyiniz.
Öğrendiklerimizi Uygulayalım
1. Yandaki süslemede kullanılan düzlemsel şekillerde hangi dönüşümlerin kullanıldığını bulunuz.
Yandaki süslemede kullanılan düzlemsel şekillerde ÖTELEME ve YANSIMA dönüşümleri kullanılmıştır.
1. Adım : Süslemede kullanılan dönüşümleri bulabilmemiz için önce hangi dönüşümler var ve bunlar nelerdir hatırlayalım.
- Öteleme Dönüşümü : Bir noktanın, doğru parçasının veya şeklin belirli bir yön ve doğrultuda yer değiştirmesine öteleme dönüşümü denmektedir.
- Yansıma Dönüşümü : Yansıma dönüşümünde şekil ve görüntüsü üzerinde birbirine karşılık gelen noktaların simetri doğrusuna dik ve aralarındaki uzaklıklar eşittir.
2. Adım : Soruda verilen şekli incelediğimizde, pembe renkli kare şekiller incelendiğinde yatay düzlemde ötelendiklerini görebiliriz.
3. Adım : Ayrıca şekli dikey doğrultuda ortadan böldüğümüzde şeklin birbirinin simetriği olduğunu görebiliriz. Buna göre yansıma dönüşümü de yapılmıştır diyebiliriz.
Sonuç : Yukarıda anlatılanlara göre, şekilde verilen süslemeye göre öteleme ve yansıma dönüşümleri kullanılmıştır.
2. Yandaki noktalı bölgede verilen şeklin, aşağıda istenen dönüşümler sonucunda ortaya çıkan görüntülerini çiziniz.
a) 3 br sağa öteleme
b) 2 br aşağıya öteleme
3. Aşağıdaki koordinat sisteminde verilen ABC üçgenine hangi dönüşümler uygulanarak A’B’C’ üçgeni oluşturulmuştur?
A) x eksenine göre yansıma
B) x eksenine göre yansıma ve 1 br sağa öteleme
C) 2 br sağa öteleme
D) y eksenine göre yansıma
Cevap : B) x eksenine göre yansıma ve 1 br sağa öteleme
4. Yanda verilen objenin süslemesinde hangi dönüşümler kullanılmıştır?
Yanda verilen objenin süslemesinde ÖTELEME ve YANSIMA dönüşümleri kullanılmıştır.
1. Adım : Süslemede kullanılan dönüşümleri bulabilmemiz için önce hangi dönüşümler var ve bunlar nelerdir hatırlayalım.
- Öteleme Dönüşümü : Bir noktanın, doğru parçasının veya şeklin belirli bir yön ve doğrultuda yer değiştirmesine öteleme dönüşümü denmektedir.
- Yansıma Dönüşümü : Yansıma dönüşümünde şekil ve görüntüsü üzerinde birbirine karşılık gelen noktaların simetri doğrusuna dik ve aralarındaki uzaklıklar eşittir.
2. Adım : Soruda verilen süsleme incelendiğinde ilk sırada bulunan yıldız ve diğer resimli şekiller incelendiğinde bu şekillerin yatay düzlemde ötelendiğini söyleyebiliriz.
3. Adım : Ayrıca şekli ortadan ikiye ayırdığımızda üst üste gelen kısmın birbirinin aynısı olduğunu görebiliriz. O halde, bu şeklin ortadan ayrıldığında simetrik olduğunu söyleyebiliriz.
Buna göre süslemede yansıma dönüşümünün kullanıldığını da görebiliriz.