3. Ünite Neler Öğrendim
A) Aşağıdaki cümlelerde noktalı yerleri, verilen ifadelerden uygun olanlar ile tamamlayınız.
Cevap: 1. Antep 2. İngiltere 3. Maarif 4. Afganistan 5. Londra 6. Sakarya 7. Tarık Buğra 8. Subay Savaşı
1. Şahin Bey Antep savunması sırasında Fransızlara karşı mücadele ederken şehit düşen kahramanlarımızdan biridir.
2. Mudanya Konferansı’na katılmayan Yunanistan bu konferansta İngiltere tarafından temsil edilmiştir.
3. Sakarya Meydan Muharebesi öncesi Ankara’da toplanan Maarif Kongresi’nde öğretim programlarının bilimsel esaslara göre yeniden hazırlanması kararı alınmıştır.
4. BMM hükûmetini tanıyan ilk İslam devleti Afganistan olmuştur.
5. İtilaf Devletleri BMM hükûmetinin temsilcilerini Londra Konferansı’na davet ederek BMM’nin hukuki varlığını tanımışlardır.
6. Fransa ile yapılan Ankara Antlaşması Sakarya Zaferi’nin dış politika alanındaki sonuçlarından biridir.
7. Küçük Ağa romanının yazarı Tarık Buğra Millî Mücadele’yi anlatan edebiyatçılarımızdan biridir.
8. Sakarya Meydan Muharebesi tarihe Subay Savaşı Savaşı adıyla geçmiştir.
B) Aşağıda verilen gelişmelerden her birinin numarasını ilişkili olduğu olayın başındaki kutucuğa yazınız.
1. İstanbul ve Trakya savaş yapılmadan alındı. [Ç] Mudanya Ateşkes Anlaşması
2. Karaağaç savaş tazminatı olarak Türkiye’ye bırakıldı. [A] Lozan Barış Antlaşması
3. Yasama, yürütme ve yargı güçleri BMM’de toplandı. [C] Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nun kabulü
4. Sovyet Rusya Misak-ı Millî’yi tanıdı. [D] Moskova Antlaşması
5. Millî Mücadele’nin Doğu Cephesi kapandı. [B] Gümrü Antlaşması
6. Tekâlif-i Millîye emirleri yayımlandı.
C) Aşağıdaki cümlelerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y” yazınız.
Cevap: 1.Y – 2.Y – 3.Y – 4.D – 5.Y – 6.D – 7.D – 8.D
1. (Y) Ali Saip Bey, Maraş’ın kurtuluşunda rol oynamış, millî kahramanlarımızdan biridir.
2. (Y) Doğu Cephesi’nin ilk komutanı Albay İsmet Bey’dir.
3. (Y) Kütahya-Eskişehir Muharebeleri Yunan ordusunun geri püskürtülmesi ile sonuçlanmıştır.
4. (D) Tekâlif-i Millîye Emirleri, Sakarya Meydan Muharebesi öncesinde yürürlüğe konulmuştur.
5. (Y) Mustafa Kemal’e mareşal rütbesi Başkomutanlık Meydan Muharebesi’nde kazandığı zafer nedeniyle verilmiştir.
6. (D) Mudanya Ateşkes Anlaşması’yla Türk-Yunan Savaşı fiilen sona ermiştir.
7. (D) Tankut Öktem, Millî Mücadele’yi anlattığı heykelleriyle tanınmış sanatçılarımızdan biridir.
8. (D) Lozan Barış Antlaşması’yla kapitülasyonlar kaldırılmıştır.
Ç) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.
1. Aşağıdakilerden hangisi Tekâlif-i Millîye emirlerinden biri değildir?
A) Halkın elinde her türlü yiyecek ve giyecek maddesinin yüzde kırkına el konulacaktır.
B) Her ilden bir milletvekili seçilerek Ankara’ya gönderilecektir.
C) Herkes elinde bulunan taşıt araçlarıyla ayda yüz kilometrelik askerî taşıma yapacaktır.
D) Silah üretimi ya da onarımı yapabilecek ustalar ve iş yerleri belirlenecektir.
Cevap: B
2. Yukarıda tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi doğru olur?
A) Afganistan ile dostluk antlaşması imzalandı.
B) Güney Cephesi’nde savaş durumu sona erdi.
C) Mustafa Kemal’e başkomutanlık yetkileri verildi.
D) Türk ordusu Boğazlar Bölgesi’ne girdi.
Cevap: B
3. I. Gümrü Antlaşması
II. Kars Antlaşması
III. Ankara Antlaşması
Yukarıdaki antlaşmalardan hangileri TBMM hükûmetinin Batı Cephesi’ndeki mücadelesinde daha güçlü hâle gelmesini sağlamıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) I, II ve III
Cevap: D
D) Aşağıdaki soruların cevaplarını defterinize yazınız.
1. Kuvâ-yı Millîyeden düzenli orduya geçilmesini gerekli kılan nedenler nelerdir?
Cevap: İlerleyen Yunan ordusu Yenişehir ve İnegöl’ü işgal etti. Birliklerimiz Dumlupınar’a kadar çekildiler. Bu olay düzenli orduya geçişi hızlandırdı. TBMM açıldıktan sonra ülkede devlet otoritesinin kurulmasının zorunlu hale gelmesi, Kuvâ-yi Milliye birliklerinin işgalleri engelleyememeleri ve işgal güçlerini durduramamaları düzenli orduya geçmeyi gerekli kılmıştır.
2. I. İnönü Zaferi’nin dış ilişkilerde ortaya çıkardığı sonuçlar neler olmuştur?
Cevap: Sovyet- Rusya ile Türkiye Büyük Millet Meclisi arasında Moskova Antlaşması imzalandı. – Afganistan ile Türkiye Büyük Millet Meclisi arasında dostluk ve kardeşlik antlaşması imzalandı. Böylece Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti’ni tanıyan doğulu ilk İslam ülkesi Afganistan oldu.
3. Mustafa Kemal’in Kütahya-Eskişehir Muharebelerinin ardından ordumuza Sakarya Nehri’nin doğusuna çekilme emri vermesinin nedenleri nelerdir?
Cevap: Sakarya’nın doğusuna çekilmek suretiyle Yunan ordusu “hareket üslerinden uzaklaşacak ve yeniden menzil hatları tesisine mecbur olacak”tır. Böylece Türk ordusu toplu halde daha elverişli koşullar altında savaşmak imkanı bulacaktı.
4. Mustafa Kemal’in Tekâlif-i Millîye Emirlerini yayımlamasındaki amaçları nelerdir?
Cevap: Tekalifi Milliye, Sakarya Savaşı öncesi ordunun ihtiyaçlarını karşılamak için çıkarılmış olan bir yasadır. Bu yasanın çıkarılmasındaki amaç Kurtuluş Savaşı’nı başarılı ve sorunsuz bir şekilde kazanmaktır. Çünkü, ordunun ihtiyaç duyduğu birçok malzeme vardı.
5. Sakarya Meydan Muharebesi’nin Türk tarihindeki yeri ve önemi nedir?
Cevap: Sakarya Meydan Muharebesi’nin önemi, Türk milletinin 1683 yılında Viyana kapılarından başlayarak Anadolu’ya doğru 238 yıllık gerileyişinin son bulması olarak gösterilmektedir. Bu zafer ile, Türk Ordusu ve Milli Mücadele Hükümeti’ne yurtta ve dünyada gösterilen saygı artmıştır.