MUSTAFA KEMALİN KAĞNISI
7. Sınıf Dersdestek Yayıncılık Türkçe Ders Kitabı Sayfa 122 Cevabı
Metne Hazırlanalım
Kurtuluş Savaşı’nda kadın erkek, genç yaşlı demeden tüm halkın düşmanla mücadele etmesi sizde hangi duyguları uyandırıyor?
Cevap: Kurtuluş Savaşı tarihin en önemli olaylarından biridir. Kurtuluş Savaşı, Milli Mücadele yıllarında halkın ve düzenli orduların gerçekleştirdiği bir mücadeledir. Kurtuluş Savaşı erkek, kadın, genç ve yaşlı herkesin düşmanla mücadele ettiği bir savaş olduğu için bizde vatan, devlet ve millet olma ülkü ve duygularının harekete geçmesini sağlar.
Konuşalım
Aşağıda Millî Mücadele Dönemi’ne ait bazı görseller verilmiştir. Görsellerden ve izlediğiniz “Kurtuluş Savaşı Kahramanı Kara Fatma” videosundan hareketle Millî Mücadele Dönemi’nde Türk kadınının üstlendiği rolü arkadaşlarınızla değerlendiriniz.
Cevap: Kadınlarımızın bazıları, cehpeye cephane taşımış, bazıları askere kıyafet örmüş, bazıları yaralıların yaralarını sağmış ve bazıları da bizzat cepheye giderek düşmanla çatışmıştır. Düzenli orduda muharip asker olarak görev alan kadınların sayısı oldukça sınırlıdır. Ancak gönüllü birliklerde ve çetelerde çok sayıda kadın savaşa katılmıştır. Bu şekilde Kurtuluş Savaşının kazanılmasında önemli bir rol oynamışlardır.
Dinleyelim
“Mustafa Kemal’in Kağnısı” metnini seçici dinleme yöntemiyle dinleyiniz. Metni dinlerken aşağıdaki soruları cevaplayınız.
Elif kağnısına ne ad vermiştir?
Cevap: Elif, kağnısına Mustafa Kemal’in Kağnısı adını vermiş
Elif kağnısını hangi amaçla kullanmaktadır?
Cevap: Cepheye mermi taşıma amacıyla kullanmaktadır.
Elif’in askerlerin içinde nam salmasının sebebi nedir?
Cevap: Çabuk gittiği ve çok götürdüğü için nam salıyor.
Elif’in öküzlerinin adı nedir?
Cevap: Kocabaş ve Sarıkız’dır.
Elif’in fiziksel özellikleri nasıldır?
Cevap: İri, kuvvetli, elleri kınalı, gözleri üzüm üzüm bir kızdır.
7. Sınıf Dersdestek Yayıncılık Türkçe Ders Kitabı Sayfa 123 Cevabı
Söz Varlığım
Aşağıdaki tabloda verilen kelime ve kelime gruplarının anlamlarını ne kadar bildiğinizi uygun kutucukları işaretleyerek belirleyiniz.
- kağnı: İki veya dört tekerlekli, dingili tekerlekle birlikte dönen öküz arabası
- gıcırtı: Sert nesnelerin birbirine sürtünmesi sonucu çıkan sesin adı, gıcır gıcır
- yeğni: Ağır olmayan, hafif
- çarık: İşlenmemiş sığır derisinden yapılan ve deliklerine geçirilen şeritle sıkıca bağlanan ayakkabı
- yığılmak: Düşmek, yıkılmak, kendini tutamayıp çökmek
- evvel: İlk, önceki, geçmiş
- kına: Kına ağacının kurutulmuş yapraklarından elde edilen, saç ve elleri boyamakta kullanılan toz
- nam salmak: Ününü her yana yaymak
- yel: Rüzgâr
7. Sınıf Dersdestek Yayıncılık Türkçe Ders Kitabı Sayfa 124 Cevabı
Hangi Anlamı Kazanmış ?
Aşağıda dinlediğiniz şiirden dizeler verilmiştir. Altı çizili kelimelerin bu dizelerde kazandığı anlamın bulunduğu kutucuğu işaretleyiniz. Bu kelimeleri, verilen diğer anlamlarını karşılayacak şekilde birer cümlede kullanınız.
Kocabaş’ın yerine koştu kendini Elifçik. → Hayvanı çekeceği arabaya, sabana vb.ne bağlamak.
Cümlelerim:
Cümlelerim:
Dinlediğiniz şiirle ilgili iki soru hazırlayıp sınıf arkadaşlarınıza sorunuz.
1- Elif’in geceleyin kağnısıyla yolda olmasının sebebi nedir?
2- Elif, niçin Kocabaş’ın ölmesinden korkmaktadır?
Konuyu ve Ana Duyguyu Belirleyelim
“Mustafa Kemal’in Kağnısı” şiirinin konusunu ve ana duygusunu belirleyiniz.
- Konu: Milli Mücadele’de Türk kadınının fedakarlığı
- Ana Duygu: Vatan sevgisi, azim ve fedakarlık.
Sözdeki Sanat
“Toprak gülümserdi çarıklı ayaklarına / Alını yeşilini kapmıştı, geçirmişti.” “Kocabaş yığıldı çamura / Büyüdü gözleri, büyüdü yürek kadar” dizelerinde hangi söz sanatları kullanılmıştır? Açıklayınız.
Cevap: Kişileştirme, abartma
Ben Olsam
Şiirin son bölümünde Elif’in karşılaştığı sorun nedir? Elif, yaşadığı sorunu nasıl çözmüştür? Siz olsaydınız o dönemin koşullarında bu sorunu nasıl çözerdiniz?
Cevap: Kocabaş ölünce kağnı durmuştur. Elif de kağnıyı çekmek için kendini Kocabaş’ın yerine koşmuştur. O dönemin koşullarında Elif’in bulduğu çözümden daha iyi bir çözüm yoktur.
Elif Kimdir ?
Şiirde adı geçen Elif, kimleri temsil etmektedir? Kurtuluş Savaşı ve Türk halkının mücadelesi ile ilgili neler söyleyebilirsiniz? Duygu ve düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Elif, Milli Mücadele dönemindeki Türk kadınlarını temsil etmektedir. Kurtuluş Savaşı, kadın erkek, genç yaşlı tüm vatandaşlarımızın vatanımızı kurtarmak için canla başla çalıştığı, türlü fedakarlıklar yaptığı, kahramanlıklar gösterdiği şanlı bir mücadeledir.
7. Sınıf Dersdestek Yayıncılık Türkçe Ders Kitabı Sayfa 126 Cevabı
Farklı Bir Başlık
Dinlediğiniz şiire aşağıdaki gibi farklı başlıklar önerilmiştir. Sizce hangi başlık bu metne daha uygundur? İşaretleyiniz.
- Elif’in Kağnısı: (X)
- Mustafa Kemal: ()
İyi bir başlık metnin içeriğini yansıtmalı, kısa ve etkili olmalıdır. Peki, siz bu şiire nasıl bir başlık verirdiniz?
Cevap: Yığıldı Kocabaş
Karşılaştıralım
“Kurtuluş Savaşı Kahramanı Kara Fatma” videosu ile dinlediğiniz “Mustafa Kemal’in Kağnısı” şiirini şahıs kadrosu, mekân, zaman ve içerik yönünden karşılaştırınız.
Kurtuluş Savaşı Kahramanı Kara Fatma
Şahıs kadrosu: Fatma Seher Erden (Kara Fatma), Binbaşı Ahmet Bey
Mekan: Savaş cepheleri
Zaman: Milli Mücadele Dönemi
İçerik: Kara Fatma’nın Milli Mücadele dönemindeki kahramanlıkları
Mustafa Kemal’in Kağnısı
Şahıs kadrosu: Elif
Mekan: Cephe’ye giden yol
Zaman: Milli Mücadele Dönemi
İçerik: Elif’in cepheye cephane taşırken yaptığı fedakarlık
O Günü Anmak
Aşağıda “18 Mart Çanakkale Zaferi ve Çanakkale Şehitlerini Anma Günü” ile ilgili bir görsel verilmiştir. Zaferlerle sonuçlanan bu mücadeleyi günümüzde bu şekilde yaşatmak sizlere neler hissettiriyor? Görseli inceleyerek duygu ve düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
Duygu ve düşüncelerinize göre bu etkinliği siz yapabilirsiniz.
7. Sınıf Dersdestek Yayıncılık Türkçe Ders Kitabı Sayfa 127 Cevabı
Fedakârlık Deyince
Aşağıda verilen metni okuyunuz. Çanakkale Savaşı’nda Türk kadınının gösterdiği fedakârlıkla ilgili duygu ve düşüncelerinizi yazınız.
Cevap: Çanakkale Savaşında Türk kadını, büyük fedakarlıklar göstermiştir. Sadece ger hizmette değil, cephede bizzat savaşmışlar ve bu zaferin mimarlarından olmuşlardır. Bu nedenle bizlerde onları örnek almalı, vatanımıza sahip çıkmalı, yeri geldiğinde kadın erkek demeden cepheye koşmayı bir borç bilmeliyiz.
Ben Yardım Etsem !
Siz de Elif gibi cepheye yardım götüren bir vatandaş olsaydınız hangi ulaşım aracını kullanırdınız? Cepheye götürdüğünüz malzeme ne olurdu?
Cevap: Ben de onun gibi kağnı kullanırdım. Kağnıyla, yiyecek, mermi, kıyafet taşır ve vatanımın kurtuluş mücadelesine yardımcı olurdum.
Yazma Sırası Bizde
Aşağıdaki yönergeleri takip ederek sınıfça bir şiir oluşturunuz. Şiirlerinizi sınıf panosunda sergileyiniz.
- 1. Sınıf mevcudunuza göre gruplar oluşturalım.
- 2. Gruplarca “Vatan sevgisi, kahramanlık, fedakârlık, cesaret, Millî Mücadele ve kadın” konularından birim seçelim.
- 3. Grupça seçtiğimiz konuya uygun dörtlükler yazalım.
- 4. Şiirimizde kafiyelerden ve söz sanatlarından faydalanmayı unutmayalım.
- 5. Yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanalım.
- 6. Yazdığımız şiire bir başlık belirleyelim. Belirlediğimiz başlığın içeriği yansıtmasına özen gösterelim.
- 7. Şiirimizi herkesle paydadan önce gözden geçirip düzenlemeyi unutmayalım!
- 8. Şiirimizi okul veya sınıf panosunda sergileyim.