BAYRAK
7. Sınıf Dersdestek Yayıncılık Türkçe Ders Kitabı Sayfa 93 Cevabı
Metne Hazırlanalım
Bayrağı olmayan bir devlet olabilir mi?
Cevap: Bir ulusun birliğini simgeleyen, belli bir topluluğun ya da bir kuruluşun simgesi olarak kullanılan, renk ve biçimi özel olarak tasarlanmış, çoğunlukla dikdörtgen biçiminde olan ve genellikle bir göndere çekilen, bir yere asılan kumaş. Bayrak olmadan devlet olmaz. Çünkü bayrak, devletin ve bağımsızlığının en önemli sembolüdür.
Bayrağımızın renginin ve üzerindeki ay yıldızın anlamı nedir? Bu konuda neler biliyorsunuz?
Cevap: Türk bayrağının üzerinde bulunan ay ve yıldızın anlamları konusunda bir çok tabir vardır. Örneğin;Türk bayrağının üzerinde bulunan ay “İslam dini”ni, yıldız ise “Türklüğü” ifade etmektedir ve Türk bayrağının al rengi ise savaşlar sırasında şehit olan askerlerimizin kanından gelmektedir.
Yıldız sembolü genellikle tüm Müslüman ülkelerin bayraklarında kullanılan bir simgedir. Bu yıldız sembolünün manası; adalet, eşitlik, şans, isim yapma gibi anlamlara gelmektedir.
Kısa ve öz olarak Türk bayrağı; “Türk milletinin talihi bir yıldız gibi parlayacaktır; bu yıldız hiç bir zaman yok olmayacaktır.” anlamını da vermektedir.
Konuşalım
Kendinizi aşağıda belirtilen bayrakların yerine koyunuz. Ne düşünürdünüz, ne hissederdiniz? Duygu ve düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı töreninde bir çocuğun elindeki bayrak olsam: Neşe içinde geleceğim olan çocuklarla mutlu olarak dalgalanırım.
Çanakkale Savaşı’nda bir askerin tut tuğu bayrak olsam: Gurur ve şerefle dalgalanırım özgürce semalarda
Türkiye-İngiltere milli maçında taraftarın elindeki bayrak olsam: Tribündeki taraftarlar tek bir yürek olurum.
15 Temmuz Millî İrade Zaferi’ni kutlayan halkın elindeki bayrak olsam: Vatanı alçaklara bırakmayanlara saygı ile selam veririm.
Okuyalım
“Bayrak” adlı şiiri öğretmeninizin örnek okuyuşuna dikkat ederek takip ediniz. Daha sonra şiiri söz korusu yöntemiyle noktalama işaretlerine dikkat ederek okuyunuz.
7. Sınıf Dersdestek Yayıncılık Türkçe Ders Kitabı Sayfa 95 Cevabı
Söz Varlığım
“Bayrak” şiirinde geçen “destan” kelimesinin anlamını TDK Türkçe Sözlük’ten bulunuz.
Sözlük anlamı: tarih öncesinin tanrıları, tanrıçaları, yarı tanrıları ve yiğitleriyle ilgili olağanüstü olayları öyküleyici bir yöntemle ve koşuk olarak anlatan en eski bir yazınsal tür.
Okuduğunuz şiirde geçen, aşağıda harfleri gizlenmiş kelimeleri anlamlarından ve verilen ipuçlarından yararlanarak kutucuklara yazınız.
Parlak kırmızımsı renk:
K (I) (Z) (I) L
Acı, üzüntü, dert.
(K) E (D) E (R)
Biraz zayıflamış, güçsüzleşmiş.
S (Ü) Z (G) (Ü) N
Başkasının birine gösterdiği saygının dayandığı kişisel değer, onur.
(Ş) (E) R (E) F
Anlayalım – Cevaplayalım
Aşağıda verilen soruları “Bayrak” metnine göre cevaplayınız.
1. Şair sizce bu şiiri hangi duygular içerisinde yazmıştır?
Cevap: Vatan aşkı, vatan ve bayrak sevgisi ile yazmıştır.
2. Şair “Yurda ay yıldızının ışığı yeter.” dizesinde ne anlatmak istemiştir?
Cevap: Bu ülkenin ayakta kalması için bayrağın şerefle dalgalanmasının yeteceğinden bahseder.
3. Şair şiirin hangi dizelerinde bağımsızlık kavramını vurgulamaktadır?
- Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü
- Yurda ayyıldızının ışığı yeter
- Barışın güvercini, savaşın kartalı.
- Tarihim, şerefim, şiirim, her şeyim,
4. Bayrak niçin bir ülkenin bağımsızlığını temsil eder? Bağımsızlığı temsil eden başka hangi semboller vardır?
Cevap: Çünkü bayrak bağımsızlık sembolüdür. Bir devlet marşına ve bayrağına bu bayrağın değerine göre dünyada kabul ve saygı görür.
5. “Savaş bizi karlı dağlara götürdüğü gün / Kızıllığında ısındık.” dizelerinde bayrak neye benzetilmektedir?
Cevap: Güneşe ve ateşe benzetilmektedir.
Çıkarım Yapalım
“Bayrak” şiirinde abartma içeren ifadelere örnek veriniz.
Cevap: Savaş bizi karlı dağlara götürdüğü gün,
Kızıllığında ısındık.
Sabah olmasın, günler doğmasın ne çıkar?
Yurda ayyıldızının ışığı yeter
Sana benim gözümle bakmayanın,
Mezarını kazacağım.
Seni selâmlamadan uçan kuşun,
Yuvasını bozacağım.
Konusunu ve Ana Duygusunu Belirleyelim
“Bayrak” şiirinin konusunu ve ana duygusunu belirleyiniz.
- Şiirin konusu: Bayrak
- Şiirin ana duygusu: Bayrak sevgisi
7. Sınıf Dersdestek Yayıncılık Türkçe Ders Kitabı Sayfa 96 Cevabı
Şiiri Açıklayalım
Aşağıdaki kelime gruplarıyla anlatılmak istenenleri metnin içeriğine de atıf yaparak açıklayınız.
1. BÖLÜM
- Beyaz ve kızıl süs: Bayrağın rengi
- Son örtü: Şehitlerin gömülürken tabutun sarıldığı örtü
- Açıklama: Benzetme yapılmıştır
2. BÖLÜM
- Sana benim gözümle bakmayanın: Saygı duymayan düşmanca uçan
- Seni selamlamadan uçan kuşun: Hak ettiğin değeri vermeyenin
- Açıklama: Karşısında şairi bulacağı.
3. BÖLÜM
- Gölgende bana da, bana da yer ver: Beni de kanatlarının altına al
- Açıklama: Ben de senin bir ferdin olayım
4. BÖLÜM
- Karlı dağlar: Yüceler, vatanın her yeri
- Kızıllığında ısındık: Sen güneş ve ateş gibi bizi ısıttın
- Gölgene sığındık: Bizi korudun
- Açıklama: Seninle var oluruz
5. BÖLÜM
- Süzgün rüzgârlar: Dalgalanmanı sağlayan rüzgarlar
- Yüksek yerlerde açan çiçek: Dağ çiçekleri
- Açıklama: Her şey senin içindir
6. BÖLÜM
- Tercihim, şerefim, şiirim, her şeyim: Var olma sebebimizsin
- Açıklama: Sen yoksan biz de yokuz demektir.
7. Sınıf Dersdestek Yayıncılık Türkçe Ders Kitabı Sayfa 97 Cevabı
Karşılaştıralım – Yorumlayalım
İstiklâl Marşı” ve “Bayrak” şiirine ait verilen bölümlerdeki bakış açısını ve mesajları karşılaştırarak yorumlayınız.
İSTİKLÂL MARŞI
Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!
Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl.
Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl;
Hakkıdır hür yaşamış bayrağımın hürriyyet;
Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklâl!
Cevap: İstiklalin ve hürriyetin sembollerinden biri de bayraktır. Şair bu dizelerde bayrağa olan saygısını ve sevgisini dizelerinde vermektedir. Ona göre bayrağın dalgalanması bizim de huzurumuzu simgeler.
BAYRAK
Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü;
Kız kardeşimin gelinliği, şehidimin son örtüsü;
Işık ışık, dalga dalga bayrağım;
Senin destanını okudum, senin destanını yazacağım.
Cevap: Şair bu dizelerle bayrağa atf ettiği değeri anlatmaktadır. Bayrağın kendisi için her şey olduğunu bazen düğün bazen de savaş bazen savunma bazen de vatan için ölme demek olduğunu belirtmiştir.
Düşünelim – Söyleyelim
Bayrağın millî kültürde temsil ettiği kavramlar nelerdir? Aşağıdaki noktalı yere yazınız.
Cevap: Bayrak bağımsızlık simgesidir. Bayrağın temsil ettiği değerler de bulunmaktadır. Bir millet için devlet olmak siyaset sahnesinde var olmak demektir. Bunun için de bağımsızlık simgesi olarak bayraklar da kullanılır. Bayrağın temsil ettiği milli kültür değerleri bağımsızlık, istikbal, istiklal, kurtuluş, vatan, millet, devlet, din, kültür gibi kavramlardır.
Bayrağa saygı göstermek amacıyla yapılan davranışlar nelerdir? Aşağıdaki noktalı yere yazınız.
Cevap: Bayrak saygı duyulması gereken bir simgedir. Bayrağa saygı göstermek amacıyla yapılan hareketler bulunmaktadır. Bayrağa saygı göstermek, kültürümüzde de yeri ve değeri olan bir davranıştır. Bayrağa saygı, vatana, millete, devlete ve dine olan saygıdır. Bayrağa saygı duymak amacıyla yapılan davranışlar, öpmek, alna götürmek, yerden kaldırmak, temiz tutmak, yukarıda taşımak gibi davranışlardır.
Okuyalım – Yorumlayalım
Aşağıda Mustafa Kemal Atatürk’e ait bir anekdot verilmiştir. Bu anekdottan hareketle bayrağın bir ulus için anlamını ve önemini yorumlayınız.
Cevap: Her ülkenin kendi geçmişini özetleyen, o toplumun tarihinde büyük yer tutan bir hikâyeden ilham alan bir bayrağı bulunmaktadır. Bayraklar ulusların bağımsızlık sembolleridir. Bir ülke kendi kendini yönetebildiğinde ve başkaları tarafından iç e dış işlerine müdahale edilmediğinde bağımsızdır ve bu süre içerisinde o ülkenin bayrağı gökyüzünde dalgalanmaya devam edecektir.Türk bayrağı rengini, bu vatan için canlarını seve seve feda etmiş olan atalarımızın kanlarından almaktadır. Çanakkale Savaşında şehitlerimizin kanları sebebi le kırmızıya dönmüş olan denizin üzerine ay ışığı ve yıldızın gölgesi vurmuş bu sebeple bayrağımız kırmızı beyaz rengini bu olaydan almıştır. Bayrağa yapılan saygısızlık atalarımıza ve bu milletin tarihine yapılmış olan saygısızlıktır.
Söz Sanatlarını Bulalım
“Bayrak” adlı şiirden verilen aşağıdaki bölümlerde hangi söz sanatları bulunmaktadır? Eşleştiriniz.
a. Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü;
Kız kardeşimin gelinliği, şehidimin son örtüsü;
b. Senin altında doğdum,
Senin altında öleceğim.
c. Yeryüzünde yer beğen (0 Nereye dikilmek istersen, Söyle, seni oraya dikeyim!
- Kişileştirme: ( c)
- Karşıtlık: (b)
- Benzetme: (a)
7. Sınıf Dersdestek Yayıncılık Türkçe Ders Kitabı Sayfa 99 Cevabı
Hikâye Tamamlayalım
Aşağıda serim ve düğüm bölümlerinden oluşan, sonuç bölümünü sizin tamamlayacağınız bir hikâye verilmiştir. Yazmaya başlamadan önce hikâyeyi hangi ana fikir bağlamında sonlandıracağınızı planlayınız.
Cevap: Ardından Hatice Nine’ye söz verdim. Biz var oldukça hiç kimse seni yabancı bir bayrağın olduğu topraklara gömemeyecek dedim. Çok mutlu oldu. Gözümdeki kıvılcımı gördü. Bana inandı. Bayrağımız için öleceğimizi gördü. Düşman artık bizden korksundu. Hatice Nine ve nice diğer insanımız için bayrak dalgalanacak ve marşımız dillerden artık düşmeyecekti.
- Ana Fikir Cümlem: Bayrak bazen insanların var olma nedenidir.