Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere tabloda verilen sözcüklerden uygun olanı yazınız.
1 Nanoteknoloji günümüzde yanmayan, buruşmayan, ıslanmayan kumaşların üretilmesinde kullanılan teknolojidir.
2. Bir buluşun veya uygulama alanında kullanma hakkının bir kimseye ait olduğunu gösteren belgeye patent denir.
3. Yeryüzünü fiziki, ekonomik, beşerî, siyasal yönlerden inceleyen bilime coğrafya denir.
4. Bilimsel araştırmalarda kullanılan kaynaklar kaynakça belirtilmelidir.
5. Erzurum’da inşa edilen Doğu Anadolu Gözlemevi projesi astronomi alanında faaliyet gösterecektir.
6. Geçmiş toplumlara ait buluntuların ortaya çıkarılmasında arkeoloji bilimi önemlidir.
7. Bilimsel araştırmaların son aşamasında rapor yazılmaktadır.
Aşağıda numaralar ile verilen ifadeleri, harf ile verilen ifadelerle eşleştiriniz.
8. Problemin çözümüne yönelik doğruluğu kanıtlanmamış düşünceler (d)
9. Toplumun işleyiş ve gelişimini inceleyen bilim dalı, toplum bilimi (e)
10. Bilimsel araştırmanın ilk basamağı (a)
11. Güvenlik etiketi (ç)
12. Yarı iletken maddelerle tasarlanmış ince, elektronik devre (c)
a) konuyu belirleme
b) telif hakkı
c) çip
ç) bandrol
d) varsayım
e) sosyoloji
Aşağıdaki soruların cevabını ilgili alana yazınız.
13. Aşağıdaki boşluğa seçeceğiniz bilimsel ve teknolojik bir gelişmeyi yazarak bu gelişmenin insan hayatına olumlu ve olumsuz etkilerini belirtiniz.
Bilimsel ve teknolojik gelişme: Robotların fabrikalarda çalışması
A) Olumlu yönleri: Üretim artacak, insanlara çok zaman kalacak, eşyalar ucuzlayacak
B) Olumsuz yönleri: işsizlik artacak, robotlar yüzünden enerji açığı ortaya çıkacak
14. Nanoteknoloji nedir? Kullanıldığı alanlara örnekler veriniz.
Cevap: Nanoteknoloji; atomların ve moleküllerin en küçük birimlerini ifade etmek ve maddeyi atomik boyutu ile kontrol etmek amacı ile kullanılmaktadır. Nanoteknolojinin alanı oldukça geniştir ve genişlemektedir. Günümüzde fizik, kimya, biyoloji, bilgisayar, malzeme bilimi, elektronik gibi alanlarda kullanımının yanında, tıp alanında da oldukça çarpıcı gelişmelere imkan sağlamaya başlamıştır. Gelişmekte olan bir teknolojidir, kısıtlı sayıda uygulamaları olsa da gelecek adına çok daha geniş yelpazelere yayılacağı ortadadır .
15. Korsan ürünlerin topluma ve devlete olan zararlarını yazınız.
Korsan satışlardan vergi alınamadığından devletin trilyonlarca lira vergi kaybı olmaktadır.
Korsan satışlarla elde edilen yüksek miktardaki para, organize suç örgütlerine gitmekte ve yasa dışı işlerin finansmanında kullanılmaktadır.
Eser sahipleri, yaratıcı emeklerinin karşılığını alamadığı için “yaratıcılık” engellenmektedir.
Müzik, sinema, ilim/edebiyat sektörleri ülkemizin gerek ekonomisi ve gerekse kültür hayatı için vazgeçilmezdir. Bunların uluslararası alanda rekabet şansını, gelişimini, bu sektörlerde nitelikli eserler üretilmesini engellemekte ve imkânsız hâle getirmektedir.
Bilgi toplumunun en önemli itici güçlerinden olan yazılım sektörü gelişememektedir
Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları okuyunuz ve doğru seçeneği işaretleyiniz.
16. I. Konu ile ilgili kaynaklardan elde edilen bilgilerin sınıflandırılması
II. Konuya ilişkin varsayımların oluşturulması
III. Konu ile ilgili hazırlanan metinlerin rapor hâline getirilmesi
IV. Konunun belirlenmesi
V. Konu ile ilgili yararlanılabilecek kaynakların belirlenmesi
Yukarıda verilen bilimsel araştırma basamakları hangi seçenekte doğru olarak sıralanmıştır?
A) ı-m-v-n-ıv b) m-n-ı-ıv-v C) ıv-n-v-m-ı d) ıv-n-v-ı-m
Cevap: D
17. Bilimsel araştırmalarda kaynakçanın belirtilmesi neden önemlidir?
A) Yazarın kitaplarının satışında B) Çalışmamızın beğenilmesinde
C) Yazarın emeğine saygı duyulmasında D) Kitap satışında
Cevap: C
18. Pelinay’ın sorusuna Özge, aşağıdakilerden hangisini söylerse yanlış cevap vermiş olur?
A) Korsan yayınlara karşı etkin bir yasa yapılması
B) Korsan yayınlardan daha çok vergi alınması
C) Korsan yayınlara karşı tüketicinin bilinçlendirilmesi
D) Korsan yayınların toplanıp imha edilmesi
Cevap: B
19. Göbeklitepe, Şanlıurfa’nın 18 kilometre kuzeydoğusundaki Örencik köyü yakınlarında yer almaktadır. İnşası MÖ 10.000 yılına uzanan Göbeklitepe, tarihte bilinen en eski ibadet merkezidir. Bölgede yapılan araştırma kazıları sonucunda taş aletler, heykeller ve bitki kalıntıları bulunmuştur.
Metinde anlatılan Göbeklitepe hangi sosyal bilim dalı sayesinde aydınlatılmaktadır?
A) Arkeoloji B) Coğrafya C) Hukuk D) Sosyoloji
Cevap: A
20. Savunma sanayinde millî üretim ile SOM Füzesi, Kanatlı Güdüm Kiti, Hassas Güdüm Kitleri gibi önemli projeler hayata geçirilmiştir. TÜBİTAK öncülüğünde Türkiye’nin ilk büyük ölçekli seri üretim kapasitesine sahip silisyum temelli çip fabrikasını kurmak için çalışmalara başlanmıştır. Türkiye’nin daha önceki haberleşme uydularından farklı olarak geliştirilen TÜRKSAT 6A’nın millî imkânlarla fırlatılması planlanmaktadır.
Yukarıda verilen bilgilerden yola çıkarak Türkiye’de bilim ve teknolojiye yönelik yaşanan gelişmeler hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Millî elektronik sanayisi yeni teknolojik ürünlerin oluşmasına fırsat vermektedir.
B) Savunma sanayisiyle elde edilen teknolojik silahlar millî güvenliğimizi arttırmaktadır.
C) Türkiye’de bilim ve teknolojik gelişmeler yabancı kaynaklarla sağlanmaktadır.
D) Ülkemizde iletişim alanında yapılan çalışmalar millî imkânlarla yürütülmektedir.
Cevap: C
21. I. Üreticiliği ve yeniliği teşvik etmek
II. Marka, tasarım ve mülkiyet haklarının etkin korunmasını sağlamak
III. Düşünce özgürlüğünü yasal güvence altına almak
Yukarıdakilerden hangileri Türk Patent ve Marka Kurumunun kuruluş amaçları arasında yer alır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III D) I, II ve III
Cevap: D