A. Doğru-Yanlış Soruları ve Yanıtlar
-
(Y) Oğuz Kağan Destanı Göktürklere ait destanlardan biridir.
Doğrusu: Oğuz Kağan Destanı, Hunlara aittir. -
(Y) İlk Türk devletlerinde yazılı olan ve “kut” adı verilen hukuk kuralları uygulanırdı.
Doğrusu: İlk Türk devletlerinde yazılı olmayan “töre” kuralları uygulanırdı. -
(Y) Orhun Kitabeleri Uygur Devleti ile ilgili önemli bilgiler içerir.
Doğrusu: Orhun Kitabeleri, II. Göktürk Kağanlığı hakkında bilgiler içerir. -
(D) İslamiyet’ten önce Araplar çoğunlukla putlara tapıyorlardı.
-
(D) Abbasi Devleti Dönemi’nde Beytülhikme adlı bir akademi kuruldu.
-
(Y) Türkler, Emevi Devleti Dönemi’nde büyük gruplar hâlinde İslamiyet’i kabul etmeye başladılar.
Doğrusu: Türkler, Abbasi Dönemi'nde İslamiyet’i kabul ettiler. -
(D) Türk devletleri, İpek Yolu üzerinde tüccarların konaklaması için kervansaraylar yaptı.
-
(D) Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, Mengücekler Dönemi'ne aittir.
-
(Y) Baharat Yolu, Çin’den başlayıp Avrupa’ya uzanan bir ticaret yoludur.
Doğrusu: Baharat Yolu, Hindistan’dan başlayıp Avrupa’ya uzanır. -
(D) Karamanoğulları, Türkiye Selçuklu Devleti’nin zayıflamasıyla kurulan beyliklerden biridir.
B. Boşluk Doldurma Cevapları
- Mete Han, oluşturduğu onlu sistem ile ordu düzeninin temellerini atmıştır.
- Orta Asya’da Türkler, yayla ve kışlaklar arasında konargöçer yaşam sürdürmüşlerdir.
- Türklerin başlıca bayramlarından Nevruz, 21 Mart’ta kutlanır.
- Arap kabileleri arasındaki kan davaları, İslamiyet ile sona ermiştir.
- Filistin, Irak, İran ve Mısır, Hz. Ömer döneminde fethedilmiştir.
- İslamiyet’in kabulünden sonra Türk hükümdarları sultan unvanını kullanmaya başlamıştır.
- Vezir Nizamü’l-Mülk, Siyasetname adlı eseri yazmıştır.
- Bizans, Miryokefalon Savaşı ile Anadolu’da tamamen savunmaya çekilmiştir.
- Türkler, Anadolu’da cami, medrese, han ve köprü gibi eserler inşa ettiler.
- İpek Yolu’nun kontrolü için I. Göktürk Devleti, Sasani Devleti ile ittifak yapmıştır.
C. I. ve II. Grup Eşleştirme
- c) Büyük Selçuklu Devleti → Anadolu’nun Türk yurdu olmasını sağladı.
- d) Asya Hun Devleti → Orta Asya’da Türk boylarını ilk defa birleştirdi.
- g) Gazneli Devleti → Hindistan’da İslamiyet’in yayılmasını sağladı.
- a) Karahanlı Devleti → Orta Asya’da İslamiyet’i kabul eden ilk Türk devleti oldu.
- ç) II. Göktürk Devleti → Orhun Kitabeleri’ni meydana getirdi.
- e) Uygur Devleti → Kâğıt, matbaa gibi gelişmeleri kullanan ilk Türk devleti oldu.
- b) Türkiye Selçuklu Devleti → Anadolu’nun önemli bir ticaret güzergâhı olmasını sağladı.
Ç. Çoktan Seçmeli Soruların Cevapları
- Cevap: D) IV
- Cevap: A) Emevilerin Arap milliyetçiliği politikası izlemesi
- Cevap: C) Eski Türk devletlerinin bazı siyasi özellikleri devam etmektedir.
- Cevap: D) IV-Siyasi
- Cevap: B) Uygur kumaşlarından etkilenen Çinli kadınlar Uygur modasını benimsemiştir.
- Cevap: C) Saraylar, tapınaklar ve evler yapmaları
- Cevap: B) I ve II
- Cevap: D) Bizans İmparatorluğu’na son verilmesi
- Cevap: A) Ekonomik
- Cevap: C) Ülkeler arasında ticaretin zayıflamasına yol açtı.
- Cevap: D) Aydınoğlu İsa Bey Camii – Askerî
D. Kısa Yanıtlar
-
İlk Türk devletlerinin siyasi, ekonomik ve kültürel özellikleri nelerdir?
Konargöçer yaşam tarzı benimsenmiş, hayvancılık ve ticaretle uğraşılmıştır. Töre ile yönetim sağlanmış, kut inancı yaygındı. -
İslamiyet’in beraberinde getirdiği değişimler nelerdir?
Cami, medrese gibi yapılar inşa edilmiştir. Şeriat kuralları benimsenmiştir. -
İslamiyet’i kabul ettikten sonra Türkler hangi alanlarda değişim yaşamıştır?
Mimari ve sosyal alanlarda değişimler olmuştur. Kağan yerine sultan unvanı kullanılmıştır. -
Anadolu’nun yurt edinilmesinde hangi faaliyetler önemlidir?
Hayvancılık ve tarım faaliyetleri önemlidir. Geniş otlaklar hayvancılığı kolaylaştırmıştır. -
Tarihî ticaret yollarının teknik gelişmelere etkisi nedir?
Kağıt, pusula, matbaa gibi buluşlar ticaret yollarıyla yayılmıştır.
E. Bulmaca Cevapları
- (TEOMAN): Asya Hun Devleti’nin bilinen ilk hükümdarı.
- (KURULTAY): İlk Türk devletlerinde devlet işlerinin görüşüldüğü meclis.
- (KURGAN): Türklerin ölülerini eşyalarıyla defnettikleri mezar.
- (HİCRET): Müslümanların Mekke’den Medine’ye göçü.
- (TALAS): Türklerin Çin’e karşı Arapların yanında yer aldığı savaş.
- (DİVAN): Türk-İslam devletlerinde devlet işlerinin görüşüldüğü meclis.
- (MALAZGİRT): Anadolu’nun kapılarını Türklere açan savaş.
- (ÇİNİCİLİK): Türk-İslam devletlerinde yaygın olarak yapılan bir sanat.
- (ÇİN): İpek Yolu’nun Asya’nın doğusundaki ilk durağı olan ülke.