6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 139 Cevabı
Sıcak su ile dolu kap içerisinde bekletilen metal kaşık, aynı büyüklükteki tahta kaşığa göre neden daha çok sıcaktır?
Cevabı: Sıcak su ile dolu kap içine konulan metal kaşık ısınır. Çünkü, metal kaşık ısıyı iletebilen bir yapıya sahiptir. Tahta kaşık ise ısı yalıtkanı olmadığı için metale göre az ısınır.
Metal kaşık ve tahta kaşığın farklı sıcaklıkta olması maddelerin hangi özelliğine bağlıdır?
Cevabı: Bu durum, maddelerin ısı yalıtkanı ve ısı iletkeni olmalarıyla ilgilidir. Bazı maddeler yapısı ve özellikleri itibariyle ısıyı iletebilmektedir. Bazı maddeler ise ısıyı iletememektedir. Isıyı ileten maddelere iletken, iletmeyen maddelere ise yalıtkan adı verilir.
Yandaki karikatürde tavının sapı aşçının elini neden yakmıştır ?
Cevabı: Çünkü tavanın sapı çok ısınmıştır ve bu ısı dokunduğumuzda elimize geçer. Bu da elimizin yanmasına neden olur.
Aşçının elinin yanmaması için öneriniz ne olur ?
Cevabı: Ya bir yanmaz eldiven kullanmalı ya da sapın soğumasını beklemelidir.
Maddeleri Isı İletkenliklerine Göre Sınıflandıralım
Maddenin tanecikli yapıda olduğunu önceki konularımızda öğrenmiştiniz. Aşağıdaki şekillerde katı, sıvı ve gaz hâldeki maddelere ait tanecik modelleri yer almaktadır. Bu maddelerin ısı aldığında taneciklerinin hareketlerinin nasıl değişeceğini ve ısıyı nasıl ileteceklerini tahmin ediniz. Tahminlerinizi şekillerin altındaki noktalı yerlere yazınız.
6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 140 Cevabı
Yandaki görselde evi kaplamak için kullanılan malzemeler hangi tür maddelerden üretilmiş olabilir?
Cevabı: Yanmaz maddeden ve sıcak ile soğuğu geçirmeyecek şekilde dizayn edilmiş ürünlerden mesela kiremit gibi yapılmış olabilir.
Yanmakta olan kibriti tutan elin yanmamasına rağmen aynı büyüklükte olduğu hâlde ucu ısıtılan çivinin eli yakmasını nasıl açıklayabilirsiniz?
Cevabı: Isıyı geçirme ve iletme özelliği ile ilgilidir. Demir iletken maddedir çünkü.
1. Hangi kaşık daha sıcaktı?
Cevabı: Elbette hemen ısınan ve ısıyı her tarafına yayan böylece dokunduğumuzda elimizi yakabilecek olan demir kaşık daha sıcaktır.
2. Hangi kaşığın sıcaklığı diğerlerine göre daha azdı?
Cevabı: Isıyı iletmeyen tahta kaşık.
6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 141 Cevabı
Isı iletkeni ve yalıtkanı olan maddelerin günlük yaşantımızda nerelerde kullanıldığını İnternet, ansiklopedi vb. kaynaklardan araştırınız. Araştırmanızın sonuçlarını kısa bir metin hâline getirerek sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevabı: İletken maddeler nerelerde kullanılır?
*Yalıtkan maddeler nerelerde kullanılır?
6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 142 Cevabı
1. Aşağıda verilen eşyaların oklar ile belirtilen bölümlerinin ısı iletkenliklerini yazınız.
2. Sıcak bir yaz gününde aynı ortamdaki çelikten ve tahtadan yapılmış korkulukları ayrı ayrı tutan Doruk için aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
a. Hangisini daha sıcak hissetmiştir?
Cevabı: Çelikten yapılmış korkuluğu. Çünkü ısıyı iletir.
b.Hangi madde ısıyı daha yavaş iletmiştir?
Cevabı: Tahta olan.
c.Hangi korkuluğun ısı iletkenliği daha iyidir?
Cevabı: Çelik korkuluğun.
3. Aşağıda günlük yaşantınızda kullandığınız bazı eşyalar verilmiştir. Bu eşyaların yapısında bulunan malzemelerin kullanım amacını iletken ya da yalıtkan olma durumuna göre açıklayınız.
- Köpük saklama kabı: Isıyı iletmez
- Kalorifer peteği: Isıyı çok iyi iletir.
- Termos: Isıyı iletmez.
- Tava: Isıyı iyi iletir.
6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 143 Cevabı
Isı Yalıtımı Nedir?
Binaların içerisindeki ısıyı korumak için yapılan işlemlere ne ad verilir?
Cevabı: Binaların içerisindeki ısıyı korumak için “ısı yalıtımı” işlemi yapılır. Sürekli artan enerji faturaları ısınma için ayrılan bütçeleri de arttırmaktadır. Tüketilen toplam enerjinin 1/3 kadar oranının konutlar için sarf edildiği düşünüldüğünde ısı yalıtımı artık bir ihtiyaç durumuna gelmiş bulunmaktadır. Enerji tasarrufunun yanında ısı yalıtımı, konutların ömrünü uzatmak, değerini arttırmak, arzu edilen konfor şartlarını sağlamak, sağlıklı bir yaşam sürmek, çevre kirliliğini azaltmak ve sağlıklı bir çevre oluşturmak için hayata geçirilmesi gereken bir uygulamadır.
Yaz aylarında serinlemek amacı ile, otomobillerin klimaları açıldığında camların kapatılması ile ne amaçlanmaktadır?
Cevabı: Yaz aylarında sıcaklardan bunalan sürücü ve araç içerisindeki yolcular serinlemek amacıyla klimaları açarlar. Klimaları açtıktan sonra da pencereleri kapatırlar. Camların kapatılmasıyla, araç içerisindeki soğuk havanın araç dışına çıkmaması ve bu sayede araç içerisindeki soğukluğun korunması amaçlanmaktadır.
Aşağıdaki fotoğrafları inceleyiniz. Sizce hangi fotoğraftaki konutu ısıtmak için daha az enerji harcanır? Neden?
Cevabı: 2. fotoda yalıtım malzemesi daha fazla olan evi ısıtmak için daha az enerji kullanılır.
Binalarda nelerin ısı kayıplarına neden olduğunu İnternet, ansiklopedi vb. kaynaklardan araştırınız. Araştırmanızın sonuçlarıyla hazırlayacağınız slayt gösterisini arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevabı: Binalarda ısı kayıpları yapının mimari özelliklerine göre değişiklik gösterir, genel olarak çok katlı binalarda, toplam ısının %40’ı dış duvarlardan, %30’u pencerelerden, %7’si çatılardan, %6’sı bodrum döşemesinden, %17’si de hava kaçaklarından oluşur. Tek katlı binalarda ısı kayıpları dış duvardan %25, çatıdan %22, pencerelerden %20, bodrumdan %20, hava kaçaklarından da %13 olarak tespit edilmiştir.
6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 144 Cevabı
Isı Yalıtım Malzemesi Üretelim
Isı yalıtım malzemeleri ısı alışverişini engellediği için binalarımızın ısısı kış aylarında ve yaz aylarında nasıl olur?
Cevabı: Evlerimiz kışın sıcak yazın ise serin kalırlar.
Kullanacağımız yalıtım malzemelerinin tablodaki özelliklerini bilmemizin bize ne gibi faydası olabilir?
Cevabı: Böylece evlerimizdeki ısı kayıplarını önleyecek tedbirleri önceden almamız kolaylaşmaktadır.
6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 145 Cevabı
1. Hangi beherglasta bulunan su daha sıcaktır?
Cevabı: İçinde yün olan beherglas daha sıcaktır çünkü ısıyı korur.
2. Yaptığınız bu yalıtım malzemesini nerelerde kullanabilirsiniz?
Cevabı: Evlerde okullarda kullanılabilir.
6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 146 Cevabı
Binalarda ısı yalıtımının sağladığı yararları İnternet, ansiklopedi vb. kaynaklardan araştırınız. Araştırmanızın sonuçlarını ekonomiye katkıları ve kaynakların etkili kullanımı bakımından arkadaşlarınızla tartışınız. Tartışma sonunda ulaştığınız sonuçları defterinize not ediniz.
Cevabı: İyi yalıtılmış bir binada ısınma için tüketilen yakıt miktarı azalır. Böylece hem aile hem de ülke ekonomisine katkı sağlanır.
• Daha az yakıt kullanılacağından yanma sonucunda oluşacak zararlı gaz miktarı da daha az olacaktır. Böylece hava kirliliği azalacaktır.
• Isı yalıtımı sayesinde yazın serin, kışın ise sıcak bir ortam elde edilir.
• Isı yalıtımlı duvarların iç yüzeylerinde terleme sonucu küflenme, siyah lekelenmeler veya boya kabarmaları oluşmaz.
• Binaların ömrü uzar.
6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 147 Cevabı
1. İstediğiniz şekil ve büyüklükte bir ev maketi hazırlayınız. Hazırladığınız ev maketine ısı yatılımı yapınız. Bu maket üzerinde oklarla gösterilen kısımlarda numaralandırılmış yalıtım malzemelerinden hangisini kullanacağınızı belirtiniz.
Evin belirtilen bölümlerinde kullandığınız ısı yalıtım malzemelerini seçerken hangi özelliklere dikkat ettiniz. Kısaca yazınız.
Cevabı: Özellikle ısı yalıtma amacıma uygun olmasına dikkat ettim. Mesela evin zemininde tahta kullanmam bundandı
2. Günlük yaşantınızda ısı yalıtımının yapıldığı yerlere örnekler veriniz. Bu yerlerde yalıtımın hangi amaçla yapıldığını kısaca yazınız.
Cevabı: Evler, okullar, hava alanları, devlet daireleri, uçaklar, sinema salonları. Amaç ısının dengede kalması ve insan sağlığını tehlikeye sokmamasıdır.