5. Ünite Ölçme - Değerlendirme
A. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru sözcüğü yazınız.
1. Hz. Sümeyye ve kocası Ammar İslam’ın ilk şehitlerinden kabul edilir.
2. Peygamber Efendimiz, ahlakı ve kişiliğinden dolayı Mus’ab b. Umeyr’e Mus’abü’l-hayr lakabını vermiştir.
3. “Ashabım hakkında Allah’tan korkunuz! Onların aleyhinde konuşmayınız! Benden sonra onları hedef alıp düşmanlık etmeyiniz! Kim onları severse bana olan sevgisinden dolayı sever” (Tirmizî, Menâkıb, 56.)
B. Aşağıda açık uçlu soruların cevabını ilgili alana yazınız.
4. Sahabi kime denir?
Cevap: Sahabe veya çoğulu Ashab (Arapça: الصحابة), bir İslam terimi. İslam peygamberi Muhammed’i görmüş, onunla konuşmuş, arkadaşlık etmiş ve ona inanmış Müslümanlara verilen isimdir. İslam literatüründe bir saygı ifadesi olarak Eshâb-ı Kirâm (Yüce/soylu sahabeler) şeklinde anılırlar.
5. Kur’an-ı Kerim’de sahabe için “Onlar hayırda yarışırlar ve bu hususta öne geçerler.” (Mü’minûn suresi, 61. ayet.) buyrulmuştur. Hayırda yarışmak ne anlama gelir?
Cevap: Yüce Allah’a kulluk amacıyla yaratılan insan, şu kısacık dünya hayatını en iyi şekilde değerlendirmelidir. Bunun için de Allah’a ve diğer iman esaslarına tam manasıyla iman edip, O’nun rızasını kazandıracak salih ameller ve güzel ahlâk ile hayatını güzelleştirmeli, iyilik ve hayırda yarışmalıdır.
6. Peygamberimiz “İnsanların en hayırlısı benim zamanımda yaşayan Müslümanlardır.” (Buhârî,Fedâilü Ashâbi’n-nebî, 1.) buyurmuştur. Peygamberimiz zamanında yaşayan insanların bu kadar faziletli olmasının sebebi nedir?
Cevap: O zor zamanları birlik ve imanla geçmeleri sahabe oluşlarındandır.
7. Peygamberimiz, İslam’ın ilk yıllarında işkence gören ashabına nasıl destek oluyordu?
Cevap: Peygamber a.s.’a iman eden kişiler arasında Hz. Hatice r.anha ve Hz. Ebubekir r.a. gibi güçlü isimlerin bulunması Müslümanların ilk yıllarda çektiği eziyetlerin önüne geçilmesine vesile olmuştur. Peygamberimiz s.a.v. İslam’ın ilk yıllarında işkence gören ashabına karşı onları her zaman savunmuştur. Sabırlı olmalarını telkin etmiştir. Baş edilemeyen kadar çoğalan işkenceler karşısında hicret yolu gözükmüştür. Bu bakımdan hicret, tarihi bir dönüm noktasıdır.
8. Peygamberimizin Medine’ye hicret edince Mekkelilerle Medineli- leri kardeş yapmasının amacı nedir?
Cevap: Yesrip’te Evs ve Hazrec kabileleri arasında kavgalar yaşanmaktaydı. Birçok sahabi orada İslam’ı tebliğ ederek bu kabileleri barıştırmıştır. Ardından hicret yolculuğu yaşanmıştır. Hicret edenlere muhacir, onları karşılayıp da Medine’de yardımcı olanlara ensar denmektedir. Mekkeliler ve Medineliler kardeş olmuştur. Bunun amacı İslam’ın yayılmasını kolaylaştırmak ve barışı sağlamaktadır.
9. Esma binti Ebi Bekir, Peygamberimizin hicret yolculuğu sırasında ona nasıl yardımcı olmuştur?
Cevap: Hz. Esma, Peygamberimizin sadık dostu Hz. Ebu Bekir’in kızı, Hz. Âişe’nin de kız kardeşidir. Mekke’de doğup büyüdü. Babasından hemen sonra İslam ile şereflenerek ilk Müslümanlardan oldu. Hicret esnasında Hz. Esma, Peygamberimiz ve babası Hz. Ebubekir’e yiyecek ve içecek götürmüş, Mekke’de olup bitenler hakkında da bilgi vermiştir.
10. Esma binti Ebi Bekir’in yardımseverliğine bir örnek veriniz.
Cevap: Hz. Esmâ’ya “Zat’ün-Nitakayn” denilmesinin sebebine gelince; Hz. Esmâ, Hz. Peygamber (s.a.s) ve Hz. Ebû Bekir Medine’ye hicret edecekleri zaman, kendilerine hazırladığı yol azığını koyduğu torbanın ağzını bağlamak için kemerini ikiye bölüp bir parçasıyla bu torbanın ağzını bağlamıştır. Onun için kendisine “İki Kemer Sahibi” yahut “İki Kuşaklı” manasında “Zat’ün-Nitakayn” denmiştir.
C. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları okuyunuz ve doğru seçeneği işaretleyiniz.
16. Sahabiler hangi özellikleri sebebiyle dinde önemli bir yere sahiptir?
Cevap: Sahabe nesli Resûl-i Ekrem’e gösterdiği bağlılık ve teslimiyet, ona verdiği destek, hem hayatında hem vefatından sonra İslâm’ın yayılması ve doğru anlaşılması için yaptığı olağan üstü çalışmalar sebebiyle dinde önemli bir yere sahiptir.
17. Sahabilerin Peygamberimizin vefatından sonra İslam dinine nasıl katkıları olmuştur? Bu katkıların önemi nedir?
Cevap: Sahabeler, İslam’ın yayılması ve doğru öğretilmesinde önemli rol üstlenmişlerdir. Efendimiz bazı sahabeleri, diğer devletlerin hükümdarlarına elçi olarak göndermiş ve İslam’a davet etmiştir. Bazı sahabeler günlerce, aylarca yol giderek başa ülkelere İslam’ı anlatmış ve İslam’ın yayılmasında önemli rol oynamışlardır.
18. Cevap: B