HAYDİ YAPALIM
1. Karton kutulardan birinin içini ve kapağını pamukla kaplayalım. Sonra pamuk katmanının üzerini yumurta kolisi ile kaplayalım. Gerekirse yumurta kolilerini keserek kutunun iç tarafında ve kapağında kaplanmadık alan bırakmayalım. İşlem sonunda ses yalıtımı yapılmış bir kutu elde edeceğiz.
2. Diğer karton kutuya herhangi bir işlem yapmayalım. Kutular içerisine konulacak olan çalar saatler ses çıkardığında kutulardan gelecek ses şiddetlerini kıyaslayıp tahminlerimizi aşağıdaki tablonun ilgili alanına yazalım.
3. Çalar saati önce ses yalıtımı yapmadığımız kutuya koyalım. Saatin çalmasını sağlayarak kutunun ağzını iyice kapatalım. İki metre mesafeden çıkan sesi dinleyelim.
4. Çalar saati şimdi de ses yalıtımı yaptığımız kutuya koyalım. Saatin çalmasını sağlayarak kutunun ağzını iyice kapatalım. İki metre mesafeden çıkan sesi dinleyelim.
5. Kutulardan gelen sesleri kıyaslayarak aşağıdaki tablonun ilgili alanına yazalım.
| Tahminimiz Duyulma şiddeti (Kuvvetli / Zayıf) | Gözlemimiz Duyulma şiddeti (Kuvvetli / Zayıf) | |
|---|---|---|
| Yalıtım yapılan kutu | Zayıf | Zayıf |
| Yalıtım yapılmayan kutu | Kuvvetli | Kuvvetli |
SONUCA VARALIM
Sesin daha az duyulması ya da hiç duyulmaması için başka hangi malzemeler kullanabiliriz?
Cevap: Ses dalgaları ve su dalgaları bir kaynaktan dalgalar halinde yayılır ve kaynaktan uzaklaştıkça sönükleşir. Bir balon şişirildiğinde balonun her yöne genişlediği ses dalgaları gibi kaynaktan çıkınca her doğrultuğunda yayılırken su dalgaları yalnız su yüzeyinde yayılır. Ses tünellerin duvarında yansıyarak tekrar ortama geri geldiğinden tünelde duyulan sesin şiddeti tünel dışındaki yolda duyulan sesin şiddetinden büyük olur. Bazı tünellerin duvarlarında ses yalıtım malzemeleri kullanılırken duvarları pürüzlüdür. Bu duvarlarda ses dağınık yansıdığı için yalıtım malzemeleri sesi soğurduğundan tünel içine daha az ses geri yansıdığından kulağımıza gelen ses miktarı daha az olur.