HAYDİ YAPALIM
1. Flütün arka taraftaki deliğini ve ön taraftaki ilk dört deliğini kapatarak flütü çalalım.
2. Flütün arka taraftaki deliğini kapatalım. Ön taraftaki son üç delik suyun içinde kalacak şekilde flütü, su dolu kovaya daldırıp üfleyerek ses çıkartalım.
3. Balonu şişirelim. Balonun ağzını iyice gererek havayı yavaş yavaş serbest bırakalım. Çıkan sesi dikkatlice dinleyelim.
4. Balonu şişirelim. Su içerisine balonun ağzını batıralım. Ağzını iyice gererek balonun içindeki havayı yavaş yavaş serbest bırakalım.
SONUCA VARALIM
Balonun hava ortamında ve su ortamında çıkardığı ses aynı mı?
Cevap: Hayır aynı değildir çünkü aynı ses, bazı ortamlarda çok uzun mesafelere iletilebilirken bazı ortamlarda çok kısa mesafelere iletilir. Sesin yayıldığı ortamın değişmesiyle ses farklı işitilir.
Flütün hava ortamında çıkardığı ses, su içerisinde çıkardığı ses ile aynı mı?
Cevap: Değildir. Aynı ses, bazı ortamlarda çok uzun mesafelere iletilebilirken bazı ortamlarda çok kısa mesafelere iletilir. Sesin yayıldığı ortamın değişmesiyle ses farklı işitilir.
Sesin farklı ortamlarda farklı duyulması ile ilgili günlük hayattan örnekler verelim.
Cevap: Maddelerin cinsine göre çıkan sesler değişir. Cam, demir, tahta, kağıtta aynı etki farklı sesler çıkarabilir. Ayrıca aynı madde olsa bile maddelerin şekilleri de sesi değiştirir. Örneğin cam çay bardağındaki karıştırma sesi ile cam kavanozdaki karıştırma sesi farklıdır.