3. ÜNİTE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI
A. Aşağıdaki açık uçlu soruları cevaplandırınız.
1. Alkollü içkilerin toplumsal açıdan ne gibi zararları vardır? Örneklerle anlatınız.
Alkollü içkiler nedeniyle en yakın arkadaşlar arasında bile kavgalar çıkmakta, bu kavgalarda yaralanmalar hatta can kayıpları meydana gelmektedir. Alkollü içecekler aile huzurunun bozulmasına, yuvaların dağılmasına neden olmaktadır. Alkollü içkiler yüzünden toplumda kavgalar, tartışmalar ve tatsızlıklar yaşanmakta ve bu nedenle toplumun huzuru bozulmaktadır.
2. Kumar ne gibi olumsuzluklar doğurur? Açıklayınız.
Kumar, bireyleri tembelliğe alıştırır. Çalışma hayatında verimliliği engeller. Üretimi aksatır. Bütün bunlar da toplumsal kalkınmaya, gelişmeye ve ilerlemeye mani olur. Kumar, ailede sevgi, saygı, huzur ve düzeni yok eder. Kumara alışan kişi; ailesine yeterince zaman ayıramaz, çocuklarıyla ve eşiyle vakit geçirmez, eve geç gelir. Aile fertlerinin nafakasını kumarda harcar. Parasını, malını hatta en değerli varlıklarını kumar masasında kaybeder. Bu da aile içinde kavga ve anlaşmazlıklara, sonuçta da yuvaların dağılmasına neden olur.
3. Zararlı alışkanlıklar için söylenen “Bir kere denemekten bir şey olmaz!” yaklaşımı doğru mudur? Niçin? Açıklayınız.
Hayır, böyle bir yaklaşım doğru değildir. Çünkü zararlı alışkanlıklar, küçük miktarlarla başlamaktadır. Ancak beden üzerinde aynı etkiyi göstermesi için her seferinde dozajın artırılması gerekmektedir. Bu da zamanla bağımlılığa yol açmaktadır.
4. Zararlı alışkanlıklara başlama nedenleri nelerdir? Söyleyiniz.
Aile içerisindeki iletişim sorunu, huzursuzluk, maddi sıkıntılar, işsizlik, yanlış arkadaş seçimi, eğitimsizlik, dini konularda bilgisizlik, örnek aldığı kişiler kötü alışkanlıkların başlama sebeplerindendir.
5. Zararlı alışkanlıklarla kul hakkı arasında nasıl bir ilişki vardır? Açıklayınız.
Alkollü içki içen, uyuşturucu ve sigara kullanan, kumar oynayan kişiler sadece kendilerine zarar vermekle kalmamakta, başkalarının hakkını da yemektedirler. Örneğin kumar oynayan kişi, ailesine ayırması gereken zamanı kumar masalarında geçirmektedir. Aile fertlerine harcaması gereken parayı; içki, kumar, sigara vb. zararlı maddelere vermektedir. Böylece onların hakkını çiğnemektedir. Uyuşturucu kullanan ve içki içen kişiler dengesiz hareketler yapmakta, başkalarını rahatsız etmekte, hatta onlara zarar vermektedirler. Sigara içen kişi, sigara içmeyen kişilerin de sigara dumanından etkilenerek zarar görmesine sebep olmaktadır. Böylece kul hakkı yemektedir.
B. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru seçeneğini işaretleyiniz.
1. Aşağıdakilerden hangisi, alkollü içeceklerin yol açtığı sağlık sorunlarından biridir?
A) Trafik kazalarına sebep olması
B) Aile içi şiddete neden olması
C) Beyin üzerinde tahribat yapması
D) Cinayet ve yaralamalara neden olması
2. “Bu maddeler çok tehlikelidir. Bir kez kullanmakla bile bağımlılık yapmaktadır. Bu maddelere bir kez başlayan kişinin kurtulması neredeyse imkânsızdır. İnsanı ölüme kadar götürmektedir.
Bu maddeleri kullanan kişilerde çarpıntı, nabızda artma, titremeler, hayal görme ve sinir bozuklukları ortaya çıkar. Ayrıca ruhsal gerginlik, sinirlilik, uykusuzluk gibi sorunlar görülür. Mekân, zaman, şahıs ve cisimleri doğru algılama zorluğu yaşanır.”
Yukarıda hangi zararlı alışkanlıktan söz edilmektedir?
A) Uyuşturucu B) Alkollü içki C) Sigara D) Kumar
3. Hz. Yahya (a.s.) ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Hz. Zekeriya’nın (a.s.) oğludur.
B) İsrailoğullarına peygamber olarak gönderilmiştir.
C) Hz. İsa’nın (a.s.) kardeşidir.
D) Kudüs’te doğmuş ve yaşamıştır.
4. Aşağıdakilerden hangisi, İslam’ın içki, sigara ve uyuşturucu gibi zararlı alışkanlıkları yasaklama nedenleri arasında yer almaz?
A) İnsan sağlığı açısından birçok zarara yol açması
B) Toplumsal hayatta olumsuzluklara neden olması
C) İnsanın saygınlık ve onurunu zedelemesi
D) İnsana sıkıntılarını sadece geçici olarak unutturması
C. Aşağıda verilen bilgilerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına ise “Y” yazınız.
(Y) Alkollü içki içen kişi, sıkıntı ve dertlerinden tamamen kurtulur.
(D) Kumarda kazanan yoktur, kumar oynayan herkes sonuçta kaybeder.
(Y) Alkollü içkilerin ara sıra ve az miktarda içilmesinde sakınca yoktur.
(Y) Kötü alışkanlıklar kişinin sadece kendisine zarar verir.
(D) ”Bir kere denemekten bir şey olmaz.” anlayışı büyük bir tuzak ve aldatmacadır.
(D) Dinî ve ahlaki değerler, kötü alışkanlık ve davranışlardan korunmamızı sağlar.
(D) Tebbet suresi Ebu Leheb ile eşinin helak olacağından söz etmektedir.
(D) Gençleri kötü alışkanlık ve davranışlardan korumak, devletin de görevidir.
Ç. Aşağıdaki cümlelerde yer alan boşlukları verilen sözcüklerden uygun olanları ile tamamlayınız.
“Ey iman edenler! Şarap, kumar, dikili taşlar (putlar) ve fal okları birer şeytan işi pisliktir.
Bunlardan uzak durun ki kurtuluşa eresiniz. Şeytan, içki ve kumar yoluyla ancak aranıza düşmanlık ve kin sokmak, sizi Allah’ı anmaktan ve namazdan alıkoymak ister. Artık (bunlardan) vazgeçtiniz değil mi?”
Mâide suresi, 90-91. ayetler.
“…Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayın. Yaptığınızı güzel yapın; Allah güzel yapanları sever.” Bakara suresi, 195. ayet.
“İyilik ve takva (Allah’a karşı gelmekten sakınma) üzere yardımlaşın, düşmanlık ve günah üzerine yardımlaşmayın. Allah’tan korkun; çünkü Allah’ın cezası çetindir.” Mâide suresi, 2. ayet. “Sarhoşluk veren her şey içkidir ve haramdır.” Buhârî, Eşribe, 4; Müslim, Eşribe, 7.
“Çoğu sarhoşluk veren şeyin, azı da haramdır” Tirmizî, Eşribe, 3.