1. BÖLÜM: DENETLEYİCİ VE DÜZENLEYİCİ SİSTEMLER
➤ Sinir sistemi ve iç salgı bezlerinin bir araya gelmesiyle denetleyici ve düzenleyici sistemler oluşur.
➤ Sinir sistemi, merkezî sinir sistemi ve çevresel sinir sistemini olarak iki kısımdan meydana gelir.
➤ Beyin ve omurilik merkezî sinir sistemi organlarıdır. Beyincik ve omurilik beynin kısımlarıdır.
➤ Çevresel sinir sistemi organlarla, merkezî sinir sistemi arasındaki bilgi iletimini sağlar.
➤ İç salgı bezleri, salgıladığı hormonlar sayesinde vücuttaki organların düzenli çalışmasını sağlar.
➤ Hipofiz bezi, tiroit bezi, pankreas, böbrek üstü bezleri, testisler, yumurtalıklar iç salgı bezlerine örnektir.
➤ Ortalama olarak 10-12 yaşından başlayıp 18-20 yaşına kadar devam eden döneme ergenlik dönemi denir.
➤ Ergenlik döneminde insanlarda bedensel ve ruhsal değişimler görülür.
2. BÖLÜM: DUYU ORGANLARI
➤ Duyu organları cisimlerin ışık, ses, koku, sertlik, yumuşaklık ve tat gibi özelliklerinin algılanmasını sağlar.
➤ Göz, ışığı algılayarak cisimlerin boy, şekil, renk vb. özelliklerinin algılanmasını sağlayan duyu organıdır. Göz dıştan içe doğru sert tabaka, damar tabaka ve ağ tabakadan meydana gelir.
➤ Kulak, sesi algılayarak ses kaynaklarından çıkan sesin işitilmesini sağlar. Kulak; dıştan içe doğru dış kulak, orta kulak ve iç kulaktan meydana gelir.
➤ Deri soğuk, sıcak, basınç, ağrı, acı vb. uyarıları algılayan duyu organıdır. Deri, üst deri ve alt deri olmak üzere iki kısımdan oluşur.
➤ Burun koku alma ve soluk alıp verme organıdır. Burun boşluğunun üst kısmında koku almaçlarının en yoğun olduğu sarı bölge bulunur.
➤ Dil besinlerin tadının algılanmasını sağlayan duyu organıdır. Dilin her bölgesi her tadı alabilir.
➤ Koku alma ve tat alma duyuları birbiriyle uyumu biçimde görev yapar.
➤ Miyopluk, hipermetropluk, astigmatlık, renk körlüğü, katarak, şaşılık göz kusurlarına örnektir.
➤ Orta kulak kemiklerinde meydana gelen sertleşme ve işitme kaybı yaygın görülen kulak hastalıklarındandır.
➤ Egzama deri, sinüzit burun, tat körlüğü dil hastalıklarındandır.
➤ Duyu organlarımızın sağlığını korumak için gerekli önlemler alınmalıdır.
3. BÖLÜM: SİSTEMLERİN SAĞLIĞI
➤ İnsanlar sistemlerde meydana gelen hastalıklara karşı hakkında bilinçli olmalı, bu hastalıklara karşı gerekli önlemleri almaya özen göstermelidir.
➤ Kişinin organlarının bir kısmının veya tamamının kendisinin ölümünden sonra başkalarının tedavisi için kullanılmasına gönüllü olarak izin vermesi ve bunu belgelendirmesine organ bağışı denir.
➤ Görev yapamayacak durumda olan veya hastalık sonucu insan bedenine zararlı hâle gelen bir organın yerine sağlam bir organın nakledilmesi işlemine organ nakli denir.
➤ Organ bağışı toplumsal dayanışmanın artmasına katkı sağlar.