DENEYEREK ÖĞRENELİM
Araştırma Sorusu: Farklı maddeleri oluşturan tanecikler arasındaki boşluk miktarı aynı mıdır?
Cevap: Farklı maddelerin tanecik yapıları ve taneciklerinin arasındaki boşluklar da farklıdır. Bu nedenle yoğunluk maddeler için ayırt edici özelliktir. Maddenin farklı hâllerinin(katı-sıvı-gaz) yoğunlukları da birbirinden farklıdır. Maddenin tanecikleri arasındaki boşluk ne kadar az ise maddenin hacmi o kadar küçülür.
Araç Gereç: Ucuna iğne takılmamış 3 tane enjektör, su, kum.
1. Birinci enjektörü ağzına kadar kumla dolduralım. Enjektörün iğne takılmamış ucunu parmağımızla kapatarak pistonunu ileri doğru itelim. Gözlemlerimizi sonraki sayfada verilen tabloya yazalım.
2. İkinci enjektörün pistonunu geriye çekerek içini ağzına kadar su ile dolduralım. Enjektörün iğne takılmamış ucunu parmağımızla kapatarak pistonunu ileri doğru itelim. Gözlemlerimizi sonraki sayfada verilen tabloya yazalım.
3. Üçüncü enjektörün pistonunu geriye çekerek içini hava ile dolduralım. Enjektörün iğne takılmamış ucunu parmağımızla kapatarak pistonunu ileri doğru itelim. Gözlemlerimizi aşağıdaki tabloya yazalım.
Sonuç Çıkaralım
1. İçi su ve kum dolu enjektörün pistonunun hareket etmemesinin sebebi nedir?
Cevap: Bu durumun sebebi gaz maddeleri oluşturan tanecikler arasındaki boşluğun katı ve sıvı maddeleri oluşturan taneciklere göre daha fazla olmasıdır. Katı ve sıvıların tanecikleri arasındaki boşluğun çok az olmasından dolayı kuvvet etkisiyle sıkıştırılamadıkları kabul edilir.
2. İçi hava dolu enjektörün pistonunun hareket etmesinin sebebi nedir?
Cevap: Gaz hâldeki havanın kuvvet etkisiyle sıkıştırılabilmesi hareket etmesini sağlar.