3. ÜNİTE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALAR
A. Aşağıdaki cümleleri okuyarak doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y” yazınız.
1. (Y) Kuvvet, sadece cisimlerin hızını değiştirebilir.
2. (D) Kuvvetin birimi Newton’dır.
3. (Y) Dinamometrenin yapısında yay bulunmaz.
4. (D) Esnek yaylı dinamometreler daha hassas ölçüm yapar.
5. (D) Sürtünme kuvveti olmasaydı yürüyemezdik.
6. (Y) Sürtünme kuvveti, hayatımızı her zaman kolaylaştırır.
7. (Y) Hava taşıtlarını, sürtünme kuvveti etkilemez.
8. (D) Kışın araba lastiklerine takılan zincir sürtünme kuvvetini artırır.
9. (Y) Günümüzde sadece yaylı dinamometreler kullanılır.
10. (D) Arabalar hava sürtünmesinden etkilenir
B. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere verilen sözcüklerden uygun olanı yazınız.
1. Dinamometrelerin yapısında yay bulunur.
2. Dinamometrenin skalasındaki son rakam, dinamometrenin ölçebileceği maksimum değeri gösterir.
3. Kuvvetin ölçüldüğü aletlere dinamometre denir.
4. Sürtünme kuvveti her zaman hareketi engelleyecek yönde oluşur.
5. Cisimlerin temas yüzeylerinin pürüzlü olması sürtünme kuvveti artırır.
6. Gemi ve denizaltı gibi araçlar su direncinden en az etkilenecek şekilde tasarlanır.
7. Buzlu yollarda arabaların lastiklerine takılan zincir, yol ile lastik arasının pürüzlü olmasını sağlar.
8. Rüzgâra karşı uçan bir uçağı etkileyen sürtünme kuvveti ile rüzgârın yönü aynı yönlüdür.
C. Aşağıda verilen uygulamaların sürtünme kuvvetini artırmak için mi yoksa azaltmak için mi yapıldığını; bu uygulamanın günlük yaşamımıza kolaylık mı yoksa zorluk mu sağladığını yanındaki ilgili kutucukları işaretleyerek belirtiniz.
| Artırmak | Azaltmak | Kolaylık | Kolaylık | |
| Halıların altına kaydırmaz malzeme konması | ✔ | ✔ | ||
| Kışın otomobil lastiklerine zincir takılması | ✔ | ✔ | ||
| Arabanın fren balatalarının yenilenmesi | ✔ | ✔ | ||
| Arabaya motor yağı konması | ✔ | ✔ | ||
| Bisiklet zincirlerinin yağlanması | ✔ | ✔ | ||
| Merdivenlere pürüzlü şerit çekilmesi | ✔ | ✔ | ||
| Kapı ve menteşelerin yağlanması | ✔ | ✔ | ||
| Zımpara yaparken zımpara kâğıdının yenilenmesi | ✔ | ✔ | ||
| Yağlı güreş yapan güreşçilerin yağlanması | ✔ | ✔ | ||
| Dik yokuşlu yolların tırtıklı bırakılması | ✔ | ✔ | ||
| Sürat teknelerinin su üstünde gidecek şekilde yapılması, su içine giren kısmının az olması Gemilerin ve uçakların uç kısımlarının “v” şeklinde olması | ✔ | ✔ | ||
| Yüzücülerin, özel yapılmış mayolar giymesi | ✔ | ✔ | ||
| Halter kaldıran sporcunun ellerine toz sürmesi | ✔ | ✔ | ||
| İnşaat eldivenlerinin içinin pürüzlü olması | ✔ | ✔ |
Ç. Aşağıda verilen çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.
1. Dinamometreler ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Yapısında yay ya da esnek bir cisim bulunur.
B) Esnekliği az olan yay kullanılan dinamometreler ile daha büyük kuvvetler ölçülür.
C) Dinamometreler ile yer çekimi kuvveti de ölçülebilir.
D) Dinamometrelerin bir diğer adı da terazidir.
Cevap: D
2. Yukarıdaki görselde gösterilen üç kuvvetten hangisi ya da hangileri sürtünme kuvvetidir?
A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) Yalnız 3 D) 1 ve 3
Cevap: C
3. Yukarıdaki yaya 6 N kuvvet uygulayan bir cisim asıldığında yay 2 cm uzamaktadır. Yaya 12 N kuvvet uygulayan bir cisim asıldığında yayın son boyu kaç cm olur?
A) 4 B) 10 C) 12 D) 14
Cevap: C
4. Kuvvet ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Kuvvet, dinamometre ile ölçülür.
B) Kuvvetin birimi, Newton’dır.
C) Bazı kuvvetler cisimleri harekete geçiremeyebilir.
D) Bütün kuvvetler cisimlerin yönünü değiştirir.
Cevap: D
5. Aşağıda belirli bir yükseklikten serbest bırakılan cisimler verilmiştir. Hangi cisim en uzak mesafeye kadar gider?
Cevap: A
6. Cisimlere etki eden sürtünme kuvveti, cismin hareketine zıt yönlü bir kuvvettir. Ancak dönen cisimlerin sürtünme kuvveti yönü ile hareket yönü aynıdır. Yukarıda balon yükselmekte, bisiklet sağa doğru, balık ise sola doğru hareket etmektedir. Buna göre bu cisimleri etkileyen sürtünme kuvvetlerinin yönü, hangi seçenekte doğru verilmiştir?
Cevap: C
7. I. Yürümek
II. Yazı yazmak
III. Kış lastiği kullanmak
Yukarıda verilen olaylardan hangisi ya da hangilerinde sürtünme kuvvetinden yararlanılır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I, II ve III
Cevap: D
8. Ağır bir sandığı ahşap zemin üzerinde bir yerden başka bir yere taşımak için aşağıdakilerden hangisi yapılırsa sürtünme kuvveti azaltılmış olur?
A) Sandık üstüne biraz daha yük koymak
B) Zemine sabun sürmek
C) Zemine halı sermek
D) Ahşap zemini pürüzlü hâle getirmek
Cevap: B
9. Aşağıda verilen örnek olaylardan hangisinde sürtünme kuvvetinin artırılması amaçlanmaktadır?
A) Arabanın motoruna, motor yağı ilave etmek
B) Bisiklet dişlilerini yağlamak
C) Halı altına, pürüzlü plastik sermek
D) Yağlı güreşte güreşçilerin yağlanması
Cevap: C
10. Wingsuit, içerisi hava geçirmeyen şişme kanat gibi parçaları olan bir elbiseyle yüksekten serbest atlama olarak yapılan, Skydiving ise özel kıyafetlere gerek duymadan belli bir süre serbest düşme şeklinde yapılan hava sporlarıdır. İki atlayışta da yere paraşütle inilir. Wingsuit atlayışında sporcunun sürati saatte ortalama 50 km’ye, Skydiving atlayışında ise saatte ortalama 200 km’ye ulaşabilmektedir. Aynı kişinin, aynı yükseklikten ve aynı pozisyonda atlamasına rağmen Skydiving atlayışında daha süratli olması;
I. Temas yüzeyi arttıkça hava direnci artar.
II. Ağırlık arttıkça yere düşme sürati artar.
III. Yükseklik arttıkça yere düşme sürati artar.
ifadelerinden hangileriyle açıklanabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I, II ve III
Cevap: A
EĞLENEREK ÖĞRENELİM
Aşağıdaki ağaçlarda bulunan meyveler, iki farklı sepete toplanacaktır. Ağaçlardaki meyvelere iliştirilen notları okuyunuz. Notta yazan ifadeler doğru ise meyve sarı sepete, yanlış ise mavi sepete konacaktır. Meyvelerin hangi sepete konacağını ok ile gösteriniz. Tüm meyveler toplanınca sepetlerdeki meyve sayılarını bulunuz.
Sarı sepetteki meyve sayısı: 4,
Mavi sepetteki meyve sayısı: 5.