5. Sınıf Meb Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 128-129-130-131-132-133-134. 4.Ünite Değerlendirme Çalışmaları Cevapları
5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 128 Cevapları MEB Yayınları
A. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y” yazınız.
1. (D) Maddenin ısı etkisiyle bir hâlden başka bir hâle geçmesine “hâl değişimi” denir.
2. (Y) Maddeler, erime ve donma olayları sırasında dışarıdan ısı alır.
3. (D) Sıvılar her sıcaklıkta kaynar.
4. (D) Saf katı maddelerin belirli bir erime noktası vardır.
5. (Y) Saf maddelerin kaynama sıcaklığı maddenin miktarına bağlıdır.
6. (D) Sıcak ve soğuk maddeler temas ettiklerinde aralarında ısı alışverişi gerçekleşir.
7. (Y) Isı ve sıcaklık kavramları birbirlerinin yerine kullanılabilir.
8. (D) Genleşme ve büzülme olayları birbirinin tersi olaylardır.
9. (D) Sıcaklık, ısının bir göstergesidir.
10. (Y) Yazın tren raylarının uzaması büzülme olayına örnektir.
B. Cümlelerdeki noktalı yerlere, verilen kelime ve kelime gruplarından uygun olanı yazarak cümleleri tamamlayınız.
1. Katı maddelerin doğrudan gaz hâle geçmesine süblimleşme denir.
2. Gaz hâldeki maddeler yoğuşurken dışarıya ısı verir.
3. Ayırt edici özellikler saf maddeler için geçerlidir.
4. Termometredeki sıvının alçalması büzülme olayıyla açıklanır.
5. Sıcaklık termometre ile ölçülür.
6. Isı kalorimetre kabı ile hesaplanır.
7. Isı alışverişi maddelerin son sıcaklıkları eşit olana kadar devam eder.
8. Maddelerin ısı alarak hacminin artmasına genleşme denir.
9. Saf maddeler için erime sıcaklığı ayırt edici bir özelliktir.
10. Sıcak hava balonlarında gaz maddelerin genleşme ve büzülme özelliğinden yararlanılır.
5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 129 Cevapları MEB Yayınları
1.Yukarıdaki olaylar gerçekleşme şekillerine göre ‘’ısı alarak’’ ve ‘’ısı vererek’’ şeklinde gruplandırıldığında hangisi farklı bir grupta yer alır?
Cevap: A) Kırağılaşma
2. Kemal Öğretmen, fen bilimleri dersinde öğrencileriyle aşağıdaki iki deneyi yapıyor.
Kemal Öğretmen’in yaptığı bu deney ile ilgili,
I. 1. deneyde gözlemlenen hâl değişimini adı süblimleşmedir.
II. 2. deneyde gözlemlenen hâl değişiminin adı donmadır.
III. 2. deneyde iyot buharının katı iyota dönüşmesi ısı vererek gerçekleşen bir hâl değişimidir. yorumlarından hangileri yapılabilir?
Cevap: D) I ve III
5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 130 Cevapları MEB Yayınları
3.Yukarıdaki kapların içinde farklı miktarlarda su bulunmaktadır. Kaplardaki sulara eşit miktarda ısı verilmektedir. Kaplardaki suların kaynama noktaları ve süreleri hakkında Betül, Ömer,Tuğba ve İsmail adlı öğrencilerin yorumları aşağıda verilmiştir.
Betül: Kaynama süreleri farklı, kaynama noktaları aynıdır.
Ömer: Kaynama süreleri ve kaynama noktaları farklıdır.
Tuğba: Kaynama süreleri ve kaynama noktaları aynıdır.
İsmail: Kaynama süreleri aynı, kaynama noktaları farklıdır.
Buna göre hangi öğrencinin yaptığı yorum doğrudur?
Cevap: A) Betül
4. Aşağıdaki tabloyu inceleyiniz.
Tabloya göre aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
Cevap: C) Gümüşün kaynama noktası diğerlerinden düşüktür.
5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 131 Cevapları MEB Yayınları
5. (I) Hava ısısının -5 ºC olduğu bir kış günüydü. (II) Okuldan eve kadar yürüyen Elisa, o kadar üşümüştü ki sanki vücut sıcaklığının düştüğünü hissediyordu.(III) Annesi kapıyı açtığında “Anne, ellerim çok soğuk, kalorifer peteğine dokunayım da petekten ellerime sıcaklık geçsin.” dedi. (IV) Kalorifer peteğine dokunan Elisa’nın elleri ile petek arasında ısı alışverişi gerçekleşti. Elisa artık üşümüyordu.
Yukarıdaki metinde kaç numaralı cümlelerde ısı veya sıcaklık kavramları hatalı kullanılmıştır?
Cevap: A) I ve II
6. Gülsüm, maddelerin ısı ile etkileşimini gözlemlemek için aşağıda verilen deneyi yapıyor. Gülsüm, bakır bir teli iki çubuk arasına görseldeki gibi gergin bir şekilde bağlayıp telin ortasına bir cisim asıyor. Daha sonra yanan bir mumu tel üzerinde ileri geri hareket ettirerek telin ısınmasını sağlıyor. Isınan telin ortasındaki cismin aşağı doğru indiğini gözlemliyor.
Deneye göre;
I. Sıcaklık arttıkça termometredeki sıvı seviyesinin yükselmesi,
II. Soğuk bir yerde kalan balonun sönmesi,
III. Demir yolu raylarının yazın uzaması
olaylarından hangileri yukarıda anlatılan durumla benzerlik gösterir?
Cevap: D) I ve III
5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 132 Cevapları MEB Yayınları
7. Yandaki görselde bir bardak sıcak çayın içine çay kaşığı konmuştur.
Bir süre sonra kaşık ısındığına göre,
I. Isı enerjisi bir maddeden diğerine aktarılabilir.
II. Çaydan kaşığa doğru bir ısı akışı olmuştur.
III. Çayın sıcaklığı bir süre sonra artmıştır.
IV. Isı akışı, sıcaklığı yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olan maddeye doğrudur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
Cevap: B) I, II ve IV
8.Yukarıda verilen genleşme ve büzülme olayları ile yanlarında verilen harfler doğru şekilde eşleştirildiğinde aşağıdakilerden hangisine ulaşılır?
Cevap: C
5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 133 Cevapları MEB Yayınları
Ç. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Yazın denizden çıktığımızda kısa süreli üşüme hissi yaşarız. Bu durumun nedenini maddenin hâl değişimi ile ilişkilendirerek aşağıya yazınız.
Cevap: Üzerimizde kalan su damlacıkları vücudumuzun sıcaklığını alarak buharlaşır ısı kaybettiğimiz için üşürüz.
2. Melih, sıcaklığı 14 °C olan A sıvısı ile sıcaklığı 2 °C olan B sıvısını karıştırıyor. Buna göre aşağıdaki soruların cevaplarını yazınız.
a) Hangi sıvı ısı verir?
Cevap: Sıcaklığı yüksek olan A sıvısı ısı verir.
b) Hangi sıvı ısı alır?
Cevap: Sıcaklığı düşük olan B sıvısı ısı alır.
c) A sıvısının sıcaklığı artar mı, azalır mı?
Cevap: Artar.
3. Genleşme ve büzülme olaylarına günlük yaşamdan ikişer örnek yazınız.
Genleşme: Yazın sıcakta elektrik tellerinin sarkması , yazın tren raylarının uzaması.
Büzülme: Soğuk havada topun havasının inmesi, kışın bisiklet lastiklerinin hacimlerinin azalması.
5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 134 Cevapları MEB Yayınları
D. Aşağıda verilen cümleler doğru ise “D”, yanlış ise “Y” harfini takip ederek doğru çıkışa ulaşınız. Ulaştığınız çıkış numarasını boyayınız.
Gaz haldeki maddelerin dışarıya ısı vererek sıvı hale geçmesine buharlaşma denir. (D)
Sıvı bir madde sonarken çevresinden ısı alır. (Y)
Kaynama sıvının sadece yüzeyinde değil, tamamında gerçekleşir. (D)
3. Çıkış